بدفهمی از شفافیت و طرح صیانت

محسن مهدیان- مدیرعامل

یک ویدئوی کوتاه از جلسه کمیسیون به علاوه انتشار متن طرح و چند توییت و مصاحبه از نماینده‌های مجلس یعنی شفافیت در تصویب طرح صیانت؟ شاید. اما شفافیتی که کژکارکرد است. چرا؟
اشکال کار در بدفهمی از ماجرای شفافیت است. بدفهمی این است که برخی تصور می‌‌کنند شفافیت به ماهو شفافیت مثبت است. اینطور نیست. شفافیت صرف، اطلاعات کور می‌سازد. شفافیت ممدوح است چون ابزار رسیدن به امر مهم‌تری به نام اقناع‌سازی‌ است. نماینده محترم مجلس باید بداند غرض از شفافیت این است که او از نحوه تصمیم‌گیری خود دفاع کند؛ نه صرفا توزیع اطلاعات.
در غیراین‌صورت نه‌تنها به شفافیت کمک نمی‌کند بلکه موجب خسارت می‌شود چون نماینده محترم از ترس و وحشت واکنش‌‌های اجتماعی یا هیجان‌زده به تصمیم غلط و ناتصمیم می‌رسد و یا به ظاهرسازی و پنهان‌کاری.
اقناع‌سازی‌ غیر از اطلاع‌رسانی است. معلوم نیست کدام شیرپاک خورده‌ای گفته است توییت نماینده‌ها کارکرد اقناع دارد. اقناع، طراحی یک فرایند رسانه‌ای دقیق نگرشی و انگیزشی است که ذهنیت مخاطب را تغییر یا تثبیت می‌کند. جامعه به غلط نگران فیلترینگ و سرعت اینترنت است، ولی نماینده‌های مجلس می‌گویند نگران نباشید این کلیات است نه جزئیات. حال آنکه شبهه درباره همان کلیات است. مخاطب می‌‌پرسد چرا اساسا چنین طرحی باید در مجلس مطرح شود؟ مردم نسبت به اصل مسئله ابهام دارند.
گام اول این است که چه مسئله مهمی در ذهن مجلس بوده که سمت این طرح رفته است؟
گام دوم این است که چرا این مسئله فوریت دارد؟ چرا ضرورت؟ چرا اهمیت؟ چرا عمومیت دارد؟
گام سوم این است که اگر به سمت قانون نرویم، چه می‌شود؟ چرا تهدید است؟ چرا ابعاد ماجرا در سطح حکمرانی است؟
گام چهارم این است که چرا قوانین موجود کفایت نمی‌کند؟ چرا نیاز به قانون جدید داریم؟
در نهایت اینکه چه فرصتی برای زندگی مردم می‌سازیم؟ فایده‌های محسوس طرح چیست؟
این همه کلیات است نه جزئیات.
این بحث‌ها نیز باید در رفت و برگشت با منتقدان باشد تا رفع شبهه شود. دست آخر اینکه فرایند اقناع زمان‌بر است. قاعده تدریج نیاز دارد. نمی‌شود دفعتا حتی کلیات یک طرح را تصویب کرد.
و البته...
فضای مجازی رهاست. ابعاد ماجرا نیز به غایت سهمگین و ویرانگر است. سطح اثر تهدید نیز نه در لایه‌های حکمرانی که بیشتر بر سرمایه‌های اجتماعی است. همه دنیا نیز این پروسه را رفته‌اند. اما این همه یعنی مسئله. از مسئله تا قانونگذاری تنها در بهارستان رقم نمی‌خورد، ابتدا باید از ذهن جامعه عبور کند. خلاصه قانونگذاری و اجرای قانون نیز نیازمند جهاد تبیین است.