همدان در انتظار تاریخ

سولماز عنایتی/ همدان - خبرنگار:

  عملیات اجرایی پیاده‌راه‌سازی در میدان امام خمینی (ره) شهر همدان با کشف آثار باستانی همراه شد و نفس‌ مردم پایتخت تاریخ و تمدن ایران را به شماره انداخت تا برگی دیگر از هویت و شناسنامه کهن این سرزمین را به چشم ببینند. در همین زمان که مردم و رسانه‌ها در انتظار شنیدن نتایج کاوش‌ها بودند، اخباری مبنی بر بتن‌ریزی بر آثار به دست آمده منتشر شد.

1. اما در روزهای گذشته اقشار مختلف مردم و رسانه‌ها وارد گود شدند و با مطالبه‌گری، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را وادار کردند کاوش‌ها را همچنان ادامه دهند. هرچند ابتدا متولیان میراث فرهنگی اعلام ‌کردند به آثار قابل توجهی برنخورده‌اند، اما وقتی کاوش‌ها ادامه یافت آثاری از یکی از قدیمی‌ترین تدفین‌های به دست آمده در همدان کشف شد.

نقب زدن به روزگار ساسانیان

سرپرست هیأت کاوش باستان‌شناسی میدان امام (ره) همدان به همشهری می‌گوید: هرچند با گودبرداری‌های انجام شده در دوره پهلوی بخشی از آثار از بین رفت، اما آنچه در روزهای اخیر به دست آمده شامل آثار دوره ساسانی است.

محمد شعبانی با تأکید بر این‌که شواهد بسیاری مبنی بر تعلق اشیای به دست آمده به دوره ساسانی وجود دارد، می‌افزاید: در کاووش‌ها هنوز اثر شاخصی به دست نیامده است، اما در باستان‌شناسی هیچ چیز قطعی نیست. وی با بیان این‌که تکه سفال‌های به دست آمده به دوران مادها تعلق دارد، ادامه می‌دهد: تابوت سفالی اشکانی و سفالی، 2 خمره که احتمال می‌رود مربوط به تدفین گورخمره‌ای باشد و چاه‌های مربوط به دوران قاجار و پهلوی از آثار به دست آمده است.

سرپرست هیأت کاوش میدان امام خمینی (ره) همدان با بیان این‌که به دلیل تخریب در سال‌های گذشته احتمال رسیدن به سازه معماری در میدان ضعیف است، اظهار می‌کند: شاید با برنامه‌ریزی بلندمدت، مناسب و علمی بتوان در طول 10 سال میدان مرکزی را کاوش کرد، اما با شرایط فعلی غیرممکن است. وی هرچند از نبود آثار مهم سخن می‌گوید، اما معتقد است می‌توان در این منطقه سایت - موزه افتتاح کرد و این اتفاق به نفع همدان خواهد بود.

شعبانی در ادامه به کشف  آثاری از قدیمی‌ترین تدفین انجام شده در همدان هم اشاره می‌کند و می‌گوید: این تدفین مربوط به بیش از ۲۸۰۰ سال قبل و مربوط به کودکی حدودا ۱۰ ساله است. وی تأکید می‌کند: علاوه بر این، نشانه‌هایی از تدفین دیگری در یکی از بخش‌های کارگاه به دست آمده است که مطالعات تخصصی در مورد آن ادامه دارد.

 سایت موزه؛ شاید وقتی دیگراز سوی دیگر مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان شرط ایجاد سایت - موزه را بررسی‌های فنی و کارشناسی می‌داند و به همشهری می‌گوید: 10 روز دیگر کاوش‌ها ادامه می‌یابد و ممکن است به این جمع‌بندی برسیم که سایت - موزه ایجاد شود و اشیا به مکانی دیگر منتقل شوند یا در نهایت روی همه چیز خاک ریخته شود، زیرا بهترین روش نگه‌دارنده برای یافته‌های جدید خاک است. علی مالمیر با بیان این‌که محدودیتی برای تأمین اعتبار ادامه کاوش‌ها وجود ندارد، می‌افزاید: همه چیز به نتایج کاوش‌ها بستگی دارد. حتی اگر نیاز باشد کف‌سازی‌های صورت گرفته در میدان را برخواهیم داشت.

وی با بیان این‌که هنوز تصمیم جدی برای ایجاد سایت - موزه گرفته نشده است، اظهار می‌کند: کاوش زمانی خاتمه می‌یابد که آثار جدیدی یافت نشود و دلیلی برای ادامه آن نداشته باشیم. این مقام مسئول ضمن اشاره به این‌که با شورای اسلامی شهر برای راه‌اندازی سایت - موزه در صورت یافتن ترانشه‌های با ارزش توافق شده است، ادامه می‌دهد: باید بر اساس ظرفیت اشیا و کاوش‌های انجام شده برای ایجاد سایت - موزه تصمیم‌گیری کرد.

بر اساس آخرین اطلاعات به دست آمده و اعلام شده از سوی هیات کاوش، تاکنون در طول کاوش‌ها یک پایه ستون مربوط به دوران تاریخی (احتمالا سلوک) و یک سنگ آسیاب روغن‌گیری و خمره ذخیره روغن در کنار آن به دست آمده است.

وعده استاندار برای تخصیص اعتبار

استاندار همدان در آخرین بازدید از کاوش‌ها از تخصیص 500 میلیون تومان اعتبار برای ادامه تحقیقات خبر می‌دهد. محمدناصر نیکبخت در پاسخ به همشهری درباره این‌که اگر آثار قابل توجهی به دست نیاید، سرانجام سایت - موزه چه می‌شود، می‌گوید: تصمیم گیری در این حوزه را به کارشناسان واگذار خواهیم کرد، اما نظر شخصی من ایجاد یک سایت - موزه در میدان مرکزی شهر است. اگر آثار قابل توجهی به دست نیامد، آثار به دست آمده در مناطق دیگر را به این محل منتقل می‌کنیم یا آثار این محل را برای نمایش به موزه دیگری انتقال می‌دهیم.