نمایشگاه
شورای سیاستگذاری هنوز برای جابه‌جایی نمایشگاه کتاب به‌نتیجه نرسیده است
شهر آفتاب، گزینه نخست نمایشگاه کتاب
مرتضی کاردر/برنگار:
سیدعباس صالحی در نخستین نشست خبری‌اش در مقام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت که نمایشگاه کتاب ممکن است در شهر آفتاب برگزار نشود و همکاران من در وزارتخانه مشغول بررسی 3محل احتمالی نمایشگاه یعنی شهر آفتاب، مصلی و محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران در بزرگراه چمران هستند و تا پایان مهر نتیجه مشخص خواهد شد. پایان مهر شد و خبری از تعیین محل برگزاری نمایشگاه نشد؛ تا آن زمان حتی معاون فرهنگی ارشاد که در حقیقت ریاست نمایشگاه را بر‌عهده دارد نیز منصوب نشده بود. هفتم آبان بود که محسن‌جوادی به‌عنوان معاونت فرهنگی وزارت ارشاد منصوب شد. کمی طول کشید تا معاونت فرهنگی مستقر شود و اعضای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب تهران منصوب شوند. هشتم آذر نخستین جلسه شورای سیاستگذاری نمایشگاه تشکیل و زمان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران را تعیین کردند اما محل برگزاری تعیین نشد.
دردسرهای شهرآفتاب شهر آفتاب ترافیک را از مرکز تهران دور می‌کند و آن را به دروازه خروجی شهر می‌برد. علاوه بر این، شهر آفتاب برای مهمانان شهرستانی نمایشگاه کتاب مناسب‌تر است و نیازی به ورودشان به داخل شهر و ماندن در ترافیک تهران و گم شدن در لابیرنت بزرگراه‌های شهر نیست. اما برای اهالی تهران دور و رفت‌وآمد به آن دشوار است. همه بازدیدکنندگان نمی‌توانند با مترو به شهر آفتاب بروند. اما مشکل اصلی اینجاست که تنها فاز اول شهر آفتاب راه‌اندازی شده و در 2سال گذشته فاز تازه‌ای از آن بهره‌برداری نشده است. فضای کافی برای غرفه‌ها وجود نداشت و با چادر غرفه‌های موقتی در فضای باز نمایشگاه ایجاد شد که در مقابل باد و باران اردیبهشت چندان ایمن نبودند. حالا پایان آذر‌ماه است اما محل برگزاری نمایشگاه هنوز مشخص نشده است. شورای سیاستگذاری در آخرین جلسه خود در 22آذر مهلت 10روزه‌ای به شهر آفتاب داده است تا درباره برگزاری یا عدم‌برگزاری نمایشگاه در آنجا تصمیم نهایی را بگیرد. اما مهلت 10روزه برای چیست؟ تقریبا 4ماه تا برگزاری نمایشگاه کتاب مانده است و امکان ساخت‌وساز تازه در شهر آفتاب بعید به‌نظر می‌رسد. 15روز از این 4ماه تعطیلات نوروزی است و در عین حال غرفه‌های نمایشگاه باید چند روز پیش از آغاز اردیبهشت به ناشران تحویل داده شود؛ یعنی عملا زمان مفید برای هرگونه تصمیم و عملیات اجرایی درباره نمایشگاه 3ماه است.
قرارداد ما با شهرآفتاب 6ساله است
همایون امیرزاده، مشاور اجرایی معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و سخنگوی شورای سیاستگذاری نمایشگاه درباره تعیین محل قطعی نمایشگاه می‌گوید: «گزینه نخست ما همچنان شهر آفتاب است. وزارت ارشاد با شهر آفتاب قرارداد 6ساله دارد و ما به این قرارداد پایبندیم. مسئله مدیریت شهری ترافیک و آلودگی هوا بود و ما 2سال قبل حاضر شدیم تا به شهر آفتاب برویم که این مشکلات از مرکز شهر دور شود. مدیریت شهری نیز قول داده بود نواقص شهر آفتاب را برطرف کند. حالا 2سال از آغاز به‌کار شهر آفتاب به‌عنوان یک مجموعه نمایشگاهی می‌گذرد اما مشکلاتی که کم نیست همچنان برقرار است.» از امیرزاده می‌پرسم که آیا امکان رفع نواقص در زمان باقیمانده وجود دارد، می‌گوید: «بنا بر صحبتی که من با مسئولان شهرداری کرده‌ام، گفته‌اند که اگر اعتبارات به سرعت تصویب شود، مسئولان شهرداری می‌توانند تا زمان نمایشگاه نواقص را برطرف کنند. ما برای برگزاری نمایشگاه کتاب به 65هزار متر فضای مسقف نیاز داریم.»
اگر نظر ناشران را می‌خواهید شهر آفتاب مناسب نیست
محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان و دیگر عضو شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب می‌گوید: «اگر نظر من را به‌عنوان نماینده ناشران می‌خواهید می‌گویم که شهر آفتاب مناسب نیست. اشکالات آن هم بر همه معلوم است. در 2سال گذشته هم این اشکالات وجود داشته و هنوز برطرف نشده است.» رئیس اتحادیه ناشران درباره بازگشت نمایشگاه کتاب به محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی در بزرگراه چمران می‌گوید: «تحقق این اتفاق به تعاملات ارشاد و شهرداری مربوط است. در آن زمان نمایشگاه نفت و گاز در چمران برگزار می‌شود اما می‌توان با رایزنی‌هایی زمان آن را تغییر داد.» اما احتمال بازگشت نمایشگاه به محل دائمی نمایشگاه‌ها ضعیف است نه‌تنها به‌دلیل راهبندان سنگینی که در پارک‌وی و بزرگراه چمران ایجاد می‌کند بلکه به این دلیل که دیگر فضای نمایشگاه بین‌المللی جوابگوی نیازهای امروز نمایشگاه کتاب نیست. بیشتر از 10سال است که نمایشگاه از بزرگراه چمران کوچ کرده و شمار ناشران و غرفه‌های نمایشگاه در این سال‌ها بسیار بیشتر شده است و بازگشت آنبه چمران بسیار بعید به‌نظر می‌رسد.
ما به تعهدمان پایبندیم
رئوف قادری، مدیر مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب در پاسخ به همشهری می‌گوید: «ما 65هزار متر فضا برای برگزاری نمایشگاه داریم. فضاهای دیگری در مجموعه شهر آفتاب هست مثل سالن ملل که حاضریم آن را در اختیار نمایشگاه کتاب بگذاریم. ما امکان تأمین همه فضاهای لازم را داریم. ایرادها و نواقص شهر آفتاب برطرف شده است. بخش دیگری از آن نیز اگر شورای شهر بودجه لازم را مصوب کند و در اختیار شهر آفتاب قرار دهد می‌تواند تا زمان نمایشگاه برطرف شود.» اما آیا همه 65هزار متری که مدیر شهر آفتاب می‌گوید سالن‌ها و سازه‌های مسقف است؟ مدیر مجموعه شهر آفتاب می‌گوید: «بخشی از این 65هزار متر فضای موقتی است که با چادر ایجاد می‌شود. در همه نمایشگاه‌های بزرگ دنیا از چنین غرفه‌هایی استفاده می‌شود.»
وزارت ارشاد باید تکلیف را روشن کند
محمدجواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر و دیگر عضو شورای سیاستگذاری نمایشگاه در گفت‌و‌گو با ایبنا گفته است که «فضای مسقف تازه‌ای به شهر آفتاب اضافه نخواهد شد.» حق‌شناس همچنین اشاره‌ای به دیدار اخیرش با وزیر ارشاد درباره محل برگزاری نمایشگاه کرده و گفته است: به دکتر صالحی گفته‌ام«خودشان باید تکلیف را روشن و بر تردیدشان غلبه کنند.» رئوف قادری نیز در پایان صحبت‌هایش می‌گوید که ما به تعهدمان با وزارت ارشاد برای برگزاری نمایشگاه کتاب پایبندیم اما دوستان حق انتخاب دارند و به انتخابشان احترام می‌گذاریم. بازگشت نمایشگاه کتاب به محل دائمی نمایشگاه‌ها بسیاربعید است. مصلی نیز مشکلاتی مشابه بزرگراه چمران و پارک‌وی دارد و در خیابان شهید بهشتی و بزرگراه رسالت و خیابان مفتح راهبندان شدید پدید می‌آورد؛ راهبندانی که غروب‌ها به خیابان شهید مطهری و میدان هفت‌تیر نیز کشیده می‌شود. با این اوضاع و احوال به‌نظر می‌رسد که احتمال باقی ماندن نمایشگاه در شهر آفتاب بیشتر است اما آیا نواقص شهر آفتاب در سه، چهار‌ماه باقیمانده تا سی‌ویکمین نمایشگاه کتاب برطرف خواهد شد؟
