روایت دوم از رشد 4/4درصدی اقتصاد

یک روز پس از انتشار گزارش مرکز آمار ایران از قد کشیدن اقتصاد کشور در سال 1400، بانک مرکزی هم در روایتی این گزاره را تأیید و اعلام کرد: اقتصاد در سالی که گذشت به قیمت پایه سال 95با احتساب ارزش افزوده بخش نفت 4.4درصد و بدون آن 3.9درصد رشد کرده است.
به گزارش همشهری، بانک مرکزی می‌گوید: برآورد ارزش افزوده فعالیت‌های مختلف اقتصادی در سال 1400بیانگر این واقعیت است که علت عمده افزایش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را باید در افزایش ارزش فعالیت‌های نفت و گاز، اداره عمومی، دفاع و تامین اجتماعی، حمل‌ونقل و انبارداری، اطلاعات و ارتباطات، بهداشت، صنعت و آموزش و خدمات عمده‌فروشی و خرده‌فروشی جست‌وجو کرد. این گزارش می‌افزاید: ارزش تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه و ثابت سال 95 از 1396هزار میلیارد تومان در سال 99با رشدی 4.4درصدی به رقم 1457هزار میلیارد تومان در سال 1400رسیده که بیانگر رشد اقتصاد است. این در حالی است که گروه کشاورزی در تمامی فصل‌های سال 1400با رشد منفی مواجه شده و از ارزش آن 2.6درصد در سال گذشته کاسته شده است.

تکیه بر دلارهای نفتی
محاسبات مقدماتی بانک مرکزی از روند تولید و صادرات گروه نفت نشان می‌دهد این گروه در سال گذشته 10.1درصد رشد را نسبت به سال 99تجربه کرده که این افزایش عمدتا ناشی از افزایش تولید و صادرات نفت‌خام و تولید و صادرات گاز طبیعی و میعانات گازی نسبت به سال قبل بوده است.
این در حالی است که گروه صنایع و معادن در سال 1400رشد 1.1درصدی داشته که در مقایسه با سال 99 با کاهش 6.2واحد درصدی مواجه شده و سهم آن از رشد اقتصادی سال گذشته تنها 3دهم درصد بوده است. براساس این گزارش در زیربخش گروه صنایع و معادن، رشد ارزش افزوده ناشی از استخراج معدن از 14.4درصد در سال 99به منفی 4دهم درصد و رشد ارزش افزوده گروه ساختمان از 7.2درصد در سال 99به منفی 6.9درصد در سال گذشته رسیده که باعث تضعیف رشد گروه صنعت شده است. این روند کاهشی رشد ارزش افزوده در گروه صنعت و تامین برق، گاز و بخار هوا مشاهده می‌شود و تنها بخش آبرسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و تصفیه آب، رشد بهتری را نسبت به سال 99پشت‌ سر گذاشته است.

بلندشدن اقتصاد در پساکرونا
هم گزارش مرکز آمار و هم بانک مرکزی نشان می‌دهد اقتصاد ایران در پساکرونا با واکسیناسیون فراگیر سال 1400رشد کرده؛ به‌گونه‌ای که رشد گروه خدمات از 2.2درصد سال 99به 6.5درصد در سال گذشته رسیده که بیشترین رشد بخش خدمات ناشی از افزایش ارزش افزوده خدمات تامین جا و غذا به میزان 28.2درصد، بهداشت با رشد 15.4درصد، تفریح و سرگرمی با 14.6درصد، آموزش با 14.2درصد، خدمات عمومی و تامین اجتماعی با 10.7درصد و فعالیت‌های علمی و فنی با 15.8درصد بوده است. بانک مرکزی می‌گوید: ارزش افزوده گروه خدمات در سال گذشته از نرخ رشد اقتصادی 6.5درصد برخوردار شده که سهم آن از رشد 4.4درصدی اقتصاد به 3.6درصد رسیده است.

سکته در رشد ساختمان
این گزارش می‌افزاید: ارزش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساختمان مناطق شهری به قیمت‌های جاری طی سال گذشته 40.7درصد بیشتر از سال قبل بوده، اما با اعمال شاخص‌های قیمت متناظر و تعدیل رشد یادشده، نرخ واقعی رشد ارزش افزوده ساختمان بخش خصوصی به قیمت‌های ثابت سال 95معادل منفی 11.2درصد بوده که حتی اگر ارزش افزوده سرمایه‌گذاری دولت در بخش ساختمان هم به آن اضافه شود، باز هم شاهد رشد منفی 6.9واحد درصدی گروه ساختمان بوده‌ایم. بانک مرکزی به این جمع‌بندی رسیده که هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی در سال گذشته 3.9درصد و بخش دولتی 8.3درصد بیشتر شده، اما تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به قیمت‌های ثابت سال 95رشد صفر درصدی را تجربه کرده است.

اقتصاد روی ریل صحیح
سازمان برنامه و بودجه هم اعلام کرده با وجود تنگناهای اقتصادی مردم، شاخص‌های کلان اقتصادی از بهبود وضعیت و حرکت روی ریل صحیح برای حل مشکلات اساسی کشور حکایت دارد. در این گزارش از خزانه خالی در زمان روی کارآمدن دولت سیزدهم رونمایی و اشاره شده که بیش از 60هزار میلیارد تومان تخصیص بودجه و بدون منابع در خزانه باقی مانده بود.