خواب و خوراک تنظیمی

فرشته شیخ‌الاسلام

در 2فراغت‌نامه‌ای که گذشت، به 2مرحله مهم برنامه‌ریزی تابستانی برای کودکان و نوجوانان اشاره کردیم (تهیه لیست نیاز-خواست‌ و مشخص‌کردن تعداد کلاس‌ها در روز و هفته). امروز از زاویه دید دیگری ایام تابستان را می‌بینیم که به مرور بتوانیم نقطه نگاه جامعی به‌دست بیاوریم.
یادتان می‌آید شب‌هایی که فردا اردو داشتیم از ذوق کارهایی که قرار است انجام دهیم و آتش‌هایی که بسوزانیم خوابمان نمی‌برد! حتی برای خوراکی‌های مجاز و غیرمجاز و چه‌جوری و با کی خوردنشان هم برنامه‌ریزی ذهنی داشتیم. بچه‌ها هم قبل از فرارسیدن تعطیلات، کلی آرزو می‌چینند و پیش‌بینی می‌کنند و منتظر غول چراغ تابستان هستند تا یکی‌یکی ایده‌هایشان برآورده شود. اما در عمل اگر به حال خود واگذار شوند، صدی نود فقط به برنامه خوردن و خوابیدن خوب وفادار می‌مانند و بیرون رفتن با دوستان و گعده‌گرفتن و فیلم و سریال دیدن و کتاب خواندن و کلاس‌های هنری و ورزش قهرمانی و... تقریباً دود می‌شوند.
قبل از رسیدن به این نقطه، ما اولیا در نقش رستم‌دستان وارد شده تا با دیو تنبلی و کسالت جنگیده و او را از منزل و مغز و قلب فرزندمان رانده و سبب شویم نسیم فعالیت و سازندگی وزیدن بگیرد.
برای این شاهنامه‌ که سرودیم باید اول از همه زمان خواب و بیداریمان را تنظیم کنیم. طبیعی است که می‌توانیم کمی دیرتر از ایام مدرسه بخوابیم و کمی دیرتر بیدار شویم؛ ولی نه جوری که شب و روزمان قاطی یا جابه‌جا شود.
مورد بعدی وقت و شکل غذاخوردن است. در بعضی خانواده‌ها پهن‌کردن سفره و دورهم بودن اهمیت کمی دارد. درحالی‌که این دورهمی خوشمزه، کارکردهای تربیتی بسیاری دارد. پدر و مادر باید بتوانند برنامه‌شان را جوری تنظیم کنند که در ساعت مشخصی صبحانه و ناهار و شام میل شود و دست‌کم یکی از این وعده‌ها را با هم بگذرانند. همچنین برای اولیا باید مهم باشد که هیچ‌یک از وعده‌های غذایی، بابت بی‌نظمی وقت خواب از دست نرود. برای کودکان و نوجوانان هر کدام از سه وعده و میان‌وعده‌ها مهم هستند و در رشد و سلامتشان تأثیر دارند. پس در گام‌های سوم و چهارم برنامه‌ریزی قرار شد آهنگ خواب و بیداری و خورد و خوراک بچه‌ها در تعطیلات، آهنگ موزون و مرتبی باشد.