تعیین ضوابط واردات خودرو تا پایان هفته

بازار خودرو در انتظار یک گشایش اساسی است، اگر همه‌چیز آنگونه که گفته می‌شود پیش برود، می‌توان امیدوار بود که این بازار با ورود رقبای خارجی چابک و ارزنده در مسیر اصلاح قرار گیرد. به گزارش همشهری، طبق وعده وزارت صنعت، مصوبه واردات خودرو در هفته جاری نهایی خواهد شد و جامعه ضمن آگاهی از 5روشی که برای واردات طراحی شده، پاسخ بسیاری از سؤالات خود را خواهد گرفت؛ سؤالاتی که به تعرفه واردات، نوع خودروهای وارداتی، شیوه خرید یا پیش‌خرید این خودروها و... مربوط می‌شود و هر یک به‌تنهایی می‌تواند دست‌انداز بزرگی در مسیر واردات خودروهای خارجی باشد؛ اما برخی خبرهای تأیید نشده حاکی است احتمالاً با اجرای مصوبه واردات خودرو، امکان واردات خودرو با حجم موتور کمتر از 2500سی‌سی و ارزش 20تا 25هزار دلار مهیا خواهد بود و این یعنی بسیاری از محصولات و برندهای خارجی پرطرفدار در بازار خودرو، امکان حضور مجدد در کشور را خواهند یافت.

مسیر ناهموار واردات خودرو
از سال ۱۳۹۷ و همزمان با متشنج شدن فضای اقتصاد و بازار ارز ایران، واردات خودرو به سبب به‌هم‌ریختگی تراز ارزی ممنوع و به‌تدریج این ممنوعیت تا اردیبهشت ۱۴۰۱ تمدید شد؛ اما همزمان با پایان یافتن مهلت مصوبه دولت قبل برای ممنوعیت واردات خودرو، موضوع ازسرگیری واردات این کالا در دستور کار قرار گرفت و پس از فراز و نشیب بسیار، طرح آن به تصویب رسید. آنگونه که وزیر صنعت می‌گوید هم‌اکنون چند رویداد همزمان در حال رخ دادن است و ضمن اینکه با اتمام اعتبار مصوبه ممنوعیت واردات، دیگر منعی برای واردات وجود ندارد، تراز ارزی هم در وضعیت خوبی قرار گرفته و فشاری بر منابع ارزی به‌گونه‌ای که برای نرخ ارز مشکل‌ساز شود، وارد نیست؛ ازاین‌رو با توجه به اینکه خلأ عرضه 500هزار دستگاه خودرو در بازار مشهود است، اجرای مصوبه واردات خودرو می‌تواند گامی در جهت اصلاح و ساماندهی این بازار باشد.

چندوچون واردات
وزیر صنعت، معدن و تجارت اخیراً با اشاره به اینکه مصوبه واردات خودرو در هفته جاری نهایی خواهد شد، گفته است: محدودیتی در واردات نخواهیم داشت و همزمان با واردات و همچنین افزایش عرضه خودروسازان داخلی، بخش عمده‌ای از تقاضای بازار پاسخ داده خواهد شد. ضمن اینکه هماهنگی‌های لازم انجام شده تا این واردات در اسرع وقت انجام شود و دولت نیز در این مورد نه واردکننده بلکه تسهیلگر خواهد بود. نکته‌ای که سیدرضا فاطمی‌امین اعلام کرد و به شکل‌گیری برخی حواشی برای این مصوبه انجامید این بود که تمرکز بر واردات خودروهای اقتصادی است؛ زیرا در سال‌های پیش از ۱۳۹۷، عمدتاً خودروهای لوکس و گران‌قیمت وارد می‌شد که فقط قشر خاصی از آن بهره می‌بردند؛ اما در این مصوبه تمرکز بر این است که خودروهای اقتصادی برای استفاده عموم وارد شود. حاشیه‌سازی این اظهارنظر ازاین‌جهت بود که وزیر صنعت در ادامه سخنانش اعلام کرد: «خودروهای تولیدی داخلی که در محدوده خودروهای اقتصادی هستند، عمدتاً از کیفیت مطلوبی برخوردار نیستند و باید تولید آنها متوقف شود؛ زیرا علاوه بر اینکه بر مبنای پلتفرم‌های قدیمی هستند و کیفیت مناسبی ندارند، مردم نیز از این وضع ناراضی هستند». این گفته در میان ذی‌نفعان ممنوعیت واردات خودرو به این شیوه تفسیر شد که ارزش خودروهای وارداتی باید مانند خودروهای اقتصادی کشور نظیر خانواده پراید و تیبا و برخی محصولات خانواده سمند و پژو باشد که عمدتاً در محدوده قیمتی 200تا 300میلیون تومان و 6تا 10هزار دلار قرار دارند؛ این در حالی است که تولید محصولات هم‌کلاس با این خودروها مرسوم نیست و حتی درصورت موجود بودن چنین خودروهایی نیز با احتساب تعرفه 100درصدی واردات خودرو امکان تأمین آنها با قیمت اقتصادی مدنظر بازار وجود نخواهد داشت. مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو درباره مصوبه واردات خودرو گفته است: در این مصوبه همچنان قوانین تعرفه‌ای، عوارض و استانداردهای واردات خودرو حاکم بوده و تغییری در این رابطه انجام نشده است. اگر این موضوع صحت داشته باشد، می‌توان گفت مصوبه واردات خودرو در بهترین حالت می‌تواند بازار خودروهای میلیاردی را کمی روبه‌راه کند و گشایشی برای بازار خودروهای اقتصادی نخواهد داشت.

خودروهای وارداتی کی می‌رسد؟
فعالان حوزه واردات خودرو معتقدند طبق تجارب گذشته، احتمالاً مصوبه واردات خودرو تا اواخر تابستان به بار می‌نشیند و نخستین خودروهای وارداتی در شهریورماه وارد بازار خواهند شد. به گزارش همشهری، تا زمانی که جزئیات مصوبه از سوی وزارت صنعت منتشر نشود، نمی‌توان در مورد آن قضاوت کرد؛ اما در شرایط فعلی در بازار آزاد محدوده قیمتی خودروهایی نظیر پراید 6هزار دلار، تیبا 6.3هزار دلار، ساینا 7.8هزار دلار، کوئیک 7.5هزار دلار، پارس، شاهین و سورن حدود 13هزار دلار و محدوده قیمتی خودروهای اتوماتیک رایج داخلی نظیر تندر ۹۰ پلاس، تارا، پژو ۲۰۷ و دنا حدود 15تا 20هزار دلار است که اگر قرار باشد شرایط تعرفه‌ای قبلی پایدار بماند، تقریباً هیچ خودروی وارداتی نمی‌تواند ازنظر قیمتی با آنها رقابت کند مگر اینکه در 5روشی که وزیر صنعت می‌گوید در مصوبه واردات خودرو مدنظر قرار گرفته، شرایطی ایجاد شود که خودروهای اقتصادی خارجی با مسیر سبز و با معافیت گمرکی وارد شوند که البته این مورد نیز می‌تواند به ایجاد رانت، بازار سیاه و تبعیض منجر شود.

مکث
چه خودروهایی می‌تواند وارد شود؟
فعالان بازار خودرو معتقدند درصورتی‌که مانع تعرفه و عوارض از مسیر واردات خودرو حذف شود، با فرض دلار 30هزار تومانی می‌توان خودروهای مقبول و مطلوبی از برندهای هیوندایی، سوزوکی، تویوتا، رنو و تاتا وارد کرد که قیمت آنها در بازارهای جهانی 13تا 18هزار دلار است. بر این مبنا، خودروی شهری شورلت اسپارک با قیمت 13هزار دلار معادل 390میلیون تومان و میتسوبیشی میراژ با قیمت 14هزار دلار معادل 420میلیون تومان می‌تواند وارد شود. همچنین خودروهای سدان نظیر نیسان ورسا، هیوندای اکسنت، شورلت سونیک و تویوتا یاریس با ارزش 15هزار دلار معادل 450میلیون تومان امکان واردات را خواهند داشت ضمن اینکه خودروهای هاچ‌بک ساب کامپکت مانند کیا ریو و هوندا فیت هم با قیمت 16هزار دلار معادل 480میلیون تومان می‌توانند جزو کاندیداهای ورود به ایران باشند. حتی خودرویی نظیر هیوندای ونیو به‌عنوان یک کراس‌اوور کامپکت هم با قیمت 17.4هزار دلار معادل 520میلیون تومان می‌تواند به‌عنوان یک رقیب جدی برای خودروهای داخلی وارد بازار شود؛ البته مشروط بر اینکه با ابزار تعرفه و عوارض، قیمت تمام‌شده این خودروها به حداقل 2برابر ارزش دلاری آنها نرسد.