سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: اگر ایران خواهان لغو تحریمهاست باید به نگرانیهای ما که فراتر از برجام است، رسیدگی کند
اصرار آمریکا به موضوعات فرا برجامی
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در تازهترین موضعگیری خود، در ادامه فرافکنیهای برجامی واشنگتن، ضمن متهم کردن ایران به حمایت از تروریسم، تأکید کرد که رفع نگرانیهای واشنگتن درباره مسائل فراتر از برجام، لازمه لغو تحریمهاست؛ موضوعی که تاحدودی شفافکننده رویکرد آمریکا در قبال گفتوگوهای هستهای و دلایل توقف این مذاکرات است.
بهگزارش همشهری، بیشاز یکماه از توقف مذاکرات هستهای میان جمهوریاسلامی ایران و 1+4در وین میگذرد و طرفین گفتوگوها، دلایل مختلفی را برای این موضوع مطرح کردهاند. در این میان اما مقامهای کشورمان همواره مطالبات زیادهخواهانه واشنگتن را بهعنوان اصلیترین دلیل توقف مذاکرات اعلام کردهاند؛ موضوعی که اکنون ازسوی مقامهای آمریکایی نیز مورد تأیید قرار گرفتهاست.
این در شرایطی است که در روزهای اخیر گمانهزنیها و موضعگیریهای بسیاری در آمریکا در زمینه خارج کردن نام سپاه پاسداران از فهرست بهاصطلاح تروریستی این کشور مطرح بود و مقامهای کاخسفید از اتخاذ موضع شفاف در این زمینه خودداری میکردند و در مقابل فشارهای جمهوریخواهان و برخی دمکراتها واکنش صریحی نداشتند.
طرح ادعاهای تکراری
بهنظر میرسد آمریکا در ادامه فضاسازیها و فرافکنیهای برجامی خود، تلاش میکند توپ گفتوگوهای هستهای را به زمین ایران بیندازد. با توجه به همین موضوع هم بود که سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در کنفرانس خبری هفتگیاش در واکنش به صحبتهای اخیر همتای ایرانی خود درباره اینکه واشنگتن عامل تأخیر در حصول توافق در مذاکرات وین است، گفت: ما از ابتدا بهطور مداوم این را گفتهایم که آماده بازگشت به اجرای کامل برجام هستیم. ما همچنین برای تلاشهای دیپلماتیک گستردهتر برای حلوفصل مسائل خارج از برجام و این پرونده هستهای خاص آماده هستیم.
ند پرایس با بیان اینکه انریکه مورا، معاون مسئول سیاستخارجی اتحادیه اروپا همچنان به انتقال پیامها میان واشنگتن و تهران ادامه میدهد و در تلاش است که این مذاکرات را به نتیجه موفقیتآمیز برساند، افزود: ما قرار نیست علنی مذاکره کنیم، اما چیزی که میتوانیم بگوییم این است که اگر ایران خواهان لغو تحریمهاست که فراتر از برجام است، باید به نگرانیهای ما که فراتر از برجام است، رسیدگی کند.
وی ضمن تلاش برای گرهزدن رفع تحریمهای ایران به مسائل غیربرجامی، مدعی شد که «اگر آنها نمیخواهند از این گفتوگوها برای حلوفصل دیگر مسائل دوجانبه استفاده کنند، مطمئن هستیم که میتوانیم خیلی سریع درباره برجام به تفاهم برسیم و اجرای مجدد توافق را آغاز کنیم.»
سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا با انداختن مجدد توپ گفتوگوهای هستهای به زمین ایران، ادامه داد: این تهران است که باید این تصمیم را بگیرد. هر طرف، هر کسی که مستقیما در این گفتوگوها شرکت داشته است، میداند کدام طرف پیشنهادهای سازنده را روی میز گذاشته است، میداند کدام طرف مذاکره کرده و با حسننیت انجام داده است و میداند کدام طرف این مذاکرات را انجام ندادهاست. پرایس در پاسخ به سؤالی درباره جو مذاکرات وین نیز گفت: فکر نمیکنم توصیف محیط مذاکرات برای ما مفید باشد. واقعاً فقط یک عنصر مهم است و آن این است که آیا میتوانیم با یک بازگشت متقابل به انطباق برسیم یا نه و آیا میتوانیم از خط پایان عبور کنیم یا نه؟ در حالحاضر برای ما مشخص نیست که آیا میتوانیم به آنجا برسیم یا خیر. ما درباره پیشرفت قابلتوجهی که در هفتههای اخیر بهدست آمده بود، صحبت کردهایم. بدیهی است که اکنون چندین هفته است که در موقعیت متفاوتی قرار داریم.
وی همچنین بار دیگر با مطرح کردن راههای جایگزین آمریکا درصورت عدمحصول توافق، ادعا کرد: ما بهطور مساوی برای سناریوهایی آماده میشویم که در آن بازگشت متقابل به پایبندی به برجام وجود دارد و سناریوهایی که در آن بازگشت متقابل به برجام وجود ندارد، اما ما اولی را بسیار ترجیح میدهیم.
واکنش به سخنان رئیسی
سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا همچنین در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات رئیسجمهور کشورمان در روز ارتش درباره رژیم صهیونیستی مبنی بر اینکه ایران هرگونه اقدام این رژیم علیه کشورش را تلافی خواهد کرد، ادعا کرد آنچه حمایت ایران از تروریسم میخواند، امنیت بینالمللی است و شرکای آنها را در منطقه و جاهای دیگر تهدید میکند؛ «مسلما این شامل اسرائیل هم میشود. تعهد دولت جو بایدن نسبت به امنیت اسرائیل راسخاست.»
مکث
ابوالفضل ظهرهوند: آمریکاییها بهدنبال خرید زمان هستند
دیپلمات سابق وزارت امورخارجه ایران درباره موضعگیری اخیر سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا پیرامون آخرین وضعیت مذاکرات هستهای میان ایران و 1+4گفت: اظهارات اخیر ند پرایس را درواقع میتوان ناظر بر زیادهخواهیهای این کشور در قبال احیای توافق هستهای دانست. طرح این موضوع که «رفع مسائل فرابرجامی، لازمه لغو تحریمها علیه ایران است» نشان میدهد آمریکاییها همچنان قصد ورود صادقانه به موضوع احیای برجام را ندارند. ابوالفضل ظهرهوند با بیان اینکه همان چیزی هم که آمریکاییها عنوان میکنند در چارچوب توافق برجام است، جای سؤال دارد و مبهم است، افزود: آنها نه حاضرند تضمین موثقی بدهند و نه قصد دارند پایبندی خود به توافق را اثبات کنند. با توجه به این موضوع معتقدم آمریکاییها با توجه به تحولات کنونی در سطح نظام بینالملل، بیش از هر چیز بهدنبال خرید زمان هستند و بهصورت غیرمستقیم هم بر این موضوع مهر تأیید میزنند. وی ادامه داد: طرف آمریکایی درواقع تلاش میکند بتواند از مدخل توافق جدید به اهداف ترسیم شده خود دست یابد؛ چراکه درحالحاضر همهچیز برای احیای برجام آمادهاست، اما آنها اهداف دیگری در سر دارند که تاکنون در جریان مذاکرات برجامی به آنها دست نیافتهاند و به فضاسازی روآوردهاند. عضو پیشین تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان با بیان اینکه قرار نیست درصورت احیای برجام همه مسائل موجود میان ایران و آمریکا برطرف شود، تأکید کرد: معتقدم مذاکرات هستهای درواقع عرصه جدیدی برای بازیگری واشنگتن علیه جمهوریاسلامی ایران است. نمود این موضوع را میتوان در پیشنهاد آمریکا مشاهده کرد؛ آنها اعلام کردهاند که حاضریم سپاه را از فهرست ادعایی سازمان تروریستی خارج کنیم؛ مشروط به اینکه ایران تضمین دهد سطح فعالیتهای منطقهای خود را کاهش دهد. ظهرهوند افزود: طرح چنین پیشنهادی که با فرافکنیهای بسیاری نیز درباره فعالیتهای سپاه پاسداران همراه بوده، نامعقول و غیرمنطقی است؛ چراکه حضور منطقهای ایران امری طبیعی برای کشورمان بهحساب میآید. خلیجفارس و خاورمیانه عرصه زیستی ماست و نقشآفرینی ما در این منطقه براساس ظرفیتهای ژئوپلیتیکی و همچنین با توجه به دعوت ملتهای منطقه بودهاست. سفیر سابق کشورمان در ایتالیا افزود: ما اشتراکات زیادی با مردم منطقه داریم، اما آمریکاییها که در هیچ بعدی نسبتی با مردم خاورمیانه و خلیجفارس ندارند، میخواهند حضور منطقهای جمهوریاسلامی ایران را محدود کنند؛ چراکه حضور ما را چالشی اساسی در مسیر دستیابی به اهداف شوم خود میدانند و در این میان فعالیتهای سپاه پاسداران را بهانه میکنند. وی به کیفیت پیشبرد گفتوگوهای هستهای از سوی تیم مذاکرهکننده کشورمان نیز اشاره کرد و گفت: اینکه دولت، اقتصاد کشور را به مذاکرات گره نزده، منطقی است، اما ازسوی دیگر انتقاداتی هم به کیفیت دیپلماسی رسانهای ما وارد است. ایستادگی تیم مذاکرهکننده کشورمان بر خطوط قرمز منافع ملی باید بیش از پیش رسانهای شود تا افکار عمومی درک شفافتری از روند گفتوگوها و زیادهخواهی طرفهای غربی داشته باشد. ظهرهوند درباره چشمانداز پیشروی مذاکرات احیای توافق هستهای سال2015نیز اضافه کرد: واقعیت این است که آمریکاییها در شرایط کنونی نیاز به زمان دارند و بههمین دلیل به بهانهتراشی روی آوردهاند. معتقدم اگر در اوکراین به اهداف خود دست نیابند، حاضرند امتیازهای بیشتری برای احیای برجام به ایران بدهند، اما اگر به سناریوی فرضی خود در زمینه جنگ اوکراین دست یابند، میکوشند با حداقل امتیازها به برجام بازگردند و با ساماندهی ساختار تحریمها، به هدف غایی خود که همان «تغییر رژیم» در ایران است، دست یابند.