یادداشت‌های تاریخی
زندگانی خصوصی ناصرالدین‌شاه
کتاب «یادداشت‌هایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین‌شاه» نوشته دوستعلی‌خان معیرالممالک را انتشارات تاریخ ایران منتشر کرده است.
نویسنده در این کتاب، به بازنویسی گزیده‌ای از خاطرات خود و روایت‌های بازگوشده از دوستان خود درباره زندگی خصوصی ناصرالدین‌شاه قاجار (1247-1313ق) پرداخته است. در این خاطرات نکاتی در خور توجه درباره زنان و فرزندان شاه، چگونگی پرداخت حقوق همسران و بیان حال برخی از خواجه‌سرایان، آداب و تفریحات اهل اندرونی و... ارائه شده است. در پایان کتاب نیز تصاویری از زنان و فرزندان ناصرالدین‌شاه و برخی از عمارت‌ها و خانه‌های شاهی، ضمیمه شده است. امیر دوست‌محمدخان معیرالممالک (۱۲۳۳– ۱۲۹۱ ش) از رجال دوره قاجار و داماد ناصرالدین‌شاه بوده است. بزرگ‌ترین پسر دوستعلی‌خان، نظام‌الدوله و ماه‌نساء‌خانم دختر آقا علی‌اکبر پیشخدمت مازندرانی (پیشخدمت فتحعلی‌شاه) بود. او در ده‌سالگی با عصمت‌الدوله، دختر ناصرالدین‌شاه از تاج‌الدوله (دختر سیف‌الله‌میرزا، پسر فتحعلی‌شاه) ازدواج کرد. پس از وفات پدر چون رغبتی به کار دولتی نداشت، مشاغل پدری خاندان معیرالممالک را که از زمان شاه سلطان حسین صفوی، متصدی ضرابخانه بودند، نپذیرفت و از این‌رو ناصرالدین‌شاه، خزانه‌داری را به امین‌السلطان و عیارزنی مسکوکات را به امین‌الضرب واگذار کرد. پس از وفات مادرش بدون اجازه شاه به کربلا رفت و از راه فروش اموال پدری در کربلا مخارج سفر را به دست آورد و از راه مصر راهی اروپا شد. انتشارات ایران‌کتاب این اثر را در 160صفحه منتشر کرده است.
