بادهای شرقی به مدار برق می‌آیند

سیده زهرا عباسی - خبرنگار 

 خشکسالی و کمبود آب و در عین حال ظرفیت ایران برای تولید انرژی‌های تجدید‌پذیر به‌ویژه در سال‌های گذشته اهمیت انرژی بادی را بیشتر کرده است. هم‌اکنون 139نیروگاه تجدیدپذیر و پاک در حال بهره‌برداری هستند که سهم نیروگاه‌های بادی از این تعداد، 20مورد است که همه آنها در 5استان خراسان رضوی، قزوین، گیلان، سیستان‌وبلوچستان و آذربایجان شرقی قرار دارند. همچنین  3 ابرنیروگاه بادی نیز در خواف خراسان رضوی، درح خراسان جنوبی و میل‌نادر سیستان و بلوچستان در دست ساخت است.

خراسان رضوی، رتبه اول 
خراسان رضوی با داشتن 8نیروگاه بادی در حال فعالیت رتبه اول را در زمینه تولید انرژی بادی دارد و ابرنیروگاه آن با ظرفیت 50مگاوات بر ثانیه هم در حال ساخت است.  معاون تحقیقات و برنامه‌ریزی شرکت برق منطقه‌ای خراسان در این باره به همشهری می‌گوید: در مجموع در حال حاضر حدود 5مگاوات واحد بادی در خواف در مدار است و چند متقاضی نیز در حال تکمیل واحدهای تولیدی خود در این منطقه هستند تا تولید انرژی بادی در خواف به 2برابر افزایش یابد. 
مهدی علومی با بیان اینکه یک ابرنیروگاه 5هزار مگاواتی در خواف در دستور کار است، می‌افزاید:‌ این پروژه به دلیل نبود سرمایه‌گذار هنوز اجرایی نشده است. 
به گفته او، احداث و راه‌اندازی این ابرنیروگاه به سرمایه‌گذاری 7.5میلیارد دلاری نیاز دارد، اما سرمایه‌گذاران به دلیل تحریم، نداشتن نقدینگی و برنگشتن سرمایه در زمان مناسب تمایلی به این کار ندارند.  علومی با تاکید بر اینکه خراسان‌رضوی ظرفیت زیادی برای ایجاد نیروگاه دارد که تاکنون چندان مورد توجه قرار نگرفته است، ادامه می‌دهد: در سال جاری 3واحد نیروگاهی به ظرفیت 500مگاوات در استان وارد مدار می‌شود.

بهره‌برداری 100درصدی میل‌نادر تا 2ماه دیگر 
نیروگاه بادی میل‌نادر به ظرفیت 50مگاوات به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین نیروگاه‌های تجدیدپذیر در کشور واقع در شمال غرب شهر زابل پیشرفت فیزیکی 68درصد را تجربه می‌کند. مجری طرح‌های نیروگاهی و تولید پراکنده شرکت برق منطقه‌ای سیستان و بلوچستان با بیان اینکه منطقه میل‌نادر در شمال استان یکی از بهترین مناطق در خاورمیانه برای توسعه نیروگاه‌های انرژی بادی شناخته می‌شود به همشهری می‌گوید: ویژگی‌های این منطقه شامل میانگین باد بیش از 10.5متر بر ثانیه، تغییر ناچیز جهت باد غالب و زمین‌های صاف و هموار و بدون معارض است. بابک زاهد تأکید می‌کند شرکت برق منطقه‌‌ای استان با ایجاد منطقه ویژه انرژی بادی در زمینی به مساحت 17هزار هکتار در این منطقه، احداث خط انتقال برق دو مداره 400کیلووات و همچنین احداث پست برق، شرایط مناسبی برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای تولید بیش از 1500مگاوات برق از انرژی بادی ایجاد کرده است. او با بیان اینکه شرکت مپنا به‌عنوان نخستین سرمایه‌گذار بخش خصوصی اقدام به احداث نخستین نیروگاه بادی به ظرفیت 50مگاوات کرده است توضیح می‌دهد: نخستین توربین نیروگاه در بهار سال 1400به شبکه برق کشور متصل شد و تاکنون 25مگاوات از آن وارد مدار شده است. طبق برنامه زمانبندی شرکت مپنا تکمیل نیروگاه تا پایان شهریور امسال انجام خواهد شد.
مجری طرح‌های نیروگاهی و تولید پراکنده شرکت برق منطقه‌ای سیستان و بلوچستان همچنین از مطالعه شرکت مپنا برای توسعه نیروگاه تا 150مگاوات یاد می‌کند و می‌گوید: بررسی تولید نیروگاه مذکور، ضریب ظرفیت بالای 45درصد را نشان می‌دهد.

فاز اول تولید خراسان‌جنوبی در شهریورماه
یکی از ابرنیروگاه‌های بادی در حال ساخت در کشور نیروگاه درح در خراسان جنوبی است تا این استان به جرگه تولیدکننده‌های برق بادی بپیوندد. این پروژه در خراسان جنوبی و شهر بیرجند واقع شده و فرایند ساخت آن در اردیبهشت سال 1399آغاز شده است. آخرین پیشرفت فیزیکی ثبت شده در این نیروگاه کمتر از 50درصد است و طبق برنامه وزارت نیرو 4واحد نیروگاه بادی درح به ظرفیت 10مگاوات تا شهریور امسال به مدار می‌آید. نیروگاه بادی درح با ظرفیت اسمی 50مگاوات و طول شبکه 4800فشار متوسط و 3دستگاه ترانسفورماتور در حال اجراست. راه‌اندازی کل نیروگاه با پیشرفت فیزیکی حدود 50درصد در فاز اول به 200میلیارد تومان تسهیلات نیاز دارد.

 خراسان‌شمالی، آماده سرمایه‌گذاری
خراسان شمالی با وجود اینکه ظرفیت‌های بی‌شماری در زمینه تولید انرژی بادی دارد، اما هنوز به جمع تولیدکنندگان برق بادی نپیوسته است.
3سال از تهیه اطلس بادی این استان می‌گذرد و به‌گفته مدیرعامل شرکت توزیع برق خراسان شمالی تونل بادی «داشلی‌قلعه» غلامان با ظرفیت 15مگاوات، مزرعه بادی مرغزار شهرستان گرمه با ظرفیت 100مگاوات و تونل بادی جوزک و مهمانک در شهرستان مانه و سملقان با ظرفیت تولید 30مگاوات شناسایی شده است.
علیرضا صبوری به همشهری می‌گوید: از این 3ظرفیت فعلا در منطقه مرغزار گرمه شاخص‌ها در حال بررسی است و به‌زودی در محدوده تونل بادی جوزک و مهمانک در شهرستان مانه و سملقان هم دکل اندازه‌گیری برای بررسی شاخص‌ها نصب می‌شود.

هم‌اکنون سهم تولید برق ایران از محل انرژی‌های تجدیدپذیر 9388.73مگاوات است که از این میزان  324.18مگاوات مربوط به انرژی بادی است. این میزان تولید برق تجدیدپذیر توانسته است 2200میلیون مترمکعب صرفه‌جویی گاز، 1706میلیون لیتر صرفه‌جویی آب، 5154تن انتشار نیافتن گاز گلخانه‌ای و 3208تن انتشار نیافتن آلاینده‌های سمی را 
موجب شود.