قدمت سرچشم محله

حامد فوقانی - دبیر گروه شهری

محله کلا تغییر می‌کرد؛ همه پای کار بودند؛ از نوجوانان گرفته تا ریش‌سفیدان. جنب‌وجوش‌ها از یک‌هفته قبل آغاز می‌شد و واقعا عید بود. حاج مهدی قاسمی از روز موعد می‌گفت و در باب شخصیت حضرت اینطور عبارت را ادا می‌کرد: «شخصیت امام زمان(عج)، بین‌المللی است؛ فرادینی و فرامذهبی. حضرت حجت، بزرگ‌ترین نعمت برای بشر است.» او با ذکر منابع دقیق بر سخنانش سند می‌زد؛ از آیات قرآنی گرفته تا روایاتی که در کتب معتبر آمده‌اند. درست می‌گفت و می‌گوید، حضرت نعمتی است؛ آنچنان که فقط در سالروز تولدش همه اهالی محله، با یک‌اشاره دور هم، گرد می‌آمدند و حداقلش چند شبانه‌روزی از حال یکدیگر بیشتر از قبل باخبر می‌شدند. هنوز هم همین است؛ اگرچه شاید آپارتمان‌نشینی و سختی‌های روزگار، باعث شده باشد تا بعضی، مثل گذشته همت نکنند، اما در شب تولد آقا، هرکسی  با گذر از زیر ریسه‌های نورانی با دیدن ایستگاه‌های صلواتی، غرق شدن در بوی اسپندی که برای سلامتی‌اش دود می‌شود، شیرین شدن کام از شیرینی پخش شده در جوار مسجد محل و... قطعا دلش شاد خواهد شد. البته که نعمت‌های امام عصر را نباید در این حد، تقلیل داد، اما برای همین که بهانه زنده‌شدن محله‌ها و نشاط اهالی فراهم می‌شود، خودش نعمتی بزرگ است. روزگاری را به یاد دارم که در محله‌مان، یک نفر بانی می‌شد و 100نفر همراه. او می‌گفت چطور بساط جشن سالروز تولد حضرت را جفت و جور کنیم و همه از هم جلو می‌زدند تا در انجام کارها سهیم باشند. محله چند شبی زنده‌تر از همیشه می‌شد. با همان پایه چراغ‌هایی که درست در وسط کوچه با گچ، پشت سر هم سِری می‌کردیم، با میزی که برای اسپند علم می‌کردیم و با پرچم‌هایی که به تیرهای چراغ برق می‌بستیم. نوجوانان و جوانان هم شیفت به شیفت، نگهبانی می‌دادند؛ نه از اینکه کسی بیاید و چراغ‌ها را با خود ببرد؛ برای اینکه اگر بنده خدایی با ماشین قصد داشت در کوچه تردد کند، دچار مشکل نشود. شب تولد هم که دیگر غوغایی در محل برپا می‌شد.
سخن آخر: محله‌ها هویت‌شان را نه فقط از موضوعات کالبدی که بیشتر از آنچه در ذهن‌ها اندیشه شده‌اند، از اعتقادات و باورها، سنت‌ها و آیین‌ها، از معتمدان و همسایه‌ها وام می‌گیرند. هرقدر نسبت به اینها، دقیق‌تر باشیم، قطعا رنگ بیشتری به هویت محله داده‌ایم تا حس تعلق‌مان به جایی که سکونت داریم، بالاتر برود. نیمه شعبان امسال، در آستانه ورود بهار و شکوفه دادن درختان، زنده شدن زمین، بهترین فرصت است که با مردمی‌ترین شکل ممکن، نشاط را به محله‌هایمان بیاوریم. اگر شهرداری و نهادهای مردمی، اقداماتی را انجام می‌دهند خوب است، اما وقتی با یک‌قراری برای برگزاری جشن سلامتی حضرت‌مان توامان شود و اگر پرچم «یا مهدی ادرکنی(عج)» بر سر در خانه‌مان علم شود، قطعا باشکوه‌تر و لذت‌بخش‌تر خواهد شد. قرارمان می‌تواند امشب یا فرداشب زمین ورزشی سرکوچه، پارکینگ خانه یکی از اهالی و پارک محل باشد. چه ایرادی دارد که در کنار مساجد، جایی نه خیلی دور و نه خیلی نزدیک، برای تولد امام زمان(عج) جشن بگیریم. به قول آیت‌الله سیدعلی اصغر هاشمی علیا، پیش‌نماز محله چیذر که وقتی به او می‌گفتند، حاج‌آقا! نیمه شعبان هم در مسجد، هم در امامزاده و هم در زمین ورز محل، برنامه داریم؛ می‌گفت: «قدم آقا سرچشم.»