اینجا خانه ماست
امروز، 10اردیبهشت روز ملی خلیجفارس است و به همین مناسبت، دوازدهمین جشنواره خلیجفارسبا مشارکت هرمزگان بوشهر و خوزستان در حال برگزاری
سیده زهرا عباسی - خبرنگار
اینجا خانه ماست که نام و نشانش را روی ۳هزار سند، زدهاند. اینجا خانه ماست، 500هزار سال پیش شکل گرفت و قبل از اینکه ما باشیم یا شما، بود؛ همان وقتی که جلگههای برازجان، بهبهان و خوزستان تا کوههای زاگرس زیر آب بودند؛ نخستین مرکز سکونت انسانها، مرکز تبادل تمدنها، پهنه منحصر به فرد آبی و دریای صلح؛ دریای صلح از آنرو که ما مردمانی خونگرمیم و گرمایمان را از آفتاب خلیجفارس میگیریم.
آفتاب بیهیچ پرده و پوشهای بر زمینمان میتابد. اینجا سرزمین نور است و هرم گرما، سایهسار نخلستان و آوای «کور کور بال سیاه»، آدمهایمان دل دارند به پهنای دریا، به بلندای نخل و به گرمای آفتاب و امروز، 10اردیبهشت، روز ما و سرزمینمان است. اینجا دریای پارس است که با نام سرزمین و تمدن ایران گره خورده تا یادمان نرود هزاران سال قبل از میلاد مسیح سند داشته؛ میراث بشری.
یادبود 10 اردیبهشت
در ایران روز ۱۰ اردیبهشت روز ملی خلیجفارس نامگذاری شده که سالروز اخراج پرتغالیها از تنگه هرمز و خلیجفارس است. هیأت دولت ۲۲تیر۱۳۸۴، مصوبهای را تأیید کرد که براساس آن، 10اردیبهشت هر سال روز ملی خلیجفارس نام گرفت. شاه عباس صفوی در این روز در سال۱۶۲۱ میلادی توانست تنگه هرمز را از چنگ پرتغالیها درآورد.
خلیجفارس از سمت شمال با ایران، از غرب با کویت و عراق و از جنوب با عربستان، بحرین و امارت متحده عربی همسایه است. وسعت آن 240هزار کیلومتر است و پس از خلیج مکزیکو و خلیج هودسن سومین خلیج بزرگ جهان محسوب میشود.
خلیجفارس و سواحل آن معادنی سرشار از نفت و گاز دارد و مسیر انتقال نفت کشورهایی چون کویت، عربستان و امارات متحده عربی است. به همین دلیل، منطقهای مهم و استراژیک محسوب میشود.
جشنواره دوازدهم خلیجفارس
هرچند نامگذاری روز خلیجفارس سال84 رقم خورد، اما حالا 12سال است که 3استان جنوبی یعنی هرمزگان، بوشهر و خوزستان که همنشین این دریای نیلگون هستند، در قالب جشنوارهای 12اردیبهشت را گرامی میدارند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان با بیان اینکه جشنواره خلیجفارس یک شورای سیاستگذاری در سطح ملی دارد به همشهری میگوید: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رئیس این شورا و مدیران کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان، بوشهر و هرمزگان و نمایندگانی از 24دستگاه حقیقی و حقوقی عضو این شورا هستند و همه تصمیمگیریها درباره چگونگی برگزاری رویداد در این شورا گرفته میشود.
اسماعیل جهانگیری با اشاره به 2سال وقفه در برپایی جشنواره خلیجفارس بهدلیل شیوع کرونا میافزاید: طی 2سال گذشته جشنواره بیشتر بهصورت غیرحضوری و مبتنی بر وب برگزار شد، اما امسال با توجه به کاهش بیماری و بهبود شرایط، اجازه برگزاری برنامههای مختلف بهصورت حضوری داده شد.
جشنواره دوازدهم خلیجفارس از 25فروردین در حال برگزاری است و مهمترین رویکرد آن را میتوان برگزاری کارگاههای علمی و پژوهشی درباره موضوعات محیطزیستی، تاریخ و تمدن و فرهنگ و هنر دانست.
آغاز نهضت ترجمه با موضوع خلیجفارس
جشنواره عکس موبایلی با موضوع پاکسازی سواحل خلیجفارس، فستیوال موسیقی با حضور هنرمندان بوشهر، هرمزگان و خوزستان، کتابخوانی برای کودکان، اکران فیلم، اجرای نمایش خیابانی در شهرستانها، نمایشگاه عکس خلیجفارس و برگزاری همایش تاریخی در بندر کنگ با حضور 40خبرنگار داخلی و خارجی بخشی از برنامههای جشنواره دوازدهم خلیجفارس است که مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان به آن اشاره میکند.
باوجود این، جهانگیری مهمترین وجه تمایز جشنواره امسال خلیجفارس با دورههای قبل را شروع نهضت ترجمه کتابهایی با موضوع خلیجفارس به زبانهای دیگر میداند و توضیح میدهد: امروز، روز اختتامیه دوازدهمین دوره جشنواره خلیجفارس است، اما در واقع این اختتامیه شروع جشنواره سیزدهم، رونمایی از پوستر برنامههای فرهنگی و هنری سال آینده و همچنین آغاز روند ترجمه کتابهای فارسی درباره خلیجفارس به زبانهای انگلیسی، عربی، فرانسوی و زبانهای پرمخاطب دیگر برای نخستین بار است.
او گسترش فعالیتهای جشنواره خلیجفارس در حوزه بینالملل را مهمترین وجه تمایز این رویداد نسبت به دورههای قبل میداند که موجب اطلاعرسانی بیشتر و تأثیر بهتر این روز خواهد شد.
صبح امروز، جشنواره دوازدهم خلیجفارس بهمناسبت گرامیداشت روز این دریای نیلگون با برنامههایی چون اهتزاز پرچم در ناو جماران همراه بود و عصر هم قرار است تالار آوینی بندرعباس میزبان برگزیدگان رشتههای مختلف جشنواره باشد.
همایش بینالمللی در بوشهر
در بوشهر هم برنامههای متنوع فرهنگی و هنری به مناسب روز خلیجفارس در حال برگزاری است یا از امروز آغاز میشود. مهمترین برنامه بوشهریها برای گرامیداشت روز خلیجفارس امسال را میتوان همایش 2روزه بینالمللی تاریخ، فرهنگ و تمدن خلیجفارس دانست. مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری بوشهر در اینباره به همشهری میگوید: زمان ارسال مقاله به دبیرخانه این همایش یعنی دانشگاه خلیجفارس تا 31فروردین بود که تا این تاریخ 150چکیده مقاله و 60مقاله کامل دریافت و از میان آنها 120عنوان تأیید شده است.
بهگفته سیدعباس موسوینژاد، این همایش با حضور مهمانان خارجی از کشورهای حوزه خلیجفارس، ایتالیا و 2کشور آفریقایی 21اردیبهشت در دانشگاه خلیجفارس برگزار خواهد شد. او همچنین پاکسازی ساحل، معرفی ظرفیتهای گردشگری بوشهر در حوزه خلیجفارس، نمایشگاه تنپوشهای خلیجفارس در گناوه، شب شعر در سیراف، زنگ خلیجفارس در مدارس، رژه قایقهای تندرو در نوار ساحلی و سیرافگردی را بخش دیگری از برنامه بوشهریها به مناسب روز خلیجفارس عنوان میکند.
تعامل جدید با خلیجفارس
گرچه ابعاد مختلف و مرتبط با خلیجفارس ازجمله تاریخ، فرهنگ و هنر و حتی اکوسیستم و زیستبوم خلیجفارس در قالب کارگاههای آموزشی و پژوهشی جشنواره مورد توجه قرار گرفته است، اما معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان معتقد است اقتصاد دریامحور با تکیه بر خلیجفارس بیش از پیش باید دیده شود.
احسان کامرانی با بیان اینکه کارهای زیادی میتوان در تعامل با خلیجفارس انجام داد به همشهری میگوید: اقتصاد دریامحور در قالب گردشگری دریایی، امنیت غذایی دریایی، بهرهبرداری از نفت و گاز و انرژی و ورزشهای دریایی از حوزههایی است که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند.
او معتقد است اقتصاد دریامحور نهتنها در حوزه خلیجفارس که در همه 7استان ساحلی در شمال و جنوب ایران باید مورد توجه باشد تا ظرفیتهای مغفولمانده مورد بهرهبرداری قرار گیرند.
کامرانی البته تأکید میکند این موضوعات با توجه به اینکه در برنامهریزیهای استان نیز مطرح است، به مناسبت روز خلیجفارس و در پنلهای تخصصی در دانشگاهها و مجامع علمی در حال بررسی و برنامهریزی است و برای مثال مرکز ملی اقیانوسشناسی بهطور ویژه در این زمینه کار میکند.
مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و محیطزیستی بهگفته او، در برنامههای جامع استانداری هرمزگان در حوزه اقتصاد دریامحور مورد توجه و برخی از این برنامهها ازجمله افزایش جزایر گردشگری استان در حال اجرا و عملیاتی شدن است.
پیش از این و در ابتدای سالجاری بود که استاندار هرمزگان اعلام کرد با پیگیری و همکاری معاون اول رئیسجمهوری، جزایر گردشگری هرمزگان به ١٠مورد افزایش خواهد یافت. بهگفته مهدی دوستی، هماکنون ۵جزیره هرمزگان قابلیت گردشگری دارند که این جزایر به ١٠مورد افزایش مییابد و با توسعه زیرساختهای مناسب، نقش پررنگی در گسترش صنعت گردشگری استان خواهند داشت.
از اینجا که ما ایستادهایم، مروارید صید نمیشود، اما دریا هنوز هم با همه رنجی که به خود دیده، به روی ما لبخند میزند. ما، خونمان را با رگهایی به بلندای کارون به جان آن میریزیم؛ خونی شاید خشکیده از تازیانه سالها خشکسالی، جنگ و سوءمدیریت، اما همانی است که در جان و توانمان مانده. ما میراثدار نه انسان، که خاک و شن و رود و درختیم. ما میراثدار خلیجفارسیم. اینجا خانه ماست؛ گاهی در قامت کارون خروشان، گاهی به شکل یک بندر در حاشیه خلیج فارس و گاهی به شکل جزیرههای پر از نخل.
مکث
فیلمواره خلیجفارس
«فیلمواره خلیجفارس» برای نخستین بار از امروز، 10اردیبهشت به مدت 3روز همزمان در 4استان خوزستان، هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان برگزار میشود. این رویداد ملی شامل برنامههایی نظیر نمایش همزمان فیلم از فیلمسازان 4استان، برپایی نمایشگاه عکس و نشستهای تخصصی مجازی با حضور فیلمسازان و پیشکسوتان این عرصه خواهد بود.