سرنوشت صنایع بازار سهام در دوران جدید برجام

به آرامی ابرهای ابهام از برابرسرمایه‌گذاران در بازار سهام کنار می‌رود و سهام ارزشمند با پتانسیل رشد روی تابلوی معاملات سهام در بورس و فرابورس رخ می‌نمایانند. از همین حالا رقابت بین تحلیلگران و سرمایه‌گذاران برای انتخاب گزینه درست خرید در بازارسهام آغاز شده است. حال پرسش اصلی این است که در شرایط جدید چه صنایعی بیشترین سود را نصیب سهامداران خواهند کرد؟

به گزارش همشهری، هفته گذشته رئیس‌جمهور آمریکا در تصمیمی قابل پیش‌بینی از برجام خارج شد؛ تصمیمی که حتی به مذاق متحدان اروپایی آمریکا هم خوش نیامد و موجب شد دولت‌های اروپایی مواضع متفاوتی را دربرابر برجام اعلام کنند. در شرایطی که برخی ناظران بیرونی و سیاسی انتظار داشتند بازار سرمایه، وارد فاز نزول شود، در مقابل سرمایه‌گذاران در بازارسهام با پرهیز از تصمیم‌گیری‌های احساسی واکنشی متفاوت را به نمایش گذاشتند؛ واکنشی که به باور بسیاری از تحلیلگران بازارسهام برآمده از تحلیل‌های منطقی مالی و اقتصادی بود. پیش‌تر، از اواسط فروردین‌ماه تا نیمه اردیبهشت ماه، سرمایه‌گذاران در بورس تهران طبق رویه و روال همیشگی خود با پیش‌بینی تصمیم احتمالی رئیس‌جمهور آمریکا شوک ناشی از این تصمیم را اصطلاحا پیش‌خور کرده بودند؛ به‌طوری که در طول روزهای سپری شده از سال 96میانگین نزول شاخص بورس تهران به 2.5درصد رسید. اما در طول هفته جاری شاخص بورس برمبنای تحلیل تازه فعالان بازارسرمایه دوره‌ای صعود را آغاز کرده و از مرز 94هزار واحد هم گذشته است. دلیل این موضوع را باید در یک نکته کلیدی جست‌و‌جو کرد؛ در بازارهای مالی عموما سرمایه‌گذاران روی آینده قمار می‌کنند؛ بنابراین هرچیزی که چشم‌انداز بازار را مبهم کند به نزول بازار می‌انجامد و هر خبری، هراندازه منفی و ناگوار که چشم‌انداز آینده را روشن و از ابهام عاری کند می‌تواند به تغییر جهت بازار بینجامد. این بار نیز خروج آمریکا از برجام چنین شرایطی داشت.



سرنوشت سهام خودروسازها پس از خروج آمریکا

اما از سوی دیگر با توجه به تصمیم اخیر رئیس‌جمهور آمریکا احتمال آن می‌رود که تحریم‌های مربوط به صنعت خودرو، تا 3‌ماه دیگر دوباره برقرار شود. هرچند پیش از این صابون تحریم‌های یکجانبه آمریکا به تن صنعت خودروسازی ایران خورده، با این حال این بار داستان از 2جهت متفاوت است؛ به‌نحوی که هم می‌توان امیدوار بود و هم نگران. تفاوت نخست تعیین ضرب‌الاجل برای تحریم خودروسازی ایران است، آن هم در شرایطی که در 3سال گذشته چند قرارداد و تفاهمنامه میان خودروسازان خارجی و طرف‌های ایرانی منعقد شده است. با این حال تفاوت دوم اینجاست که به عکس مقطع قبلی تحریم‌ها، فعلا آمریکایی‌ها، اتحادیه اروپا را در کنار خود نمی‌بینند و این «تنهایی» برگ برنده صنعت خودرو در برابر موج احتمالی تحریم است. تحلیلگران کارگزاری آبان در گزارشی که با هدف بررسی فرصت‌ها و تهدید‌های صنعت خودرو منتشر کرده‌اند معتقدند: در سناریوی اول، مهم‌ترین نکته، ماندن اروپایی‌ها در برجام است که می‌تواند همکاری‌های خارجی خودروسازی ایران و تأمین قطعات موردنیاز صنعت خودرو ایران را تا حد قابل توجهی تضمین کند. مادامی که اروپایی‌ها از برجام خارج نشوند، می‌توان امیدوار بود خودروسازان اروپایی در ایران بمانند و فعالیت خود را ادامه دهند. خوشبختانه بیشتر خودروسازانی که در پسابرجام راهی ایران شده‌اند از حمایت دولت‌های خود برای ماندن در ایران برخوردارند و اتفاقا منافع چندانی در بازار آمریکا نیز ندارند. بنابراین، احتمال ماندن خودروسازانی مانند پژو، رنو و سیتروئن در ایران زیاد است؛ هرچند به هر حال سرعت توسعه فعالیت آنها در صنعت خودرو ایران احتمالا کند خواهد شد. اما درصورت تحقق سناریوی بدبینانه و فاصله گرفتن اروپایی‌ها از ایران شوک بزرگی بر بدنه صنعت خودرو وارد خواهد آمد.



سهام خودروسازها روی خط حمایت

محمود احترامی، از کارشناسان بازار سرمایه، با اشاره به اینکه شاخص بورس در نخستین روز بعد از خروج برجام که مصادف بود با چهارشنبه هفته گذشته، توانست با ثبت 80واحد رفتار متفاوتی را نسبت به خروج آمریکا از برجام به نمایش گذارد، گفت: برجام به‌خودی خود نمی‌تواند تأثیر عمیقی بر اقتصاد کشور بگذارد. او با بررسی روند حرکتی سهام شرکت‌های خودروساز در روزهای اخیر اعلام کرد: پس از خروج آمریکا از برجام، سهام گروه خودروسازها که از صنایع پرامید پسابرجامی محسوب می‌شود با توجه به چشم‌انداز باقی ماندن و تداوم حضور اروپایی‌ها در برجام، بعضا وارد مدارهای صعود کوتاه‌مدت شد.این کارشناس بازار سرمایه تأکید کرد: زمانی که گروه خودرو به‌عنوان گروه وابسته به برجام چنین واکنش منطقی به خروج ترامپ از برجام نشان می‌دهد، تکلیف مابقی گروه‌های بازار سرمایه مشخص است. سهام ایران خودرو که به سطح حمایتی 240تومان رسیده بوده در همان سطح باقی ماند و خروج آمریکا از برجام نیز نتوانست این سطح حمایتی را در هم بشکند. از سوی دیگر شرکت‌های فعال در این گروه نیز از شرایط مناسبی برخوردار هستند و به سطوح حمایتی قوی رسیده‌اند.



سهام پرامید فلزات، پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها

محمود احترامی با اشاره به شرایط سهام گروه فلزات توضیح داد: این گروه نیز که از بزرگان بازار سرمایه محسوب می‌شود، با راهبری سهام فولاد مبارکه اصفهان همچنان بر سطوح حمایتی خود باقی مانده است. گروه پالایشگاه‌ها هم که از گروه‌های بزرگ بازار سرمایه محسوب می‌شود، نه‌تنها به خروج آمریکا از برجام واکنش نشان نداده، بلکه بعضا درپی افزایش قیمت جهانی نفت، روند صعودی کوتاه‌مدتی را طی کرده است.او گفت: درگروه پتروشیمی هم شرایط به نسبت مناسبی مشاهده می‌شود.



اثر تحریم‌ها بر سهام پتروشیمی‌ها، فولاد و مس

سیدمحمد هادی‌رضوی، مدیر سرمایه‌گذاری شرکت آتی‌اندیشان مس هم، درتحلیل اثر خروج آمریکا از برجام و تأثیر آن بر سود شرکت‌های حاضر در بورس توضیح داد: در صنایع مختلف این قضیه تا حدودی متفاوت است. تجربه تحریم‌ها در دوره قبل نشان داد صنایعی مثل صنعت مس ممکن است دچار مشکل شوند. او گفت: درشرایط جدید هرچند احتمالا شرکت‌های فعال در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی با بازگشت تحریم‌ها با مشکل مواجه می‌شوند اما این تحریم‌ها بر صنعت برق و شرکت‌های فولاد تأثیر چندانی نخواهند گذاشت. او درعین حال تأکید کرد: درصنعت پتروشیمی هم اگر تحریم‌ها به اندازه سال 90شدید نباشد، فروش این گروه از شرکت‌ها هم مشکل خاصی پیدا نمی‌کند و احتمالا فقط مقداری به هزینه‌های حمل‌ونقل و مبادلات آنها افزوده خواهد شد. رضوی ادامه داد: با توجه به افزایش نرخ دلار اگر شرکت‌های صادر‌کننده بتوانند دلارهای صادراتی خود را با نرخ بازار تسعیر کنند، سود آنها بیشتر هم می‌شود ولی از طرفی تحریم‌ها باعث می‌شود که ریسک بازار به‌صورت سیستماتیک بیشتر شود و نرخ تنزیل بالا برود، بالارفتن نرخ تنزیل نیز بر سهام شرکت‌ها فشار وارد می‌کند؛ بنابراین در کوتاه‌مدت روند معاملات کاهشی خواهد بود ولی در بلندمدت اگر شدت تحریم‌ها چندان زیاد نباشد، شرکت‌ها می‌توانند از محل افزایش نرخ دلار بودجه‌های خود را پوشش دهند.


   نقاط‌ضعف و قوت 2صنعت مورد توجه بازار

کورش شمس، مدیرعامل شرکت سبدگردان پاداش سرمایه هم با اشاره به افزایش تقاضا برای خرید سهام شرکت‌های فعال در صنایع خودرو و انبوه‌سازی‌ در هفته‌های اخیر گفت: شرکت‌های این دو گروه ظرف 3سال اخیر شاهد افت قابل توجهی در قیمت سهام خود بودند. گروه خودرو از زمستان سال 94به این سو شاهد کاهش و اصلاح قیمت سهام بوده است در نتیجه جذابیت فعلی سهام این گروه در هفته‌های اخیر به‌دلیل افت بیش از حد و به کف رسیدن قیمت سهام آنها بوده است.به گفته او در عین حال انتشار خبرهایی مثل افزایش نرخ فروش محصولات هم در اقبال بازارسهام به این گروه تأثیر‌گذار بوده است.کورش شمس با بیان اینکه صنعت خودرو در گروه صنایع ارزبر قرار دارد، افزود: هرچند افزایش نرخ ارز برای این گروه اتفاقی منفی به‌حساب می‌آید اما دریافت دلار 4200تومانی از دولت جزو خبرهای مثبتی است که سهام این گروه را در بازار متاثر کرده است. او گفت: قیمت سهام شرکت‌های فعال در صنایع ساختمانی هم در 3سال گذشته، تا یک‌سوم قیمت واقعی خود نزول کرده‌ و نرخ سهام اغلب آنها به کمتر از ارزش واقعی رسیده است؛ به همین دلیل این گروه نیز در بازار شاهد افزایش تقاضاست تا قیمت سهم به ارزش واقعی برسد. او با تأکید بر اینکه خبرهای پیرامون این صنعت در تحریک تقاضا تأثیر‌گذار بوده است، گفت: خبرهایی مثل افزایش وام مسکن و احتمال کاهش سود تسهیلات خرید مسکن نیز از دلایلی است که باعث اقبال این گروه شده است.  او افزود: ارزش واقعی سهام این گروه هم‌اکنون بالاتر از قیمت سهام است. همچنین قیمت سهام شرکت‌های صنعت انبوه‌سازی‌ باید رشد کند تا قیمت سهام با ارزش واقعی آن هماهنگ شود.