چالش نرخ خوراک پالایشگاه‌ها

  خبر: ناصر عاشوری، دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت می‌گوید: شرکت‌های پالایشی هر سال برای انتشار صورت‌های مالی در سایت کدال با مشکل نبود اطلاع دقیق از قیمت نفت خام مواجه‌اند.
  نقد: هر سال، تأخیر در اعلام نرخ‌ها به گمانه‌زنی‌های مختلف در مورد درآمد شرکت‌های پالایشی و حتی ارائه اطلاعات نادرست در شبکه‌های اجتماعی در مورد عملکرد این شرکت‌ها تا قبل از انتشار اطلاعات رسمی در سامانه کدال منجر می‌شود. درآمد پالایشگاه‌ها از محل اختلاف نرخ هر بشکه فرآورده، در برابر نرخ هر بشکه نفت به‌دست می‌آید که از آن به‌عنوان کرک اسپرد یاد می‌شود. زمانی که قیمت نفت تغییر می‌کند، درآمد پالایشگاه‌ها نیز تغییر می‌کند. به‌طور مثال در زمان شیوع کرونا حاشیه سود پالایشگاه‌ها کاهش یافت اما بعد از آن با احیای اقتصاد جهانی درآمد پالایشگاه‌ها بهبود یافت. در چنین شرایطی در ایران سیاستگذار هنوز به یک فرمول پویا که بتواند مبنایی برای تعیین قیمت نفت خام باشد، دست پیدا نکرده و نرخ‌های جدید نیز هر سال با فرمولی تازه و البته با تأخیر اعلام می‌شود. اگرچه تعیین قیمت‌ها با توجه به کرک اسپرد پالایشگاه‌ها پیچیدگی‌های فراوانی دارد، اما به زعم کارشناسان راه‌حل‌هایی نیز وجود دارد تا از طریق تعریف فرمول‌های داینامیک مشکل قیمت‌گذاری نفت تحویلی به پالایشگاه‌ها یک‌بار برای همیشه حل شود. به‌عنوان مثال یکی از راهکارها، تعیین قیمت‌های پایه به‌عنوان مبنا براساس مکانیزم‌های معاملاتی از طریق بازار سرمایه است.