هند؛ هدف اصلی ایران در بازارهای صادراتی

مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی به‌عنوان بازوی پژوهشی وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌گوید: براساس پیش‌بینی‌ها هند، پررونق‌ترین بازار صادراتی ایران تا سال 1405خواهد بود.
به گزارش همشهری، بازوی پژوهشی وزارت صنعت در تحلیل دلایل این موضوع می‌گوید؛ از آنجا که نرخ رشد اقتصاد هند در 4سال آینده 7درصد برآورد می‌شود، بنابراین گمان می‌رود در میان بازارهای اصلی صادراتی ایران، از بیشترین رشد برخوردار خواهد شد. طبق تحلیل این مؤسسه پژوهشی، بعد از آن چین قرار دارد که البته در سال‌های آینده رشد اقتصادی نزولی را تجربه می‌کند. هرچند انتظار می‌رود نرخ رشد اقتصادی چین از 7درصد فعلی تا سال 1405به 5درصد کاهش یابد، با این حال میانگین رشد اقتصادی چین در 5سال آینده همچنان 5.9درصد برآورد شده است. طبق تحلیل مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، 2کشور عراق و ترکیه به لحاظ متوسط رشد اقتصادی در 5سال آینده 2بازار مهم دیگری هستند که در پیش روی صادرکنندگان ایرانی، به‌ عنوان بازارهای هدف پررونق صادراتی قرار خواهند داشت. در جایگاه پنجم هم امارات، با توجه به رشد 2.9درصدی‌اش قرار دارد. در ادامه این گزارش با اشاره به هدف‌گذاری‌های انجام شده در حوزه صادرات آمده است: راهبرد توسعه صادرات غیرنفتی ایران به بازارهای همسایه و همجوار تکیه دارد، تا جایی که صادرات به همسایگان به میزان 50میلیارد‌دلار هدف‌گذاری شده، اما در سال 1400معادل76درصد کل صادرات ایران، یعنی 38میلیارد دلار آن، شامل صادرات به 6کشور ایران، چین، هند، ترکیه، امارات و عراق بود که نشان می‌دهد نظام تجارت خارجی ایران از هدف تعیین شده فاصله زیادی دارد، زیرا در بین کشورهای همسایه فقط 3کشور عراق، ترکیه و امارات مهم‌ترین بازار صادراتی ایران محسوب می‌شوند و از ظرفیت دیگر بازارها در جذب کالای ایرانی کمتر استفاده شده؛ ضمن اینکه 44درصد از کل صادرات سال گذشته فقط به 2کشور چین و هند اختصاص داشته است.

چالش‌های صادرات
مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی همچنین تأکید می‌کند: به‌دلیل تحریم‌ها، هم‌اکنون به جز در 2فعالیت تولید موتور و توربین و همچنین تولید کابل‌های فیبر نوری، کشش‌پذیری درآمدی زیادی نسبت به سایر محصولات صنعتی در بازارهای صادراتی مشاهده نمی‌شود. گزارش این نهاد تحقیقاتی تصریح دارد: تا زمان دستیابی به یک فضای مساعد بین‌المللی که بتواند ارتقای توان صادراتی، منتج از بهبود شرایط درآمدی بازارهای هدف صادراتی ایران را به همراه داشته باشد، اتکای صرف به سناریوهای قیمتی به تنهایی چندان مؤثر نیست.

5عامل تعیین‌کننده در صادرات
بازوی تحقیقاتی وزارت صمت با تفکیک 5عامل تعیین‌کننده، شامل رانت، موانع ورود، بیماری هلندی، تکنولوژی و مقیاس و تنوع کالاهای صنعتی صادراتی توضیح می‌دهد: در 4دهه گذشته تغییرات نرخ واقعی ارز از 2مسیر بر روند صادرات تولیدات صنعتی اثر گذاشته که یکی میزان استفاده از ظرفیت‌های تولیدی موجود اقتصادی و دوم میزان سرمایه‌گذاری و ایجاد ظرفیت‌های تولیدی جدید بوده است؛ به همین دلیل، بهنگام نشدن نرخ ارز، نسبت به تورم‌های داخلی و جهانی، این مزیت و متغیر نسبی را به عامل ضعف در چشم‌انداز آینده صادرات صنعتی ایران تبدیل می‌سازد.