...استعدادی را که در کسی وجود ندارد، نمی‌شود بروز داد و باز از همین جا معلوم می‌شود که ترس و ارعاب و تهدید، در انسان‌ها عامل تربیت نیست؛ یعنی استعدادهای هیچ انسانی را از راه ترساندن، زدن، ارعاب و تهدید نمی‌شود پرورش داد، همانطور که یک غنچه گل را نمی‌شود به زور به‌صورت گل درآورد. مثلاً غنچه را بکشیم تا گل بشود یا نهالی را که به زمین کرده‌ایم و می‌خواهد رشد بکند، با دست خودمان بگیریم به زور بکشیم تا رشد بکند. رشد آن به کشیدن نیست. اعمال زور آنجا مفید نیست، فقط از راه طبیعی که احتیاج دارد؛ خاک، آب، هوا، نور و حرارت رشد می‌کند. همان‌هایی را که احتیاج دارد باید به او بدهیم، خیلی هم با لطافت و نرمش و ملایمت؛ یعنی از راه خودش، تا رشد بکند. ولی اگر بخواهیم به زور گیاهی را رشد بدهیم، نتیجه نمی‌گیریم. اصلاً اینجا عامل زور حکمفرما نیست. از نظر تربیت انسان‌ها هم ترس و ارعاب عامل پرورش نیست.
کتاب تعلیم و تربیت در اسلام. استاد مرتضی مطهری
ترس، عامل تربیت نیست
در همینه زمینه :
