مناسب‌سازی سرعت گرفت

محمود مولایی - روزنامه‌نگار

مناسب‌سازی اماکن، معابر و فضاهای عمومی برای معلولان، سالمندان، زنان و کودکان یکی از اولویت‌های دوره ششم شهرداری تهران محسوب می‌شود. بر این اساس بین 550 تا 650کیلومتر (میانگین حدود 600 کیلومتر)معبر پایتخت تا پایان امسال مناسب‌سازی می‌شوند. حال طبق بخشنامه‌های شهرداری مرکز، شهرداری‌های مناطق موظف شده‌اند تا در سال جدید به اقدامات اجرایی برای این منظور سرعت بدهند. در این میان، برخی از مناطق از جمله یک، 2، 3، 5، 6، 7، 17، 18 و 22 با جدیت کارها را پیش می‌برند و با شناسایی دقیق محدوده اطراف محل سکونت افراد معلول، بهسازی معابر و مناسب‌سازی پیاده‌روها و پارک‌های پیرامونی خانه آنها را انجام می‌دهند. 
به هر ترتیب، اگر تا پیش از این مناسب‌سازی معابر و بوستان‌ها بخشی از اقشار جامعه را دربرمی‌گرفت، اکنون طرح و عملیات اجرایی مناسب‌سازی، قشرهای دیگر جامعه را هم در نظر گرفته است. شهردار تهران نیز به‌تازگی اعلام کرده که از این پس، احداث هر پارک منوط به مناسب‌سازی برای معلولان، سالمندان، زنان و کودکان خواهد بود. علیرضا زاکانی گفت: «در تمام پارک‌هایی که از این پس در شهر ساخته می‌شود، حتما توجه‌مان به جنبه ایرانی- اسلامی، ملی و بومی و مناسب‌سازی برای زنان، مادران و کودکان، سالمندان، معلولان و جانبازان است و این موارد را از قبل لحاظ می‌کنیم.» 
به گزارش همشهری، با اینکه ستاد مناسب‌سازی فضاهای شهری برای معلولین جسمی و حرکتی از سال ۸۴  براساس مصوبه شورای شهر تهران ذیل ستاد مناسب‌سازی کشور تشکیل شد، اما روند مناسب‌سازی، طبق برنامه پیش نرفته است. معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با اعلام اینکه برنامه 5 ساله سوم شهر تهران نقشه راه است، گفت:‌ «براساس برنامه جامع، مناسب‎‏سازی اماکن، معابر و فضاهای عمومی باید تا پایان سال اول برنامه انجام می‌شد که این بخش عملیاتی شده است، اما سازوکار و اجرای قوانین و رعایت ضوابط مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری برای افراد دارای معلولیت و توان‌یاب در فرآیند صدور پروانه و گواهی‌های ساختمانی و نظارت بر امر مناسب‌سازی در ساخت‌وسازهای فضای عمومی و زیرساخت‌های حمل‌ونقل شهری تا پایان سال دوم انجام نشده است؛ بنابراین باید این عقب ماندگی جبران شود.» حمیدرضا صارمی ادامه داد: «نکته دیگری که وجود دارد، این است که باید سازوکارهای کنترل و نظارت کیفی در امر مناسب‌سازی ساختمان‌های جدید و احداث فضاهای شهری، پیگیری تحقق امر برای ساختمان‌های موجود شهرداری و تهیه نقشه راهنمای مکان‌های مناسب‌سازی شده، به صورت سالانه به‌روزرسانی شود تا مورد استفاده شهروندان قرار گیرد.»
به نظر می‌رسد، در اجرای طرح مناسب‌سازی تمام ابعاد قضیه دیده شده است؛ یعنی علاوه بر مناسب‌سازی معابر شهری، توجه بیشتر به مناسب‌سازی مترو و اتوبوس برای معلولان صورت گرفته است. معاون شهردار در این رابطه گفت:‌ «یکی از سیاست‌هایی که ما در امر مناسب‌سازی و تسهیل حضور معلولان در فضاهای عمومی شهر می‌توانیم در پیش بگیریم این است که مثلاً برای تسهیل تردد معلولان در ایستگاه اتوبوس به جای انجام اقدامات ویژه در خود ایستگاه، از ابزارها و وسایل به‌روز برای استفاده معلولان عزیز بهره ببریم.» صارمی افزود: «موضوع دیگر اینکه دستگاه‌های دولتی در خصوص مناسب‌سازی وظایفی را بر عهده دارند؛ بنابراین شهرداری تهران می‌تواند دانش خود را در این حوزه به صورت مشاوره فنی در اختیار آنان بگذارد تا آنها نیز نسبت به مناسب‌سازی ساختمان‌ها و معابر تحت اختیار خود اقدام کنند.» 

راه‌ها با سرعت هموار می‌شوند
مناسب‌سازی معابر برای معلولان، سالمندان، زنان و کودکان در سال 1401 سرعت بیشتری می‌گیرد. صارمی در این خصوص گفت: «بر اساس سیاست طرح جامع مناسب‌سازی باید در کنار معابری که در اولویت قرار دارند، اماکن عمومی متعلق به شهرداری تهران از جمله ایستگاه‌های مترو، پارک‌ها، میادین میوه و تره‌بار و ساختمان‌ها نیز مناسب‌سازی شوند که این اماکن شناسایی شده‌اند.» به گفته معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران، برخی از مناطق 100درصد اقدامات خود را برای مناسب‌سازی انجام داده‌اند و برخی ۲۰ تا ۵۰درصد را محقق کرده‌اند. 
در ماه گذشته، شهرداری منطقه ۲۲ از مناسب‌سازی 4بوستان در این منطقه ویژه تردد جانبازان، توان‌یابان و سالمندان خبر داد. به گفته شهرداری این منطقه، 4بوستان و ۱۲مکان برای تردد آسوده جانبازان،‌ توان‌یابان و سالمندان در مرحله نخست مورد شناسایی قرار گرفته که حجم این عملیات یک‌هزار و ۲۰۰ مترمربع است. همچنین اقداماتی در برخی مناطق مانند منطقه یک صورت می‌گیرد تا روند مناسب‌سازی در تمامی مناطق 22گانه سرعت بیشتری بگیرد. 

مکث
آنچه در بودجه 1401 پیش‌بینی شده است:
شهرداری موظف است تا سقف 15درصد از سرجمع اعتبارات بودجه امسال مربوط  به هر یک از ردیف‌های «طراحی و اصلاح هندسی معابر و تقاطع‌های موجود»، «مرمت و بهسازی معابر غیربزرگراهی»، «نصب و ترمیم سنگدال، جداول»، «احداث، تجهیز و بهسازی پیاده‌روها و پیاده‌راه‌ها»، «توسعه و تجهیز فضاهای ورزشی»، «تعمیر و تجهیز فضاهای فرهنگی و هنری»، «تعمیر و تجهیز سراهای محله» و «بازپیرایی و تجهیز بوستان‌ها و فضای سبز» را در راستای مناسب‌سازی فضاهای شهری هزینه کند.