پرونده بنزین کیش روی میز دولت

ستاد هماهنگی طرح بازتوزیع یارانه بنزین با اعلام اتمام اجرای آزمایشی طرح بازتوزیع یارانه بنزین در جزیره کیش اعلام کرد: اجرای آزمایشی طرح بازتوزیع یارانه بنزین در جزیره کیش به پایان رسیده و در ادامه قرار است نتایج اجرای طرح مذکور در کمیته‌های تخصصی بررسی و مراتب جهت تصمیم‌گیری به دولت تقدیم شود.
به گزارش همشهری، طرح آزمایشی بازتوزیع یارانه بنزین در کیش، به‌منظور عادلانه‌سازی‌ یارانه‌ها و تغییر شیوه تخصیص یارانه بنزین از خودرو به شخص اجرایی شد و اکنون باید منتظر بررسی نتایج این طرح توسط کارشناسان و تصمیم‌گیری نهایی دولت در این زمینه بود. یک ماه پیش وزیر امور اقتصادی و دارایی گفته بود طرح تخصیص بنزین به افراد به‌جای خودرو از اولویت خارج شده و هر زمانی که در مورد این موضوع تصمیم‌گیری شد، جزئیات آن به اطلاع عموم خواهد رسید.
 
بنزین برای همه
براساس طرح بازتوزیع یارانه بنزین که از اول اسفند1400 به‌صورت آزمایشی در جزیره کیش اجرا شد، بدون اینکه قیمت بنزین تغییر کند، همه شهروندان دارای کارت کیشوندی اعم از مالکان خودرو و افراد بدون خودرو، امکان دریافت سهمیه بنزین ۲۰لیتری را داشتند. در این طرح قیمت هر لیتر بنزین یارانه‌ای ۱۵۰۰تومان و قیمت بنزین آزاد ۳۰۰۰تومان بود و افراد فاقد خودرو که مصرف بنزین نداشتند، قادر بودند سهمیه بنزین یارانه‌ای خود را به دیگران انتقال داده یا به فروش برسانند. ضمن اینکه سهمیه خودروهای عمومی کماکان مانند قبل به کارت سوخت آنها تعلق می‌گرفت. مشمولان طرح بازتوزیع یارانه بنزین می‌توانند تحت شرایط تعیین‌شده، سهمیه یارانه‌ای خود را در سامانه به فروش برسانند یا آن را تا سقف ۴۰۰لیتر حفظ کنند ولی بعد از آن سهمیه به‌طور خودکار تبدیل به ریال و به‌حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود.
به گزارش همشهری، اساس این طرح، توزیع عادلانه یارانه بنزین میان همه اقشار جامعه است و به‌جای اینکه فقط مالکان خودرو را منتفع کند، همه آحاد ملت را به یک اندازه از یارانه تخصیص‌یافته به بنزین بهره‌مند می‌سازد. در شیوه فعلی که یارانه بنزین در کارت سوخت خودروها شارژ می‌شود، فقط مالکان خودرو منتفع می‌شوند؛ درحالی‌که حدود نیمی از خانوارهای کشور اصلاً خودرو ندارند. نکته دیگر اینکه در طرح بازتوزیع یارانه بنزین، سهمیه بنزین هر نفر 20لیتر تعیین شده که با توجه به بعد 3.3نفره خانوار در کشور، سهمیه یک خانوار دارای یک خودرو از 60لیتر به 66لیتر افزایش پیدا می‌کند و به همین میزان از سهمیه خانوارهای با تعداد نفرات کمتر کاهش می‌یابد؛ به‌گونه‌ای که سهمیه یک خانوار 2نفره دارای خودرو از 60لیتر به 40لیتر کاهش پیدا می‌کند.

رایزنی‌ها ادامه دارد
یک ماه پیش بود که سیداحسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، درباره آخرین وضعیت اجرای طرح واریز یارانه بنزین به‌حساب هر ایرانی، گفت: به جهت اینکه در دولت چند موضوع تصمیم‌گیری اقتصادی دیگر مدنظر بود این طرح فعلاً از اولویت خارج شده تا دولت در مورد سیاست‌های اولویت‌دار تصمیم‌گیری کند و بعد پرونده جدید باز شود؛ بنابراین فعلاً اولویت تصمیم‌گیری و سیاستگذاری برای این طرح وجود ندارد. او با اشاره به اجرای طرح یارانه بنزین به‌صورت پایلوت در کیش، تصریح کرد: طرح پرداخت یارانه بنزین به‌صورت پایلوت در کیش انجام شده و اجرای این طرح در آن مناطق متوقف نمی‌شود. وزیر اقتصاد اعلام کرد: اجرای پایلوت طرح یارانه بنزین در کیش از آن جهت بود که مشکلات فنی این طرح احصا شود و هم‌اکنون مشکلات فنی این طرح کاملاً شناسایی و برطرف شده است.
خاندوزی گفت: بازپرداخت یارانه بنزین به بخش‌های فاقد خودرو در جزیره کیش هم انجام شده، اما به‌دلیل اینکه این طرح فعلاً در دستور کار توسعه نیست اجازه دهید هر زمانی که در مورد این موضوع تصمیم‌گیری شد جزئیات آن مطرح شود. با این حساب، علاوه بر شیوه فعلی تخصیص یارانه بنزین به ‌خودروها، سناریوی تخصیص بنزین به افراد و بازتوزیع به سبک طرح اجراشده در کیش هم روی میز است اما بنا به اظهارات وزیر اقتصاد، سناریوهای دیگری نیز وجود دارد که در دولت در حال بررسی است.

خطر جهش مصرف بنزین
افزایش میزان مصرف داخلی بنزین این احتمال را تقویت می‌کند که در آینده نزدیک، ایران که در سال‌های اخیر به یک صادرکننده بنزین تبدیل شده، دوباره به یک واردکننده این فرآورده نفتی تبدیل شود؛ هرچند فعلاً با افزایش مصرف، فقط از حجم صادرات کاسته می‌شود و همچنان تولید داخل بیش از نیاز مصرف است. جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران نیز با اشاره به افزایش مقطعی مصرف بنزین به‌واسطه فصل مسافرت، از توقف صادرات بنزین به‌دلیل تمرکز بر تأمین نیاز داخلی و ذخیره‌سازی خبر داده و در عین ‌حال کاهش میزان تولید بنزین به 80میلیون لیتر در روز را رد کرده است. به‌گفته سالاری در مقاطعی از سال بسته به وضعیت نوسازی پالایشگاه‌ها میزان تولید روزانه بنزین بین 94 تا 104میلیون لیتر نوسان داشته و اکنون نیز نوسان تولید بنزین به‌واسطه همین مسئله است. 
به گزارش همشهری، آمارهای پراکنده حاکی از این است که با کاهش موج شیوع کرونا از اواخر سال گذشته و آغاز سفرهای نوروزی برخلاف 2سال قبل، مصرف بنزین در ایران از روزهای پایانی سال۱۴۰۰ یکباره اوج گرفت و حتی به ۱۳۱میلیون لیتر نیز در برخی از روزها نیز رسید؛ اما این جهش مصرف با کمک مخازن استراتژیک بنزین سپری شد. در شرایط فعلی نیز گفته می‌شود با گذشت یک ماه از تابستان امسال، میزان مصرف روزانه بنزین به 120میلیون لیتر رسیده که به‌صورت موقت کشور را با ناترازی تولید و مصرف این فرآورده نفتی مواجه می‌کند. به همین دلیل وزارت نفت صادرات بنزین را به صفر رسانده تا از تأمین نیاز داخلی اطمینان حاصل شود.