ماجرای تأخیردر ترخیص واکسن‌های کرونا چه بود؟

«4محموله واکسن کرونا، به ایران رسیده، در گمرک است و وزارت بهداشت آن را ترخیص نمی‌کند.» این خبری بود که از سوی گمرک فرودگاه بین‌المللی تهران منتشر و منجر به واکنش وزارت بهداشت شد. ماجرا اما چه بود؟ در هفته‌های گذشته، 4محموله واکسن کرونا به‌صورت اهدایی وارد کشور شد. یکی از این محموله‌ها 19فروردین از بلغارستان وارد کشور شد که شامل 2میلیون ‌و 830هزار دوز  واکسن آسترازنکا بود؛ این بار اولی بود که از بلغارستان واکسن کرونا وارد کشور می‌شد. آن زمان اعلام شد که این محموله تحویل نمایندگان وزارت بهداشت شده است. قبل و بعد از این تاریخ هم محموله‌های دیگری از کشور ژاپن وارد کشور شد اما به‌گفته علی سلیمانی، مدیرکل گمرک فرودگاه‌ بین‌المللی تهران، وزارت بهداشت تا روز پنجشنبه 25فروردین اقدامی برای ترخیص آنها نکرد. به‌گفته سلیمانی، از زمان ورود این محموله‌ها، تشریفات ترخیص ازجمله مکاتبه و پیگیری از سوی وزارت بهداشت صورت نگرفت و تمام محموله‌ها در انبار یخچال‌دار فرودگاه نگهداری شد. او اعلام کرد که در هفته‌های گذشته محموله‌های دیگری از کشورهای آلمان هم وارد شده که تمام آنها به همین دلیل در انبارها مانده و توزیع نشده‌اند.  روز گذشته روح‌الله لطیفی، سخنگوی گمرک کشور اما به همشهری گفت: «محموله‌های واکسن آسترازنکا طی 3مرحله از بلغارستان، ژاپن و کرواسی در 19، 22 و 25فروردین وارد کشور شده است.» به‌گفته او، محموله اصلی، اهدایی بلغارستان بود و با توجه به اینکه تاکنون واکسن اهدایی از این کشور اروپایی وارد نشده بود، بررسی کیفیت آن زمان برد. البته وزارت بهداشت برای تأخیر در ترخیص این محموله‌ها دلایلی را اعلام کرده است. به‌نظر می‌رسد که بخشی از این تأخیر در ترخیص واکسن‌ها به‌دلیل مازاد واکسن و تامین موجودی در کشور است.»
مجموعه این اخبار اما با واکنش وزارت بهداشت همراه شد؛ حمیدرضا اینانلو، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، به ایسنا گفت که مجوز ترخیص 3محموله واکسن وارداتی صادر شده است. به‌گفته او، برای صدور مجوز ترخیص، باید مدارک و مستندات واکسن به‌دست وزارت بهداشت برسد. مهم‌ترین مدرک هم کنترل کیفی است: «واکسن‌هایی که می‌خریدیم، منبع و مدارک کنترل کیفی آنها را از قبل داشتیم و بدون هیچ تأخیری ترخیص می‌شدند. واکسن‌های اهدایی منابع متعددی دارند، به همین دلیل ترخیص آنها نیاز به بررسی دارد.» او درباره محموله واکسن کرونای بلغارستانی هم توضیح داد: «تاکنون واکسنی از این کشور نداشتیم به همین دلیل صدور مجوز ترخیص با تأخیر انجام شد. اما واکسن‌های اهدایی ژاپن، روز پنجشنبه با فوریت ترخیص شد؛ چراکه قبلا از این کشور واکسن وارد شده بود.» او در پاسخ به اینکه گفته می‌شود وزارت بهداشت پیگیری برای ترخیص این واکسن‌ها نکرده است، توضیح داد: «واکسن‌ها مشکلی ندارند، باید فرایند اداری آنها طی شود. گاهی محموله‌های عمومی تا یک‌هفته هم زمان می‌برند تا کارهای اداری‌شان طی و ترخیص شوند.»
حسین صفوی، رئیس هیأت امنای صرفه‌جویی ارزی وزارت بهداشت هم نسبت به این موضوع واکنش نشان داد. به‌گفته او، براساس روال، این محموله‌ها پس از بررسی و تأیید کیفیت و اصالت واکسن‌ها توسط سازمان غذا و دارو، ترخیص می‌شوند.  
سخنگوی گمرک این اظهارات وزارت بهداشت را تأیید کرد. به‌گفته او، روز گذشته(جمعه) این وزارتخانه برای ترخیص محموله‌های واکسن دپوشده در گمرک فرودگاه امام‌خمینی(ره) اقدام کرد و در مجموع بیش از 3.7میلیون دوز واکسن استرازنکا از گمرک ترخیص و تحویل نمایندگان این وزارتخانه شد.
از سوی دیگر مدیرکل گمرک فرودگاه امام‌خمینی(ره) که از ترخیص نشدن این محموله‌ها از سوی وزارت بهداشت خبر داده بود، روز گذشته اعلام کرد که در مجموع 3میلیون‌ و ۸۱۸ هزار و ۴۰۰دوز واکسن که از ۱۹فروردین تا 26فروردین ماه، در 4مرحله وارد گمرک شده و دپو مانده بود، ترخیص شد، از این میزان 2میلیون ‌و ۸۳۰هزار و ۴۰۰دوز از بلغارستان، ۷۰۰هزار دوز در 2مرحله از ژاپن و ۲۸۸هزار دوز از کرواسی وارد ایران شده است.