دانش
نجات زندگی دیابتی‌ها با پانکراس مصنوعی
زهرا خلجی - روزنامه‌نگار
طرح آزمایشی استفاده از پانکراس مصنوعی برای کنترل انسولین در افراد مبتلا به دیابت نوع یک در انگلیس کلید خورده است. در این طرح نزدیک به 900بیمار دیابتی در آزمایش پانکراس مصنوعی که می‌تواند زندگی آنها را تغییر دهد، شرکت کرده‌اند. به‌گزارش بی‌بی‌سی، این فناوری می‌تواند نیاز به تست‌های نیش انگشتی را از بین ببرد و از حملات هیپوگلیسمی تهدیدکننده زندگی که در آن سطح قند خون بسیار پایین می‌آید، جلوگیری کند. در فناوری پانکراس مصنوعی از حسگرهای زیر پوستی استفاده شده است. به این ترتیب به‌صورت ممتد سطوح کنترل می‌شود و یک پمپ به‌طور خودکار میزان لازم انسولین را تنظیم می‌کند.
بالا رفتن کیفیت زندگی
شارلوت 6ساله از لنکشایر، یکی از 200کودکی است که در تست این سیستم حلقه بسته هیبریدی شرکت کرده است. مادر او معتقد است این فناوری تأثیر شگرفی روی زندگی کل خانواده گذاشته است: پیش از استفاده از این فناوری، همه‌‌چیز به‌صورت دستی و توسط ما کنترل می‌شد. باید شب‌ها در یک ساعت مشخص بیدار می‌شدیم تا هر دو ساعت یک‌بار از نوک انگشت او تست بگیریم و سپس انسولین را برای بالا یا پایین نرفتن سطح قند خونش تزریق می‌کردیم. تقریبا 400هزار نفر در بریتانیا دیابت نوع یک دارند. در دیابت نوع یک، بدن نمی‌تواند انسولین، که هورمونی است برای تنظیم سطح قند خون، تولید کند.
100سال پس از تزریق نخستین انسولین
مؤسسه ملی بهداشت انگلیس می‌گوید این نخستین تست وسیع فناوری پانکراس مصنوعی در جهان است که 100سال پس از آنکه نخستین فرد مبتلا به دیابت انسولین تزریق کرد، انجام شده است. این سیستم هیبریدی کاملا خودکار نیست، چرا که میزانی از کربوهیدرات‌هایی که در وعده‌های غذایی استفاده می‌شود نیز وارد بدن می‌شود و به عملکرد آن کمک می‌کند.
دکتر مای انجی، مشاور شارلوت و متخصص بیماری‌های کودکان بر این باور است که این تکنولوژی جدید پتانسیل عظیمی برای درمان دیابت نوع یک دارد. او می‌گوید: من فکر می‌کنم این سیستم واقعا فوق‌العاده است. نزدیک 25سال است در حوزه دیابت کودکان کار می‌کنم و حالا با قطعیت می‌گویم که این روش تغییر‌دهنده زندگی بسیاری از مبتلایان است.
کنترل‌های مداوم روند تست این فناوری روی شارلوت نشان داده است که او می‌تواند با پانکراس مصنوعی به همان کودکی تبدیل شود که پیش از ابتلا به دیابت بود. او دوست داشت با دوستانش ساعت‌ها بازی کند و شب‌ها یک خواب راحت داشته باشد اما پس از تشخیص پزشکان مجبور بود این روند را برای انجام روال درمانی متوقف کند. اما حالا او اجازه دارد بدون همراهی والدینش در موقعیت اجتماعی مثل بازی با دوستانش حاضر شود.
تهدید سلامت سایر اندام‌ها
یاسمین هاپکینز، 27ساله از لندن نیز از دیگر افرادی بود که در این طرح پایلوت، پانکراس مصنوعی گرفت. 15سال پیش، دیابت نوع یک او تشخیص داده شده بود و از آن زمان با کنترل سطح قند خونش دست و پنجه نرم می‌کرد. او حالا از این فناوری جدید به نیکی یاد می‌کند. او می‌گوید: تازه می‌توانم بدون نگرانی به کارهای معمول روزانه‌ام برسم و بیرون بروم. پیش از این، فکر می‌کردم با عوارض متعدد و بلندمدت دیابت محاصره شده‌ام اما حالا چنین حسی ندارم. اگر سطح قند خون کنترل نشود، بیماران دیابتی در طولانی مدت با خطراتی مانند آسیب به اندام‌هایی مانند قلب، کلیه‌ها، چشم‌ها و اعصاب تهدید می‌شوند.
پارتا کار، مشاور دیابت مؤسسه ملی بهداشت انگلیس در این رابطه می‌گوید: رسیدن به فناوری‌‌ها و سیستم‌هایی برای کنترل و رساندن دارو به بیماران دیابتی چیزی شبیه فیلم‌های علمی تخیلی بود اما این فناوری و ماشین‌ها بخشی از زندگی روزمره ما هستند. ما فاصله چندانی با یک سیستم تمام اتوماتیک که بیماران دیابت نوع یک را از شر مشکلات خلاص کرده و آنها را بدون نگرانی از سطح گلوکز یا دارو به زندگی نرمال بازگرداند نداریم. کریس اسکیو، مدیرعامل بنیاد دیابت انگلیس هم می‌گوید: این فناوری پتانسیل این را دارد که زندگی افراد مبتلا به دیابت نوع یک را تغییر دهد و هم کیفیت زندگی و هم نتایج بالینی آنها را بهبود ببخشد. تاکنون، 875بیمار به این طرح آزمایشی پیوسته‌اند ولی کارآزمایی بالینی تا هزار نفر نیز ظرفیت دارد.
در همینه زمینه :
