رنگ آشتی‌کنان در آستانه نوروز

زینب زینال‌زاده - روزنامه‌نگار

 تعدادی از کوچه‌های تهران در آستانه عید نوروز و نیمه شعبان، تغییر چهره می‌دهند؛ کوچه‌هایی که خیلی از آنها را شهروندان، «آشتی‌کنان» نام نهاده‌اند؛ کوچه‌هایی باریک که خاطره‌ها و ماجراهای تلخ و شیرینی در دل آنها به ثبت رسیده است. از سوی دیگر سازمان مدیریت پسماند با همکاری شهرداری‌های مناطق، طرح دیگری با عنوان «خانه‌تکانی کوچه‌ها» را در دستور کار دارد تا پایتخت هرچه بیشتر آماده سال جدید شود.

جواز نوسازی به آشتی‌کنان‌‌ها داده نمی‌شود
طرحی که عنوان کوچه‌های دوستی را یدک می‌کشد، با مشارکت شهروندان در حال اجراست و به برخی از معابر شهر مربوط می‌شود. نصب ریسه‌های رنگی، گلدان‌های زیبا و رفع برخی از موانع فیزیکی از جمله اقداماتی هستند که در کوچه‌های دوستی انجام می‌شوند. در واقع این اقدام گامی در راستای تبدیل کردن تهران به شهر رنگی است. درست مانند شهرهای استانبول، ونیز و... که هرسال هزاران توریست و گردشگر برای تماشایشان می‌روند.
 کوچه‌های دوستی هم همین حال و هوا را در شهروندان ایجاد کرده و این روزها به آتلیه بزرگ شهری تبدیل شده که رهگذران با گرفتن سلفی، حضورشان در این کوچه‌ها را ثبت و ماندگار می‌کنند. شهرداری تهران از اجرای طرح کوچه‌های دوستی چند هدف دارد که مهم‌ترین آن افزایش حس تعلق شهروندان به محلات و تزریق امید، نشاط و سرزندگی به شهر است. البته در این میان نباید از زدودن غبار محرومیت محله‌ها غافل شد. چرا که این طرح در محله‌های کم‌برخوردار و بافت‌های فرسوده اجرا می‌شود تا شهروندان زندگی در محیطی زیبا و بانشاط را تجربه کنند. اینطور که حمیدرضا صارمی، معاون معماری و شهرسازی شهردار تهران نیز به همشهری می‌گوید، در مورد کوچه‌های آشتی‌کنان به‌هیچ عنوان اجازه تخریب و نوسازی صادر نمی‌شود: «رویکرد شهرداری تهران حفاظت و صیانت از هویت تاریخی تهران است و ازاین‌رو کوچه‌های آشتی‌کنان که در بافت‌های قدیمی قرار دارند اگر واجد ارزش تاریخی باشند و میراث ‌فرهنگی هم آنها را به‌عنوان بافت‌های ارزشمند شناسایی کرده باشد، به‌هیچ‌عنوان اجازه تخریب و نوسازی صادر نمی‌شود. تنها بهسازی و بازآفرینی آنها در دستور کار قرار دارد.»

آرامش زیر سایه رنگ‌های زیبا
یکی از نمونه‌های تبدیل ‌گذری باریک به معبری سرزنده، کوچه آشتی‌کنان در محله حصار بوعلی خیابان فرمانیه است که با بهسازی و استفاده از طرح طاق‌های ضربی و بهره گرفتن از معماری کوچه‌های یزد، قدمت آن حفظ و درعین‌حال به مکان گردشگری تبدیل شده است. چنین اقدامی همراه با استفاده از رنگ، علاوه بر ایجاد زیبایی‌های بصری اثرات روانی و افزایش امنیت هم دارد. بنفشه حیرت‌نگاری، روانشناس بالینی به همشهری می‌گوید: «شهروندان ماه‌ها و روزهای سختی را پشت سر گذاشته‌اند و همه‌گیری بیماری کرونا و اعمال محدودیت‌ها به‌نوعی آستانه تحمل مردم را کاهش داده است و قطعاً در چنین موقعیتی شهر و شهروندان نیازمند شادی و نشاط هستند. در علم روانشناسی تماشای رنگ‌های زیبا و چشم‌نواز سبب تمدد اعصاب می‌شود و ازاین‌رو اقدام شهرداری تهران قابل‌تقدیر است. وقتی محله یا مکان پیرامونی زیبا باشد، شهروندان به لحاظ روحی و جسمی آرامش خواهند داشت.» 
بیش از 70کوچه دوستی به همت اهالی در پایتخت (از شمال تا جنوب، از شرق تا غرب) وجود دارد که از میان آنها، کوچه‌های مرادی در محله قیطریه و موسوی مطلق در محله اوین، سرو در منطقه 19و قنات در منطقه 3 در اولویت بازآفرینی قرار گرفته‌اند.

زیباسازی محله‌ها با پویش کوچه تکانی
پویش کوچه‌تکانی در راستای طرح استقبال از بهار و در راستای رفع مشکلات زیرساختی اعم از خدمات شهری، عمرانی، ترافیکی و ... تهران هم در حال انجام است. به‌طور نمونه این روزها اهالی محله‌های حسن‌آباد زرگنده و ده ونک شاهد حضور اکیپ‌هایی خدماتی هستند که برای زدودن سیاهی‌ها و شست‌وشوی کامل معابر، فعالیت می‌کنند. 
محمدمهدی عزیزی، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در این رابطه می‌گوید: « در آستانه عید بزرگ نیمه شعبان و میلاد با سعادت امام زمان(عج) و فرا رسیدن سال نو در راستای خانه‌تکانی شهروندان، طرح «کوچه‌تکانی» از سوی مدیریت شهری در دستور کار قرار گرفت. این طرح دیروز، دوشنبه از ساعت ۶ صبح تا ساعت ۱۴ به ‌صورت همزمان و با حضور بیش از ۲۳ هزار پاکبان زحمتکش شهرمان برگزار شد.» او با بیان اینکه 23هزار کارگر خدمات شهری به شوق ارادت به ساحت مقدس حضرت امام زمان(عج) و با هدف پاک کردن غبار از چهره شهر در طرح کوچه‌تکانی مشارکت داشتند، افزود: «البته به‌صورت مستمر بحث رفت و روب در تمامی محلات 22گانه اجرا می‌شود، اما طرح کوچه‌تکانی برای خدمت‌رسانی ویژه انجام شد.»

برپایی جشن میلاد در مسیر 18کیلومتری
ویژه‌برنامه میلاد امام‌زمان(عج) در قالب پویش «هوادار مهدی، هوادار لبخند» به همت معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران در خیابان 18کیلومتری ولیعصر اجرا می‌شود. به گزارش همشهری، برای نخستین‌بار جشن باشکوه نیمه‌شعبان از میدان راه‌آهن تا میدان تجریش برگزار می‌شود که به‌گفته مدیرکل فرهنگی شهرداری تهران، مناطق 22گانه در این مراسم مشارکت می‌کنند. محمدحسن جعفرزاده به برپایی استیج در این خیابان اشاره و عنوان کرد: «خیابان ولیعصر(عج) به 4پهنه تبدیل شده   و در هر پهنه یک استیج برپا و از ساعت 15 تا  18:30با حضور هنرمندان و چهره‌های هنری، ورزشی، فرهنگی و... برنامه‌های شاد و مفرح اجرا می‌شود.» به‌گفته او ایستگاه‌های صلواتی در این محور پیش‌بینی‌ شده‌اند که از ساعت 10تا 18روز نیمه‌شعبان از مردم پذیرایی می‌کنند. برپایی ایستگاه‌های سمنوپزی هم برنامه جذاب دیگری است که جعفرزاده به آن اشاره و عنوان کرد: «ایستگاه‌های اصلی سمنوپزی در میدان راه‌آهن، میدان منیریه، تقاطع طالقانی و چهارراه ولیعصر، برپا می‌شود و در پایان مراسم هم سمنوها در میان مردم توزیع خواهد شد.» کاروان‌های نوروزی هم همراه با موسیقی شاد، صبح جمعه حرکت خود را از میدان راه‌آهن تا میدان تجریش آغاز می‌کنند.