واقعیت یا مجازی؟!
علیرضا خمسه- بازیگر سینما و تلویزیون
یکی از موضوعات مورد استفاده در آثار طنز، مسائل اجتماعی و شهری است که کمدینها در همه جای جهان این موضوعات را دستمایه کار طنز و مطایبه قرار میدهند. بهعنوان نمونه چارلی چاپلین اسطوره سینمای کمدی جهان از ماشینیزم و فاشیسم شاهکارهایی را مانند «عصر جدید» و «دیکتاتور بزرگ» به یادگار گذاشته است. در عرصه مطبوعات کشور ما مرحوم کیومرث صابریفومنی یا گلآقای ملت ایران بهدرستی از موضوعات مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با بیان شیرین طنز سوژههای مردمپسند خلق میکردند؛ ازاینرو با نگاهی به آثار ارزشمند در این زمینه متوجه میشویم که کمدیهای راستین با نقد شیرین اتفاقات ناگوار، زمینه را برای اصلاح امور فراهم میکنند.
مرحوم کیومرث صابری معتقد بود طنز جراحی است. طنز تعلیم و تدریس است و مبتنی بر هدفی متعالی. کار طنز ادای تکلیف اجتماعی است. طنز سیلی محکمی است که بهصورت یک مسموم میزنند تا خوابش نبرد و هدف کمک به ادامه حیات اوست. مثل فشاری است که به سینه یک مغروق (غوطهور شده) وارد میشود. چهبسا دندههایش را بشکند، اما ریههایش را فعال و حیاتش را تضمین میکند.
بعد از ظهور دنیای جدید که فضای مجازی نامگذاری شده است «واقعیت» و «مجاز» جای خود را تعویض کردند؛ به همین دلیل است که گاه خبرهای مجازی جای خبرهای واقعی را میگیرند و نقد و بررسی آن را دچار چالش میکنند.
چندی قبل در خبرهای مجازی آمده بود که یکی از اعضای شورای شهر تهران اعلام کرده بهزودی پارکهای تهران زنانه و مردانه میشوند. برای کمدینی مثل من این خبر دستمایه خوبی برای شوخی و درعینحال اعتراض به حرکتی غیرعقلانی بود.
این شوخی در فضای مجازی بازتاب گستردهای داشت، اما واقعیت این نبود؛ چراکه محمودرضا کبیرییگانه، معاون ارتباطات و امور بینالملل شورای شهر تهران در قالب یادداشت و گزارش و گفتوگو اعلام کرد در ۳۵۲ پارک از مجموع ۲۲۰۰ پارک شهر تهران فضاهای اختصاصی برای رفاه و امنیت بیشتر مادران و کودکان ایجاد خواهد شد. این واقعیت ارزشمند کجا و آن خبر مجازی که پارکهای تهران زنانه و مردانه میشوند کجا؟ امیدوارم شورای شهر تهران و تمام نهادهای دیگر قبل از آنکه در مورد هر خبری منتظر پاسخ و اصلاح باشند خود به توضیح و تشریح گسترده برنامههای خویش بپردازند تا جای هیچگونه برداشت سوء و خلاف واقع نباشد. از طرف دیگر ما نیز باید درباره اخبار منتشر شده بیش از پیش حساس و دقیق باشیم تا بازیچه اخبار کذب و ساختگی قرار نگیریم و دنیای مجازی را واقعی نپنداریم.
با پوزش و سپاس فراوان- برادر کوچکتر شما