گزارش
جریان تامین آب در بوشهر تغییر می‌کند
کمبود منابع آبی، خشکسالی و کاهش بارندگی موجب شده بوشهر برای تامین نیاز آبی خود به فکر شیرین کردن آب دریا باشد
سیده‌زهرا عباسی - روزنامه‌نگار
پایتخت انرژی ایران با یک‌میلیون‌و163هزار و 400نفر جمعیت در طول تاریخ با فقر منابع آبی مواجه بوده است به‌طوری که بیش از 80درصد نیاز آبی بوشهر از استان‌های همسایه یعنی فارس و کهگیلویه‌وبویراحمد و فقط 10درصد آن از منابع داخلی تامین می‌شود. این در شرایطی است که خشکسالی علاوه بر کاهش آورد آبی در همه استان‌ها، همان منابع آبی اندک بوشهر را هم در معرض خطر قرار داده و این موارد چالشی در مسیر توسعه آبرسانی روستایی در این استان است.
باوجود همه چالش‌ها اما به تازگی خبر رسیده است که 160میلیارد تومان اعتبار برای اجرای طرح‌های آبرسانی به روستاهای این استان مصوب و برخی از این پروژه‌ها نیز آغاز شده است.
آبرسانی سیار به بیش از 50روستا
استان بوشهر طبق سرشماری سال95، 630روستای دارای سکنه دارد که 325هزارو495نفر در آنها ساکن هستند. با وجود اینکه مدیر شرکت آب و فاضلاب بوشهر تأکید می‌کند اغلب روستاهای بالای 20خانوار این استان به آب آشامیدنی پایدار دسترسی دارند، اما هنوز حدود 10روستای بالای 20خانوار و بیش از 40روستای کمتر از 20خانوار در استان به‌صورت سیار و با تانکر آبرسانی می‌شوند. ابوالحسن عالی، مدیر شرکت آب و فاضلاب بوشهر تمرکز فعلی آبرسانی در بوشهر را روستاهای بالای 20خانوار استان می‌داند و به همشهری می‌گوید: ۱۶۰میلیارد تومان اعتبار برای اجرای طرح‌های آبرسانی به روستاهای این استان مصوب شده است که صرف آبرسانی به ۳۹روستا و توسعه و نوسازی شبکه‌های آبرسانی دیگر روستاها خواهد شد. وی با بیان اینکه مجری این طرح‌ها توسعه و نوسازی شبکه‌های آبرسانی این استان قرارگاه امام‌حسن‌مجتبی(ع) است، می‌افزاید: این اعتبار برای 6ماه اول سال است و برای 6ماه دوم هم برنامه‌های دیگری داریم که تلاش می‌کنیم با اختصاص اعتبار ملی اجرایی شوند. مدیر شرکت آب و فاضلاب بوشهر با اشاره به‌وجود برخی روستاهای با خانوار بسیار کم در مناطق کوهستانی و صعب‌العبور توضیح می‌دهد: گاهی آبرسانی از طریق شبکه توزیع به یک روستای 2خانواری در منطقه صعب‌العبور هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که در این شرایط اقتصادی به‌صرفه نیست و به همین دلیل برای موارد این چنینی آبرسانی سیار در دستور کار است. با وجود این، تمام تلاش ما این است که دسترسی روستاییان به آب آشامیدنی پایدار به بیش از 80درصد برسد.
آب‌شیرین‌کن، برنامه آینده بوشهر
متوسط بارندگی بوشهر در سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ نسبت به سال گذشته 7درصد و نسبت به بلندمدت ۱۷درصد کاهش را نشان می‌دهد. آورد رودخانه‌ها در سال آبی جاری در بوشهر هم یک‌میلیارد‌و۳۰۰میلیون مترمکعب اعلام شده است درحالی‌که این میزان نسبت به یک میلیارد و ۵۶۰میلیون مترمکعب آورد بلندمدت رودخانه‌ها ۱۶درصد کاهش را نشان می‌دهد.
هم‌اکنون از یک‌میلیارد‌و۳۰۰میلیون مترمکعب سیلاب امکان ذخیره‌سازی فقط ۲۵درصد معادل ۳۰۰میلیون مترمکعب وجود دارد و مابقی راهی دریا می‌شود، کیفیت منابع آبی بوشهر ۲۰ تا ۳۰درصد کاهش یافته و از سوی دیگر فارس و کهگیلویه‌وبویراحمد به‌عنوان تامین‌کننده اصلی آب بوشهر خود دچار خشکسالی و کاهش بارندگی هستند. این شرایط موجب شده آبشیرینها در این استان جنوبی در همسایگی خلیج‌فارس جدی‌تر گرفته شوند. مدیر شرکت آب و فاضلاب بوشهر با بیان اینکه در مجموع 17سایت آب‌شیرین کن در بوشهر با ظرفیت 660هزار مترمکعب در دستور کار است، می‌گوید: بوشهر فقر تاریخی در زمینه تامین آب دارد و هم‌اکنون نیاز اصلی آن از کازرون استان فارس با فاصله 200کیلومتری و گچساران استان کهگیلویه‌وبویراحمد با فاصله 700کیلومتری تامین می‌شود.
عالی با بیان اینکه از مجموع آبشیرینها 5سایت با ظرفیت 40هزار مترمکعب در مدار است، می‌افزاید: 8سایت در مرحله اجرا و 4سایت در مرحله انعقاد قرار دارند که از میان آنها امسال 40هزار مترمکعب دیگر بهره‌برداری می‌شود. قصد داریم هر سال همین میزان را وارد مدار کنیم.
او با بیان اینکه نیاز آبی بوشهر به‌دلیل صنعتی بودن متغیر است، اظهار می‌کند: برای بخش مسکونی و سرانه‌های متعارف روزانه 250هزار مترمکعب نیاز است، اما صنایع بزرگی داریم که مصرف بالایی دارند که برخی از آنها در روز به اندازه دوبرابر یک روستا آب مصرف می‌کنند. به همین دلیل باید مجموع تامین آب در بوشهر به حدود 600مترمکعب در روز برسد که بتوانیم صنایع را هم پوشش دهیم. به‌گفته او، بهره‌برداری از آب‌شیرین‌کن‌ها شرایطی فراهم می‌کند که بوشهر در شرایط خشکسالی فعلی کمترین وابستگی را به منابع آب استان‌های دیگر داشته باشد.
استاندار پیش از این بوشهر را تنها استان کشور دانسته بود که آب آن نوبت‌بندی می‌شود و حالا مسئولان امیدوارند با بهره‌برداری از آب‌شیرین‌کن‌ها این شرایط را بهبود بخشند. تامین آب بوشهر از خلیج‌فارس موجب می‌شود 80درصد نیاز آبی استان از آب دریا تامین شود تا شاید کمی بار منابع آبی این استان سبک شود.
