شاخص کل بورس تهران دیروز برای دومین روز متوالی صعود کرد. تحلیلگران بر این باورند که بورس به‌زودی روند صعود پایدارش را آغاز خواهد کرد.
به گزارش همشهری، از چند‌ماه پیش شاخص بازار سهام تحت‌تأثیر خروج احتمالی آمریکا از برجام هزاران واحد نزول کرده و ارزش سهام شرکت‌های بورس هم با کاهش زیادی مواجه شده است. این درحالی است که بسیاری از مولفه‌های اقتصادی مانند قیمت نفت و دلار تاکنون اثری بر بازار سهام نداشته‌اند.به‌طور معمول و طبق سنت سال‌های گذشته شاخص بورس همزمان با رشد قیمت دلار و نفت با رشد مواجه می‌شود اما این بار ترس از خروج آمریکا از برجام مانع اثرگذاری این مولفه‌های اقتصادی شد.
01_ دلایل خوش‌بینی سرمایه‌گذاران
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که بخش عمده نزول بورس ناشی از احتمال خروج آمریکا از برجام نبوده است، بلکه سیاست‌های بانک مرکزی در حوزه اقتصاد و همینطور افزایش نرخ سود بانکی و مولفه‌های کلان اقتصادی نقش زیادی در کاهش جذابیت بورس برای سرمایه‌گذاران داشته است. این کارشناس‌ها می‌گویند پارسال بانک مرکزی مجوز فروش اوراق گواهی سپرده بانکی با نرخ 20درصد را با هدف کنترل قیمت دلار صادر کرد اما نه فقط قیمت دلار کاهش نیافت بلکه هزینه بسیار سنگینی معادل 7هزار میلیارد تومان بر بانک‌ها تحمیل شد. این موضوع موجب شد دیروز بازار سرمایه به خبری که خبرگزاری تسنیم درباره استعفای ولی الله سیف رئیس‌کل بانک مرکزی منتشر کرد، روی خوش نشان دهد زیرا به زعم فعالان بازار سرمایه، سیف نه‌تنهاکارنامه موفقی را در مدیریت جریان نقدینگی رقم نزده بلکه نوعی به هم ریختگی در بازارها ایجاد کرده است.سهامداران بورس انتظار دارند رئیس‌کل جدید بانک مرکزی سیاست‌های معقول‌تری را در پیش بگیرد. برهمین اساس شایعه استعفای سیف دیروز اثر مثبتی بر بازار سهام برجای گذاشت.
2_ موضوع دیگری که اثر مثبتی بر معاملات بازار سهام برجای گذاشته، مشخص شدن جهت سیاست جدید خارجی ایران در برابر برجام است؛ آنطور که رئیس‌جمهور روز دوشنبه درباره برجام گفته، به غیراز ماندن یا نماندن آمریکا در برجام، راه‌حل سومی هم وجود دارد و آن هم تداوم برجام با حضور طرف ایرانی و اروپایی است. این ایده که به‌نظر می‌رسد راهگشای سیاست خارجی ایران درباره برجام است با استقبال بازار سهام مواجه شده است.
3_ از سوی دیگر ظرف 3روز آینده یک میلیون قطعه سکه پیش‌فروش شده تحویل داده می‌شود به این ترتیب دست‌کم چند صد میلیارد تومان از نقدینگی صرف شده برای خرید این سکه‌ها در بازار آزاد می‌شود. به‌طور طبیعی این قابلیت وجود دارد که 2هزار میلیارد تومان از نقدینگی صرف شده برای خرید سکه در طرح پیش فروش بانک مرکزی آزاد شود. از فروردین امسال تاکنون 7میلیون قطعه سکه پیش‌فروش شده و بانک مرکزی 57تن طلا از ذخایر کشور را تبدیل به سکه کرده است. درصورت فروش سکه‌های خریداری شده امکان آزاد‌شدن 5هزار میلیاردتومان از نقدینگی صرف شده برای شرکت در طرح پیش‌فروش سکه، وجود دارد و پیش‌بینی می‌شود بخش عمده این نقدینگی راهی بازار سرمایه شود به‌ویژه آنکه انتظار می‌رود ظرف روزهای آینده بعد از اعمال واکنش‌های چند روزه به برجام، بازار سهام بار دیگر خود را با نرخ‌های جدید دلار منطبق و دارایی هایش را تجدید ارزیابی کند. با این تحلیل‌ها اغلب کارشناسان اعتقاد دارند بازارسرمایه اثرات منفی برجام را از ماه‌های قبل پیشخور و در روزهای آینده واکنش افراطی طولانی‌مدت به برجام نشان نخواهد داد.
یک نظر بدبینانه
با این حال بهزاد صمدی، یک کارشناس بازار سرمایه با این نظر خوش بین‌ها موافق نیست و معتقد است: بازار در یک دوره اصلاحی به سر می‌برد و با توجه به اینکه قیمت جهانی مواد خام(کامودیتی) و همینطور نفت در حال اصلاح است شاخص بورس این قابلیت را دارد که 3تا 4هزار واحد نزول کند.او تأکید می‌کند: این رویداد تا پایان نیمه نخست سال اتفاق خواهد افتاد اما بعد از آن بازار سهام وارد دوره صعودی خواهد شد.به زعم او همه‌‌چیز به برجام و تحریم‌های احتمالی علیه ایران بستگی دارد و می‌تواند آینده بازار سهام را با مخاطرات جدی مواجه کند.
اعتماد سازی در بورس
حسین عبده تبریزی، عضو شورای بورس هم، اعتمادسازی و تقویت آن را مهم‌ترین نیاز فعلی بازارهای کشور ازجمله بازار سرمایه دانست.حسین عبده تبریزی درباره اثرات برجام گفت: حرکت‌های ایذایی آمریکا تأثیر خود را بر بازارها گذاشته است. در این شرایط بازار سرمایه فرصت دارد در شرایط عدم‌اطمینان، خود را به‌عنوان محلی مطمئن، مستقر کرده و ضمن شناساندن پتانسیل‌های بازار، از حرکت‌هایی که اعتماد را نسبت به بازار سلب می‌کند، پرهیز کند.او با تأکید بر اینکه اعتماد در بازار سرمایه باید توسعه داده شود، گفت: این کاری است که در شرایط فعلی باید انجام شود؛ یعنی باید سعی کنیم اعتماد مردم را به جایی که معتبر است و مشکلات سیستم بانکی را ندارد، افزایش دهیم.
بورس توییت‌های ترامپ را تحویل نمی‌گیرد
محمدعلی احمدزاده اصل، عضو هیأت مدیره شرکت ملی صنایع مس ایران هم با تأکید بر اینکه نوسان‌های اخیر بازار موقتی و زودگذر است، گفت: به‌طور قطع اگر آمریکا هم از برجام خارج شود بازار سرمایه دچار التهاب شدید نمی‌شود زیرا بخشی از اثرات این خبر را پیشخور کرده است و دیگر توییت‌ها و تهدیدهای رئیس‌جمهور آمریکا را جدی نمی‌گیرد. محمدعلی احمدزاده اصل افزود: به همین دلیل نهایتا 2 تا 3 روز شاهد نوسان منفی در بازار خواهیم بود و پس از آن متغیرهای بازار سرمایه در مسیر تعادلی قرار می‌گیرند.
او ادامه داد: از نظر دولت ایران، آمریکا از ابتدا نیز در فضای برجام نفعی برای ایران نداشت و حضور یا خروجش اتفاق جدیدی نیست. او با اشاره به اینکه نزدیک به 20سال است ایران درگیر مذاکرات این‌چنینی با آمریکاست، گفت: به همین دلیل ایران همیشه برای مقابله با این ریسک‌ها تمهیدات لازم را اندیشیده است.او افزود: صنایع بزرگ بازار سرمایه با گذر از این دوران، به‌زودی در مسیر رشد قرار می‌گیرند چرا که صنایع بازار سرمایه چشم‌انداز روشنی دارند و فروش‌های هیجانی و بی‌دلیل فقط ضرر و زیان برای سرمایه‌گذاران به همراه دارد.
نوسان بورس فقط به برجام مربوط نیست
حمیدرضا مهرآور، مدیرعامل کارگزاری بانک سامان هم درباره سرنوشت برجام و تأثیر آن بر بازار سرمایه گفت: نوسان‌های این روزهای بازار فقط متاثر از برجام نیست؛ نوسان‌های بازار ارز و نرخ سود سپرده‌های بانکی از دلایل مهم برای کاهش جذابیت بورس است. حمیدرضا مهرآور افزود: درصورتی که گمانه زنی‌ها برای خروج آمریکا از برجام تحقق یابد احتمالا دلار باز هم نوسان خواهد داشت، که این افزایش نرخ برای بازار سرمایه اتفاق بدی نیست؛ چراکه بخش قابل توجهی از شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه صنایع صادرات محور هستند که از افزایش نرخ ارز منتفع می‌شوند.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه حتی اگر آمریکا از برجام خارج شود، اتفاق جدید و تازه‌ای رخ نداده است، ادامه داد: درصورت عملیاتی شدن این فرضیه ما به سال‌های گذشته و پیش از برجام بازمی‌گردیم که تحریم‌ها هم پابرجا بود اما بازار سرمایه به خوبی در مسیر صعود قرار داشت.
مهرآور یکی از دلایل صعود بازار سرمایه در زمان تحریم را هدایت صحیح نقدینگی‌ها به سمت بازارهای مولد دانست و گفت: در آن سال‌ها نقدینگی به‌طور کاملا هدایت شده‌ای به سمت بازار سرمایه می‌آمد اما هم‌اکنون این هدایت نقدینگی به بازار سرمایه کمتر شده است و بخشی از پول‌های سرگردان جامعه راهی بازارهایی می‌شوند که اگر نگوییم به اقتصاد ضربه می‌زند، برای آن مثبت هم نیست.مدیرعامل کارگزاری بانک سامان در ادامه به بررسی وضعیت صنایع بورسی پرداخت و گفت: صورت‌های مالی شرکت‌ها، اخباری که از صنایع منتشر می‌شود و گزارش‌های عملکرد ماهانه نشان می‌دهد شرکت‌های بازار سرمایه از شر ایط خوبی برخوردارند.وی با اشاره به اینکه بودجه‌های امسال شرکت‌ها نیز حاوی اخبار خوبی برای سرمایه‌گذاران است، گفت: بهبود شرایط سوددهی صنایع در بازار سرمایه در حالی رخ داده که نسبت قیمت به درآمد شرکت‌ها نسبت به سال‌های قبل به‌شدت کاهش یافته و تقریبا به سمت اعداد پایین‌تر در حرکت است.
رونق دوباره به بورس بازمی‌گردد
محمود آقایی، یک کارشناس دیگر بازار سرمایه هم گفت: با توجه به افزایش قیمت‌ها در بازارها ازجمله ارز، سکه و طلا، مسکن و خودرو، به‌زودی رکود دوباره بر این بازارها حاکم شده و بازار سرمایه از رونق برخوردار می‌شود. این کارشناس بازار سرمایه درخصوص دلایل افت بازار سهام در سال‌جاری گفت: از 2جنبه تاکنون نوسان قیمت ارز و طلا بیش از هر عامل دیگری بر معاملات بازار سرمایه تأثیرگذار بوده است.
از یک جنبه افزایش نرخ ارز و سکه و طلا موجب شده تا بخشی از نقدینگی در سودای کسب سود بیشتر روانه این بازارها شده و میلی برای حضور در بازار سهام نداشته باشند. او ادامه داد: از سوی دیگر عواملی چون نرخ ارز بدون شک مولفه‌ای تأثیرگذار بر معاملات بازار و تصمیم‌گیری سهامداران هستند چرا که تولید و سودآوری شرکت‌ها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند و تا زمانی که بازار ارز دارای نوسان باشد نمی‌توان پیش‌بینی درست و دقیقی از تولید و سودآوری شرکت‌ها و در نتیجه سرمایه‌گذاری و خرید و فروش سهام در تالار شیشه‌ای داشت.
وی در ادامه با بیان اینکه برگزاری فصل مجامع هم یکی از دلایلی است که موجب می‌شود تا بازار سرمایه دوران بی‌رمقی را سپری کند، افزود: متأسفانه در بازار سرمایه ما رسم بر این است که مدیران شرکت‌ها برای به‌دست آوردن رضایت سهامداران تا حد ممکن اقدام به تقسیم سود در مجامع سالانه کرده و در پی این اتفاق، پس از بازگشایی نماد ارزش سهام شرکت‌ها با افت همراه می‌شود.او افزود: بنابراین برخی از سهامداران ترجیح می‌دهند پیش از برگزاری مجامع از ترکیب سهامداری خارج شوند که این موضوع نیز می‌تواند اثر خود را بر کلیت بازار سهام بر جای بگذارد.آقایی درباره پیش‌بینی اثرات برجام بر بورس گفت: دیر یا زود مجموعه این عوامل اثرگذاری خود را بر بازار سهام کمرنگ خواهد کرد. با توجه به افزایش قیمت‌هایی که در بازارهای مختلف ازجمله ارز، سکه و طلا، مسکن و خودرو در ماه‌های گذشته رخ داده، به‌زودی رکود دوباره بر این بازارها حاکم شده و بازار سرمایه باز هم از رونق برخوردار شده و نقدینگی میل دوباره‌ای برای ورود به بازار سهام پیدا خواهد کرد.
رشد شاخص ادامه‌دار است
همایون دارابی، یک کارشناس دیگر بازار سرمایه هم گفت: شواهد معاملات در بازار سرمایه حاکی از آن است که اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا نه‌تنها تأثیر منفی بر روند بازار سرمایه نداشته بلکه در روزهای اخیر شاهد رشد شاخص بورس هستیم.
او افزود: آنچه تعیین‌کننده معاملات بازار سرمایه است مولفه‌ها و نماگر‌های اصلی اقتصاد ایران است و اثر عوامل سیاسی موقتی و زودگذر است در نتیجه بعد از پشت سر گذاشتن این شرایط شاهد رشد دوباره بورس خواهیم بود. او تأکید کرد: در ابتدا با توجه به خبرهایی مبنی بر خروج آمریکا، بازار سرمایه تحت‌تأثیر قرار گرفت و با توجه به راه افتادن یک جو روانی شاهد اُفت ارزش سهام اکثر گروه‌ها بودیم که با عادی شدن شرایط پیرامون شاهد بازگشت رونق به معاملات هستیم.
ایران به قبل از برجام برنمی‌گردد
احمد مجتهد، کارشناس پولی - بانکی هم گفت: با خروج آمریکا از برجام، شرایط ایران به‌طور 100درصد به زمان پیش از برجام برنمی‌گردد زیرا امکان تصویب دوباره قطعنامه‌هایی که سازمان ملل لغو کرده است، وجود ندارد؛ هرچند دستاوردهای بانکی برجام ایده آل نبود و بانک‌های بزرگ جهان به‌دلیل ترس از تحریم‌های آمریکا حاضر به فعالیت با ایران نشدند اما باید گفت در همین مدت ایران توانست از فرصت به‌وجود آمده استفاده کند و نقل و انتقالات بانکی خود را انجام دهد.
مکث
بورس سپر محافظ سرمایه‌گذاران دربرابر نوسان بازار ارز
محمودرضا خواجه‌نصیری، مدیرعامل تأمین سرمایه تمدن با اشاره به شرایط هیجانی ایجاد شده در اقتصاد به‌واسطه رشد قیمت طلا و ارز، از ایجاد فرصت طلایی برای سرمایه‌گذاری در بورس خبرداد و گفت: فرصت سرمایه‌گذاری در بورس، فرصتی مغتنم برای کسانی است که از افزایش قیمت ارز و طلا نگران شده‌اند و احساس می‌کنند که دارایی‌های آنها بی‌ارزش شده است. خواجه نصیری تأکید کرد: شرکت‌های فعال در بورس از دارایی‌های فراوانی برخوردار هستند و با توجه به اینکه این دارایی‌ها با قیمت‌های پایین‌تری از نرخ فعلی دلار خریداری شده‌اند، می‌توان دریافت که با افزایش قیمت دلار و ارز ارزش آنها افزایش پیدا می‌کند و این دارایی‌ها بالقوه ارزش بیشتری دارند. به گفته معاون سابق سازمان بورس، بسیاری از شرکت‌های فعال بورس به واسطه وجود صادرات و منابع ارزی بسیاری، می‌توانند در آینده از این موضوع بهره ببرند و سود خود را بیشتر کنند. به گفته خواجه نصیری، با وضعیت اقتصادی حاضر و درشرایطی که با بالا رفتن قیمت طلا و ارز، هیجان عجیبی در بازارهای سکه، ارز و طلا و حتی درحوزه مسکن ایجاد شده است، بورس قیمت‌های خود را حفظ کرده و به‌معنای آن است که فرصتی طلایی برای سرمایه‌گذاران به‌وجود آمده تا اگر از افزایش قیمت بازارهای یادشده نگران هستند و می‌خواهند نقدینگی آنها با کاهش ارزش بیشتری مواجه نشود در بورس سرمایه‌گذاری کنند. مدیرعامل تأمین سرمایه تمدن تأکید کرد: به‌نظر می‌رسد این فرصت سرمایه‌گذاری، فرصتی مناسب است که می‌تواند بخش زیادی از مسائل نگران‌کننده برای مردم از حیث عقب ماندن از روندهای رشدی بازار سکه و ارز را از بین ببرد و در عین حال آنها در جایی سرمایه‌گذاری کنند که سرمایه آنها به تولید، تقویت ساختار اقتصاد ایران و بهبود وضعیت در آینده کمک کند. به گفته معاون سابق سازمان بورس، از آنجا که در بورس معاملات آزادانه و با قوانین کاملا منصفانه صورت می‌گیرد، نه‌تنها نگرانی‌ای ندارد بلکه این سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران سودآور است. خواجه نصیری با اشاره به اینکه سوابق روند بازارها در شرایط مشابه نشان می‌دهد ورود به بازار سهام با تصور ریسک بالای سرمایه‌گذاری، نسبت به بازار سکه یا دلار با تأخیر و بعضا تردید انجام می‌شود اعلام کرد: از سوی دیگر روند بلندمدت این بازار نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران در این بازار توانسته‌اند به‌خوبی ارزش سرمایه خود را افزایش دهند و بهترین سپر را در مقابل نوسانات قیمت دلار ایجاد کنند. او افزود: در شرایط فعلی ورود مردم به بازار سرمایه، خرید سهام شرکت‌ها و حرکت نقدینگی به سمت بازار سرمایه تنها راهی است که می‌تواند مشکلات به‌وجود آمده در سر راه اقتصاد کشور و هم پیچیدگی‌های کنترل بازار و نقدینگی‌ها را به راحتی حل کند و در کنار آن به مردم راه‌حلی نشان دهد که بتوانند آنچه را که به واسطه افزایش قیمت ارز در ماه‌های گذشته از دست داده‌اند، دوباره به‌دست بیاورند.
صعود بورس روی موج خوش‌بینی و خروج از ابهام
تحلیلگران معتقدند با رفع ابهام‌های سیاسی، روند صعودی و پایدار بازار سهام به‌زودی آغاز خواهد شد
در همینه زمینه :
