تلاش اروپا برای خروج گفت‌وگوهای هسته‌ای از بن‌بست

بن‌بست ایجاد شده در گفت‌وگوهای احیای توافق‌هسته‌ای سال2015میان جمهوری‌اسلامی ایران و 1+4 درحالی طولانی شده ‌است که مسئول سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا از تلاش برای پایان دادن به بن‌بست جاری در مذاکرات احیای برجام خبر می‌دهد و برهمین اساس گفته می‌شود انریکه مورا، معاون مسئول سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا سه‌شنبه هفته جاری برای ادامه گفت‌وگو با مسئولان کشورمان به تهران می‌آید.
به‌گزارش همشهری، با وجود تأکید طرف‌های حاضر در مذاکرات هسته‌ای بر ضرورت گره‌گشایی از بن‌بست ایجاد شده در گفت‌وگوهای وین، اما واشنگتن همچنان در مسیر تناقض‌گویی و ابهام‌آفرینی گام برمی‌دارد و به‌نظر می‌رسد تصمیم‌سازان این کشور از اراده کافی در این زمینه برخوردار نیستند؛ برهمین اساس هم بود که در روزهای اخیر شاهد تصویب برخی طرح‌های ضد‌ایرانی ازسوی کنگره آمریکا بودیم؛ طرح‌هایی که چشم‌انداز احیای توافق هسته‌ای 2015 را تیره‌تر از قبل کرده‌ است. درچنین شرایطی کارشناسان معتقدند تصویب چنین طرح‌هایی ازسوی کنگره آمریکا حاوی 3توصیه به بایدن است ازجمله؛ «مطرح کردن موضوع‌های فرابرجامی در برجام»، «فشار به بانک‌مرکزی ایران درمسیر گسترش تجارت با چین» و «عدم‌خروج نام سپاه‌پاسداران از فهرست ادعایی سازمان‌های تروریستی». بیش‌از هرچیز نقشه‌راه صهیونیست‌ها پیش‌پای دولت بایدن در شرایط کنونی از تصمیم‌گیری برای بازگشت به برجام ناتوان است.

آخرین تلاش‌ها
در چنین شرایطی بود که مسئول سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا درباره وضعیت جاری مذاکرات وین مدعی شد که بن‌بست کنونی نمی‌تواند برای همیشه ادامه یابد. جوزپ بورل در گفت‌وگو با نشریه «فایننشال تایمز» تأکید کرد که اتحادیه اروپا درحال انجام آخرین تلاش‌های خود برای نجات دادن توافق هسته‌ای سال2015 و شکستن بن‌بست موجود برسر درخواست تهران به‌منظور برداشتن سپاه پاسداران از فهرست ادعایی تروریسم است. مسئول سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا همچنین دراین گفت‌وگو ادعا کرده که او درحال تلاش به‌منظور دستیابی به یک «راه‌ میانه» برای پایان دادن به بن بست موجود در مذاکرات باهدف احیای توافق هسته‌ای برجام است. بورل همچنین درباره سفر انریکه مورا، معاون مسئول سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا و نماینده ارشد این اتحادیه در مذاکرات وین مدعی شد که او خواستار سفر مورا به تهران بوده، اما «ایران برای انجام این سفر بسیار بی‌میل بود». این درحالی‌است که مسئول سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا دیروز (شنبه) اعلام کرد انریکه مورا معاونش، به‌زودی برای پیگیری مذاکرات وین عازم تهران می‌شود. ازسوی دیگر فایننشال‌تایمز مدعی شده ‌است که بورل درحال بررسی سناریویی است که «براساس آن نام سپاه پاسداران از فهرست ادعایی تروریسم برداشته می‌شود، اما سایر بخش‌های سپاه پاسداران دراین فهرست باقی می‌ماند». مسئول سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا همچنین دراین مصاحبه از وضعیت جاری مذاکرات گلایه کرده و مدعی شده که امکان تداوم وضعیت کنونی تا «ابد» وجود ندارد؛ «به‌عنوان هماهنگ‌کننده مذاکرات وین در زمانی معین، این پیشنهاد را به‌صورت رسمی روی میز ارائه می‌کنم؛ تنها نقطه تعادل ممکن همین نقطه خواهد بود».

تغییر وضعیت به سود ایران
بورل همچنین تأکید کرده که ما نمی‌توانیم تا ابد به همین وضعیت ادامه دهیم، برای اینکه در همین هنگام ایران به توسعه برنامه هسته‌ای خود ادامه می‌دهد؛ «پرونده روی میز خود رئیس‌جمهور بایدن است، گفت‌و‌گوهای من با بلینکن (وزیر امورخارجه آمریکا) به حداکثر رسیده‌است».
این مقام ارشد اتحادیه اروپا همچنین تأکید کرده‌است که «ما اروپایی‌ها از این توافق بسیار منتفع خواهیم بود، درحال‌حاضر وضعیت تغییر کرده‌است. در ابتدا برای ما اینطور بود که «ما به آن نیاز نداریم»، اما اکنون برای ما بسیار جالب است که یک تأمین‌کننده نفت و گاز طبیعی دیگر داشته باشیم و آمریکایی‌ها نیز به موفقیت دیپلماتیک نیاز دارند».
اظهارات بورل درحالی است که پیش‌تر روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» به نقل از دیپلمات‌های غربی ادعا کرد مقام‌های اروپایی درحال آماده‌شدن برای اعمال یک فشار جدید به‌منظور نجات توافق هسته‌ای با ایران هستند و پیشنهاد آنها فرستادن انریکه مورا، مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا به تهران در تلاش برای خروج از «بن‌بست کنونی» مذاکرات است.

واکنش ایران به مصوبه اخیر کنگره
اینها درحالی‌است که وزیر امورخارجه کشورمان در گفت‌وگوی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل متحد، با انتقاد از مصوبه غیرالزام‌آور اخیر کنگره، رسیدن به یک توافق «پایدار»، «قوی» و «منصفانه» را نیازمند اتخاذ تصمیم واقع‌بینانه و شجاعانه دولت آمریکا در جبران رویکرد اشتباه گذشته دانست.
حسین امیرعبداللهیان همچنین با اشاره به تداوم تبادل پیام میان جمهوری‌اسلامی ایران و آمریکا از طریق اتحادیه اروپا، سیاست غلط فشار حداکثری آمریکا را مسبب وضعیت فعلی دانست‌. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل‌متحد  نیز دراین گفت‌وگو با اشاره به اهمیت به‌کارگیری ابتکارات سیاسی در مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین، نسبت به تداوم گفت‌وگوها و رسیدن به توافقی مطلوب ابراز امیدواری کرد.