انعکاسی محو از «پدرخوانده» در «پیشنهاد»

فرحناز دبلشکی-مترجم

مینی‌سریال «پیشنهاد» در پنجاهمین سال ساخت «پدرخوانده» در 9قسمت رویدادها و داستان‌های مربوط به پشت پرده فیلم خاطره‌انگیز «پدرخوانده» را بررسی کرده است. پخش این سریال از 28آوریل سال‌جاری از پارامونت پلاس آغاز شده و مایکل تالکین آن را کارگردانی و مایلز تلر، ماتیو گود و دان فوگلر در آن نقش‌آفرینی کرده‌اند.
قهرمان اصلی سریال آلبرت اس رودی است که نقشش را مایلز تلر بازی می‌کند. داستان سریال «پیشنهاد» متمرکز بر تلاش آلبرت اس رودی (تهیه‌کننده فیلم «پدرخوانده») برای غلبه بر مشکلات عجیب و غریبی است که سر راه ساخت این فیلم قرار دارد. مهم‌ترین مشکلی که وجود دارد مخالفت مافیا و سنگ‌اندازی‌های آنها در راه ساخت فیلم «پدرخوانده» است. وقتی ماریو پوزو، رمان خودش را با عنوان «پدرخوانده» منتشر کرد، باند‌های مافیایی ایتالیایی‌های ساکن آمریکا این را یک جور خیانت و توهین به‌خودشان تلقی کردند و زمانی که فهمیدند قرار است فیلمی هم از روی این رمان ساخته شود، سعی کردند هرطور که شده جلوی آن را بگیرند.
آلبرت رودی از ویژگی‌های خاصی برخوردار بود که می‌توانست مسیر ساخت فیلم را هموار کند. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد آلبرت اس رودی در مقام تهیه‌کننده این بود که او استاد قبولاندن پیشنهادها به کارگردانان و فیلمنامه‌نویسان بود. او درواقع در زمینه قبولاندن پروژه‌های سخت و دشوار عجیب به فیلمسازان از مهارتی تام برخوردار بود و همین ویژگی آلبرت اس رودی باعث شد سازندگان سریال نام «پیشنهاد» را برای آن انتخاب کنند.
سریال «پیشنهاد» البته فارغ از نقدهایی که منتقدان به آن وارد کرده‌اند از یک نظر سریالی خاص است. در سریال «پیشنهاد» ما ستارگان سینما را می‌بینیم که در نقش عوامل ساخت و ستارگان فیلم «پدرخوانده» بازی می‌کنند. درواقع در مینی‌سریال «پیشنهاد» ستارگان امروزی سینما و تلویزیون در نقش ستارگان دیروزی سینما ظاهر شده‌اند. منتقدان نسبت به این سریال نقدهای مختلفی ابراز داشته‌اند و تعدادی از منتقدان در نشریات معتبر نیز از این سریال انتقاد کرده‌اند.
دانیل فینبرگ، منتقد هالیوود ریپورتر در گزارشی درباره این سریال نوشته است: مایکل تالکین در سریالی با عنوان «پیشنهاد» روند متلاطم و پرنوسان تولید فیلم «پدرخوانده» به کارگردانی فرانسیس فورد کاپولا را با استفاده از تیم گسترده‌ای از بازیگران به تصویر کشیده است، اما اگر در فیلم «پدرخوانده»، داستان رمان ماریو پوزو که از نظر روایی ادبی چندان ارزشمند نبود(البته این رمان در سال انتشار ازجمله کتاب‌های پرفروش بود) در سطح یک داستان اعلا ارتقا یافت، در سریال «پیشنهاد» فیلم ارزشمند و با اعتبار «پدرخوانده» در سطح یک اثر کم‌اعتبار تنزل پیدا کرد.
این سریال که براساس تجربه آلبرت اس رودی از تولید فیلم «پدرخوانده» ساخته شده یک ورودی تصویری ویکی‌پدیایی درباره فیلم «پدرخوانده» است که از نظر زمانی 10ساعت آن را کش داده‌اند. بازیگران این سریال نیز در نقش‌هایشان چندان موفق ظاهر نشده‌اند و نقش‌های کاریکاتور و کارتون‌گونه دارند. در واقع ستارگان «پیشنهاد» در تجسم بخشیدن به بازیگران و عوامل فیلم«پدرخوانده» مانند مجسمه‌های موزه مادام توسو عمل کرده‌اند. البته منتقدان در مجموع نظرات ضد ‌و نقیضی نسبت به بازی بازیگران این فیلم ابراز کرده‌اند و پاره‌ای از منتقدان به‌ویژه آنانی که درباره مینی‌سریال «پیشنهاد» نقد مثبت نوشته‌اند بازی همه بازیگران این سریال و به‌طور ویژه مایلز تلر را درخشان ارزیابی کرده‌اند. سریال «پیشنهاد» اگرچه سریال بدی است، اما حوصله مخاطب را سر نمی‌برد. با این حال در این سریال کاستی‌ها و نقصان‌ها کم نیستند.
 «پیشنهاد» هیچ‌گونه حس روانی اپیزودیک را به بیننده منتقل نمی‌کند. سکانس‌های این فیلم از نظر زمانی با یکدیگر مرتبط نیستند. به جز صحنه‌های پایانی برخی قسمت‌ها که حاوی سکانس‌های تیراندازی عوامل مافیا هستند که تلاش دارند مانع ساخت فیلم «پدرخوانده» شوند، سریال «پیشنهاد» از نظر داستانی و موضوعی چیز در خوری برای عرضه ندارد. به‌نظر می‌رسد اگر در این سریال 75درصد از نمایش صحنه‌های مافیایی کاسته می‌شد و به نکات تکراری و محقری نظیر اینکه «رابرت اوانز به آل پاچینو علاقه ندارد» یا «فرانسیس فورد کاپولا واقعا می‌خواست فیلم پدرخوانده را در سیسیل فیلمبرداری کند» یا «بری لیپیدوس ترجیح می‌دهد بیشتر با فیلم‌ها پول بسازد تا اثری هنری ارائه دهد» اشاره نمی‌شد، سریال «پیشنهاد» مجموعه‌ای بهتر و دیدنی‌تری می‌شد.
سریال «پیشنهاد» به طرز عجیبی سریالی خنثی است که با دیدن آن حس دیدن سریالی مربوط به وقایع پشت صحنه فیلمی بزرگ و خاطره‌انگیز به بینندگان القا نمی‌شود. دکستر فلچر، تهیه‌کننده این سریال و سایر کارگردان‌های «پیشنهاد» نتوانسته‌اند در این سریال سبکی را جاری کنند که بتواند احساس فیلم پدرخوانده را بازتاب دهد یا احساسی متضاد با آن در بیننده پدید بیاورد. هر خط سناریوی این سریال با نگاهی به مخاطب امروزی نوشته شده و نه با نگاه به مخاطبان دیروزی؛ نتیجه آنکه سناریویی نازل و کنایه‌آمیز جایگزین سناریوی پشت پرده این فیلم اصیل شده که نشان می‌دهد هیچ‌یک از نویسندگان این سریال نمی‌دانسته‌اند که چگونه باید سناریویی مناسب نام فیلم «پدرخوانده» تولید کنند. این سریال مملو از سکانس‌های بی‌اهمیت و دارای بار موضوعی اندکی است؛ البته این نکته نیز باید مدنظر قرار گیرد که برخی از مخاطبان فیلم و سریال به موضوعات بی‌اهمیت علاقه دارند و انتظار زیادی است که از یک طرفدار سینما بخواهیم که حوصله فرزند خود و دیگر افراد را با دادن اطلاعاتی اضافی نظیر اینکه فلان بازیگر «آن مارگارت» بود، یا رابرت اوانز از اینکه اجازه داده آلی مک گرو در فیلم «گریز» بازی کند، پشیمان است، سر ببریم.