ایرانی‌ها چه رؤیایی در سر دارند؟

میشل فوکو، نویسنده و متفکر فرانسوی در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی طی 2سفر به ایران آمد و مشاهدات خود را درباره وضعیت ایران در قالب یادداشت‌هایی با این عناوین منتشر کرد: «ارتش: وقتی زمین می‌لرزد»، «شاه صد سال دیر آمده است»، «تهران: دین بر ضد‌شاه»، «ایرانی‌ها چه رؤیایی در سر دارند؟»، «شورش با دست خالی»، «آزمون مخالفان»، «شورش ایران روی نوار ضبط صوت پخش می‌شود» و «رهبر اسطوره‌ای شورش ایران». او درباره 4موضوع مهم حرف می‌زند: وضعیت مردم، وضعیت خواص، وضعیت مذهب و سلطنت. درباره مردم معتقد است که در شرایط «اعتصاب سیاست» به‌سرمی‌برند که به واسطه راهنمایی و رهبری امام‌خمینی (ره) و همچنین بن‌مایه‌های مذهبی، هم می‌دانند سلطنت را نمی‌خواهند و هم می‌دانند حکومت اسلامی را می‌خواهند.
 او درباره فهم خواسته مردم به تحلیل‌های نادرست برخی خواص سیاسی اشاره کرده و همزمان به کنش‌های برخی خواص معتقد به رهبری امام‌خمینی(ره) می‌پردازد. سپس از آموزه‌های مذهب شیعه و بن‌مایه‌های سیاسی آن می‌گوید که آغازی است بر پیوند معنویت و سیاست و به میدان آمدن دین. فوکو جنبش عظیم مردمی را برای مقابله با سلطنتی می‌داند که به سبب توسعه خشن و نوسازی‌های غیرمنطبق با بوم ایران و همچنین فسادهای گوناگون، منفور شده است. کتاب «ایرانی‌ها چه رؤیایی در سر دارند؟» دربردارنده مقاله مهم و خواندنی فوکو است که با حجمی اندک توسط انتشارات هرمس به چاپ رسیده و مطالب مهمی برای علاقه‌مندان به علوم اجتماعی ارائه می‌کند.