سهم 80 درصدی شیرآلات داخلی در شیراز و سعدی
معاملات در بازار عمده فروشی شیرآلات ساختمانی از فروش اقساطی به نقد در حال تغییر است
علی ابراهیمی/ خبرنگار
گذری بر مراکز عمده عرضه شیر آلات بهداشتی و ساختمانی در خیابان‌‌های شیراز و سعدی بیانگرتنوع عرضه محصولاتی است که اغلب آنها را برندهای معروف داخلی تولید و با کیفیت و قیمت نسبتا متعادل به مصرف‌کنندگان عرضه می‌کنند. گرچه در این بازار هنوز هم از محصولات ارزان قیمت و بی‌کیفیت چینی گرفته تا برخی شیرآلات گران قیمت اروپایی خودنمایی می‌کند اما سهم بازار اینگونه اقلام چندان مشهود نیست و مشتریان خاص خود را دارد. نیروی انسانی و مواداولیه داخلی و بهره‌گیری از فناوری روز تولید موجب شده طی چند سال اخیر تولیدکنندگان داخلی به پیشرفت‌های قابل توجهی در تولید شیرآلات بهداشتی و ساختمانی دست پیدا کنند؛ عاملی که موجب شده مصرف کنندگان با توجه به کیفیت اینگونه اقلام را به سایر خریداران توصیه کنند. علاوه بر آن خدمات نسبتا مناسب پس از فروش و گارانتی این اقلام عامل مؤثری در گرایش مشتریان به خرید محصولات داخلی بوده است. با وجود این تولیدکنندگان از ظرفیت‌های فعال حداقلی تولید، نبود بازارهای صادراتی مناسب و تأثیر نوسان نرخ ارز بر روزمرگی صنایع مذکور گلایه دارند.
پیشی گرفتن تولید از نیاز بازار
رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان شیرآلات بهداشتی و ساختمانی در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری با بیان اینکه میزان تولید شیر آلات بهداشتی و ساختمانی در ایران اکنون مازاد بر نیاز بازار مصرف داخلی است، گفت: از نظر کیفیت نیز محصولات تولید داخل با کالاهای تولیدی همه کشورهای اروپایی به‌دلیل نظارت‌های کیفی قابل رقابت است. محمد فرزاد، مشکلات این بخش را مشابه مشکلات کلی صنعت دانست و افزود: صنعت بستری آرام و بازاری قابل کنترل و برنامه‌ریزی می‌خواهد تا صنعتگران قادر به برنامه‌ریزی برای تولید باشند اما متأسفانه نوسانات نرخ ارز فارغ از تأثیر‌گذاری آن بر قیمت تمام‌شده کالا، موجب بلاتکلیفی و سردرگمی تولیدکنندگان و ناتوانی آنها در برنامه‌ریزی یا حتی توقف تولید برخی محصولات شده است. وی افزود: از سوی دیگر تولید نیازمند سرمایه‌گذاری است و جذب و تزریق سرمایه به واحدهای تولیدی نیز یک برنامه‌ریزی حداقل میان‌مدت است و یک شبه نمی‌توان برای تولید یک کالا اقدام کرد و فرایند تولید محصولات زمانبر است. این نوسانات موجب احتیاط تولیدکنندگان و حتی خریداران کالاها شده و قدرت خرید مشتریان را کاهش می‌دهد. فرزاد بااشاره به اینکه بازار شب عید امسال نسبتا خوب بود چرا که هیجانات ارزی و پولی در اواخر اسفند‌ماه رخ داد، گفت: نحوه معاملات در بازار عمده فروشی از فروش اقساطی به نقد در حال تغییر است؛ در حالی که بازار سنتی به انجام معاملات از طریق چک و سفته مدت‌دار عادت دارد. این شرایط موجب شده است تا با آغاز سال 97توقف بی‌سابقه‌ای را در بازار شیر آلات بهداشتی و ساختمانی شاهد باشیم.
تلاش برای بقا
رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان شیرآلات بهداشتی و ساختمانی از وابستگی شدید این صنایع به رونق بخش ساختمان و ساخت‌وساز خبر داد و افزود: اکنون 60کارخانه بزرگ تولید شیر آلات ساختمانی و بهداشتی تحت پوشش انجمن است و علاوه بر آن کارگاه‌های متفرقه و کوچک بسیاری خارج از نظارت انجمن فعالیت می‌کنند که همه تلاش می‌کنند تا فعلا خود را سرپا نگه دارند. همچنین ظرفیت فعال تولید در واحدهای بزرگ تا 50درصد و در بقیه واحدها 30تا 40درصد است. فرزاد، افزود: آمار نیاز بازار مصرف شیرآلات بهداشتی و ساختمانی نیز نشان می‌دهد در زمان رونق ساخت‌وساز سالانه حدود 20هزار تن نیاز بازار مصرف داخلی است. در گذشته نیازمند واردات بودیم اما در مقاطع مختلف که ساخت‌وساز کاهش یافته، نیاز بازار داخلی کمتر شده و اکنون زمینه خوبی برای صادرات این محصولات داریم اما صادرات نیز نیازمند آرامش بازار است.
رشد 30درصدی هزینه تمام‌شده تولید
فرزاد با بیان اینکه مواداولیه مورد نیاز این صنعت عمدتا تولیدداخل و از مشتقات مس مانند آلیاژ برنج است، گفت: افزایش نرخ ارز و بالا رفتن قیمت جهانی مس تأثیر مستقیمی بر قیمت تمام‌شده محصولات تولیدی شیرآلات بهداشتی و ساختمانی دارد. با وجود این تأثیر افزایش نرخ ارز بر تولید محصولات با رشد بهره‌وری و استفاده از فناوری‌های روز به شرط وجود آرامش و اطمینان در بازار قابل مدیریت است. به گفته وی از ابتدای امسال نوسان نرخ ارز تأثیر 10 تا 12درصدی بر هزینه تمام‌شده شیرآلات بهداشتی و ساختمانی داشته و در مجموع نرخ ارز و عوامل داخلی موجب افزایش 30درصدی قیمت نهایی تولید این محصولات شده است. فرزاد افزود: شرایط به‌گونه‌ای شده که اکنون تولیدکنندگان به فکر سودآوری نیستند بلکه تداوم تولید با نقطه سر به سر هزینه‌ها نیز برای آنها قابل‌قبول است. فرزاد با بیان اینکه تعیین قیمت شیر آلات بهداشتی و ساختمانی تولید داخل زیرنظر سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و مصرف‌کنندگان و با ارائه اسناد و مدارک رشد هزینه تمام‌شده تولید صورت می‌گیرد، افزود: امسال نسبت به سال گذشته قیمت محصولات تولیدی این صنعت از 5تا 6و حداکثر 10درصد افزایش یافته و برخی واحدهای تولیدی نیز اصلا افزایش قیمت نداشته‌اند. انجمن میزان تأثیر پذیری قیمت محصولات تولیدی این صنایع از رشد هزینه تمام‌شده تولید را محاسبه و به سازمان حمایت ارائه می‌کند.
سهم بالای بازار محصولات داخلی
رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان شیرآلات بهداشتی و ساختمانی با بیان اینکه قبلا سهم تولیدکنندگان داخلی از بازار شیر آلات ساختمانی و بهداشتی 30درصد بود که اکنون این سهم به 80درصد افزایش یافته است، گفت: افزایش قیمت جهانی مواداولیه تولید، رشد دستمزدها در چین و تعرفه40تا 50درصدی واردات موجب شده تا تولیدکنندگان شیر آلات ارزان قیمت خارجی قادر به رقابت با تولیدکنندگان داخلی نباشند. فرزاد واردات قاچاق شیر آلات را نیز محدود به برخی محصولات گران قیمت یا دست دوم دانست و افزود: سهم بازار شیر آلات گران قیمت از کشورهای اروپایی از بازار ایران 10درصد است و اینگونه اقلام مشتریان خاص خود را دارند. همچنین گارانتی و خدمات رایگان پنج ساله شیر آلات ساختمانی و بهداشتی تولید داخل موجب اقبال مصرف‌کنندگان به خرید محصولات تولید داخل شده است. به گفته وی، اکنون مردم شیر آلات داخلی را خوب می‌خرند چرا که تولیدکنندگان در این بخش تبحر پیدا کرده، تولید این محصولات بومی شده و معادن بزرگ مس را داریم که حتی با استفاده از ضایعات آن نیز صنعت شیر آلات بهداشتی و ساختمانی به حیات خود ادامه می‌دهد. فرزاد افزود: مشتریان می‌توانند هرگونه شکایت در زمینه قیمت، کیفیت و خدمات پس از فروش شیر آلات بهداشتی و ساختمانی تولید داخل را به دفتر انجمن صنفی با شماره تلفن‌های شبانه روزی 77381658و 77381558اطلاع دهند تا رسیدگی شود.