شیوع آبله میمونی در فضای مجازی!

ابتلا به آبله میمونی در کشور هنوز تأیید نشده اما فضای مجازی پر شده از اخبار شناسایی موارد مشکوک از ابتلا به این بیماری. مهدی‌ گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت هم شناسایی موارد گسترده از این بیماری را تأیید نمی‌کند و می‌گوید: «تاکنون تنها ۱۰مورد مشکوک به آبله میمونی در کشور شناسایی و مورد آزمایش قرار گرفته که پاسخ هیچ‌یک از آنها مثبت نبوده است.» اما اخبار متعددی در فضای مجازی، نگرانی‌ مردم از شیوع یک بیماری دیگر را رقم زده است. نمونه آن خبر اخیری است که در تلگرام و اینستاگرام منتشر شد: «آبله میمونی را جدی بگیرید!» این تیتر مطلبی است که یک پزشک منتشر کرده و در ادامه نوشته: «فردی با علائم آبله میمونی شناسایی شده. این فرد در یک مهمانی چند‌نفره حضور داشته است.» وضعیتی که درباره دیگر بیماری‌های همه‌گیر هم اتفاق افتاده و متخصصان معتقدند انتشار چنین اخباری حتی اگر آگاه‌شدن مردم از شیوع احتمالی یک بیماری و رعایت هر‌چه بیشتر پروتکل‌های بهداشتی و پیشگیری از آن را رقم بزند، اما ادعای غیرمستند شیوع آن در کشور بدون تأیید وزارت بهداشت، نتیجه‌ای جز ایجاد تشویش و اضطراب در جامعه نخواهد داشت. بهزاد امیری، رئیس اداره بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت با تأکید بر اینکه تاکنون هیچ مورد مثبت آزمایشگاهی از آبله میمونی در کشور تأیید نشده است، می‌گوید:‌ «برخی اظهارنظرها در فضای مجازی برای شناسایی آبله میمونی نتیجه‌ای جز بروز اضطراب در بین مردم ندارد و موارد مشکوک به سرعت از سوی انستیتو پاستور ایران در حال بررسی است. هر زمان مورد مثبت در کشور شناسایی شود، حتما اطلاع‌رسانی خواهد شد، ضمن اینکه پروتکل‌های بهداشتی مرتبط با این بیماری از مدت‌ها قبل در شبکه‌های بهداشت اطلاع‌رسانی شده است.» به‌گفته این مسئول، هیچ وقت نمی‌توان ادعا کرد که آبله میمونی وارد کشور نمی‌شود چرا‌که نمی‌توان از ورود این بیماری جلوگیری کرد اما مستندات آزمایشگاهی از مورد مثبت آبله میمونی در کشور تا ظهر دیروز وجود نداشته است: «موارد مشکوک سرپایی به مراکز منتخب و درصورتی که شرایط بیمار از شکل سرپایی خارج شود، به بیمارستان‌های منتخب ارجاع داده می‌شود. این افراد از سوی پزشک متخصص معاینه خواهند شد و درصورت احتمال آبله میمونی، تست آنها برای تشخیص قطعی به انستیتو پاستور ایران و دانشگاه‌های قطب هر منطقه ارسال خواهد شد.»‌
مصطفی صالحی وزیری، معاون تحقیقات و فناوری انستیتو پاستور هم درباره تاریخچه این بیماری به ایسنا می‌‌گوید: «ویروس آبله میمونی اولین‌بار در سال۱۹۵۸ میلادی، در میمون‌های یک آزمایشگاه در کشور دانمارک و پس از آن نخستین موارد از این بیماری در سال۱۹۷۰ در آفریقا شناسایی شد. در سال‌های گذشته، انتقال ویروس از قاره آفریقا به کشورهای اروپایی، آمریکایی و آسیایی اتفاق افتاد، ولی موارد بیماری در این کشورها خیلی محدود بود. اخیرا، مواردی از آن در کشورهای مختلف و در قاره‌های مختلف به‌خصوص در کشورهای اروپایی با تعداد زیاد در حال شناسایی است.» او درباره نحوه گردش ویروس آبله میمونی در شیوع اخیر هم توضیح می‌دهد: «تئوری اول که در این موضوع مطرح شده، این است که احتمالا ویروس از آفریقا به اروپا وارد شده، اما در زمان پاندمی کووید-۱۹، مورد غفلت قرار گرفته و گسترش پیدا کرده است. در تئوری دیگر، شروع طغیان از کشوری غیر از آفریقا بوده و ممکن است منشأ بیماری زئونوز داشته باشد.»‌ به‌گفته این ویروس‌شناس آبله میمونی براساس اطلاعات گذشته، نوعی بیماری خودمحدودشونده و غیرشدید است: «علائم این بیماری با تب، بدن‌درد، سردرد، خستگی مفرط، بی‌حالی، ضعف و تورم غدد لنفاوی (لنف آدنوپاتی) بروز پیدا می‌کند؛ ولی عوارض دیگری هم می‌تواند داشته باشد. بعد از چند روز عوارض به‌صورت بثورات (راش) پوستی به‌صورت ماکول، پاپول، وزیکول، پوسچول و کراست ظاهر می‌شوند. کل دوره بیماری هم حدود 2 تا 4هفته می‌تواند ادامه داشته باشد اما در برخی افرادی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، ممکن است بیماری فرم شدیدی داشته باشد.»‌ او درباره اینکه چگونه می‌توان در برابر آبله میمونی ایمن شد، هم توضیح می‌دهد: «در طغیانی که اکنون وجود دارد، موارد مرگ در اثر این بیماری ثبت نشده و بیشتر موارد، خودبه‌خود بهبود یافتند، این موضوع نگرانی‌ها را کمتر می‌کند. البته اگر ضایعات روی قرنیه چشم بیمار ایجاد شود، می‌تواند منجر به کوری شود. اگر موارد ابتلا به بیماری آبله میمونی افزایش پیدا کند، به‌راحتی واکسن مؤثر علیه آن وجود دارد و می‌توان آن را در مقیاس زیاد تولید کرد و در دسترس گروه‌های پرخطر مثل کادر پزشکی و افراد دچار ضعف سیستم ایمنی قرار داد. همچنین برای درمان این بیماری نیز چند داروی ویروسی به‌عنوان کاندیدا معرفی شده است که عنوان شده یکی از آنها با نام تکوویریمت (Tecovirimat)  تأییدیه FDA و تأییدیه اتحادیه اروپا را دارد.»‌ صالحی وزیری تبدیل‌شدن این بیماری به یک شیوع بزرگ ‌پاندمی را هم قطعی نمی‌داند: «در این‌باره 3سناریوی خوب، بد و متوسط تعریف و همیشه برنامه‌ها برای سناریوی بد نوشته می‌شود تا کمترین ضرر و خسارت را داشته باشد. درباره آبله میمونی هم برای سناریوی بد برنامه‌ریزی شده؛ ولی معتقدم شیوع آبله میمونی در مقایسه با پاندمی کووید-۱۹، چندان بزرگ نخواهد بود.»