جشن‌«گلوَنی» لرستانی‌ها در پایتخت

سعید اداک|‌  خبرنگار:

«گلوَنی» همان سربند زیبای زنان و دختران لرستان و کردستان، چند سالی است به ابتکار «فرج‌علیپور» صاحب جشنی با محوریت موسیقی شادیانه‌های لرستان شده؛ حال قرار است علیپور و گروه «تال» جمعه همین هفته (21 اردیبهشت) یکبار دیگر این جشن را در قالب کنسرت بزرگی در سالن 2100 نفره میلاد نمایشگاه بین المللی تهران روی صحنه ببرند. 

«فرج علیپور» خواننده و کمانچه نواز پیشکسوت لرستان در گفت وگو با خبرنگار همشهری درباره این کنسرت که از ساعت 21 جمعه در سالن میلاد نمایشگاه بین المللی تهران برگزار می‌شود اظهار کرد: «گلوَنی» همان سربندی است که از قدیم زنان لر و کرد به سرشان می‌بسته اند. دوستانی زحمت کشیدند و «گلوَنی» را به ثبت میراث فرهنگی رسانده اند. در همین راستا چند سالی است که جشنی را با همین عنوان «گلوَنی» راه اندازی کرده ام که در قالب یک کنسرت با حضور همه اقشار جامعه برگزار می‌شود و زنان با بستن «گلونی» به این مراسم می‌آیند. 

وی در ادامه افزود: کنسرت «گلونی» قرار است امسال در روز 21 اردیبهشت در سالن میلاد نمایشگاه بین المللی تهران برگزار شود که طی آن گروه «تال» با خوانندگی بنده قطعاتی شاد از موسیقی لرستان را برای مخاطبانش اجرا خواهد کرد. برخی از قطعات این کنسرت نیز در وصف سربند لری و «گلونی» و غیور بودن زنان لر ساخته شده که آنها را نیز اجرا خواهیم کرد. در جریان برگزاری کنسرت نیز گروهی از زنان لر با لباس‌های محلی در قالب گروه کر ما را همراهی خواهند کرد. 

این خواننده همچنین گفت: ما در پوشش لری لباسی با عنوان «چقا» داریم که مانند چقای بختیاری است و ما این لباس را در این کنسرت به عنوان لباس فرم گروه «تال» استفاده خواهیم کرد. این جشن گلونی با این‌که چند سالی است راه اندازی شده اما هم در تهران و هم در نقاط دیگری مانند اندیمشک و خرم آباد در قالب کنسرت برگزار می‌شود و مردم هم استقبال جالب توجهی از این جشن‌ها می‌کنند که نشان دهنده زنده بودن علایق مردم به ریشه‌های فرهنگی شان است. 


اجرای قطعات فولک لرستان

علیپور در مورد قطعات کنسرت «گلونی» نیز گفت: ما در این برنامه قطعات جدیدی را نیز اجرا خواهیم کرد؛ منتهی بخش مهمی از برنامه ما براساس موسیقی فولک لرستان است. تمام قطعات فولک این کنسرت از آن دسته قطعاتی هستند که مردم با آنها آشنا هستند و با آنها زندگی کرده‌اند و خاطره دارند. یعنی وقتی این قطعات در سالن اجرا می‌شود مردم به طور دسته جمعی این قطعات را با گروه می‌خوانند. علاوه بر اینها، قطعاتی را نیز در وصف خرم آباد اجرا خواهیم کرد. در مجموع کل برنامه این کنسرت شامل 17 قطعه اجرا خواهد شد. 

وی همچنین در مورد وضع این روزهای موسیقی لرستان در میان نسل جوان این خطه نیز گفت: موسیقی لرستان فقط به واسطه همت خود موزیسین‌های لر در حال حرکت و ادامه حیات است. به هر حال تمام این فعالیت‌ها به صورت خودجوش و بدون هیچ برنامه تدوین شده‌ای از سوی دست اندرکاران فرهنگی در حال انجام است. محدودیت‌ها و موانعی در زمینه موسیقی برای ما وجود دارد منتهی با تمام این مسائل ما شاهد نسل جوانی در میان موزیسین‌های لرستان هستیم که با تمام توانشان کار می‌کنند و این جای خوشحالی و امیدواری دارد. 


نسل جدید موسیقی لرستان

علیپور افزود: تلاش‌ها و استعدادهای قابل توجهی را در میان نسل جدید موسیقی لرستان شاهد هستم؛ منتهی اینها کافی نیست و گمان می‌کنم باید این عزیزان به دنبال پیدا کردن بسیاری از آثار قدیمی موسیقی منطقه خودشان بروند و منتظر نمانند تا شخصی مانند بنده این کارها را برایشان انجام بدهد. این نسل با انرژی جوانی که دارند می‌توانند گنجینه ارزشمند موسیقی‌های قدیمی لرستان را پیدا کرده و آنها را ضبط کنند تا پیوند فرهنگی بهتری میان ما و نسل‌های آینده‌مان برقرار شود. 

وی در مورد آهنگسازی‌هایی که از سوی نسل جوان موزیسین‌های لرستانی صورت می‌گیرد نیز گفت: آثار بسیاری از سوی جوان‌ها انجام می‌شود که در آنها نوآوری‌هایی نیز می‌بینیم؛ منتهی باید دید این تلاش‌ها آیا به دل مردم می‌نشیند یا نه. به هر حال اگر مردم که مخاطبان اصلی این آثار هستند با چنین نوآوری‌هایی ارتباط برقرار نکنند این آثار نیز به صورت یکبار مصرف شنیده می‌شوند و در خاطره‌ها جایی نخواهند داشت. البته در میان جوانان برخی کارها را نیز شاهد هستیم که واقعا آثار خوبی محسوب می‌شوند و من قلبا برای این عزیزان آرزوی موفقیت دارم. 

این کمانچه نواز افزود: موسیقی‌هایی که در آنها از سازهای الکترونیک مانند کیبورد برای اجرای موسیقی لری استفاده می‌شود و از ماهواره‌ها و برخی رسانه‌ها پخش می‌شوند روی موسیقی لرستان و نوازندگی سازهایی چون کمانچه اثر می‌گذارد و جوان‌ها نیز تحت تاثیر چنین موسیقی‌هایی قرار می‌گیرند. البته کسانی که موسیقی لرستان را با سازهای اصیلی مانند کمانچه شنیده‌اند و می‌شناسند علاقه‌ای به موسیقی‌هایی که با کیبورد اجرا می‌شوند ندارند. به هر حال برخی جوان‌ها نیز به این موسیقی‌ها علاقه دارند و ما نیز نمی‌گوییم چنین موسیقی وجود نداشته باشد؛ باید همه نوع موسیقی وجود داشته باشد تا کیفیت خوب و بد آنها در قیاس مشخص شود. 

علیپور همچنین با اشاره به افق چشم انداز موسیقی فولک با توجه به شرایط موجود نیز گفت: به طور قطع می‌گویم اگر مسئولان به این حوزه توجه نکنند و برای حمایت از موسیقی فولک برنامه‌ای نداشته باشند هیچ آینده مطلوبی در انتظار این بخش از فرهنگ کشورمان نخواهد بود. به ویژه در عرصه رسانه‌ها که نقش مهمی در سلیقه شنیداری مردم دارند اگر فرصتی برای نشان دادن فرهنگ موسیقی کشورمان فراهم نشود آینده خوبی نخواهیم داشت. رادیو و تلویزیون و سایر رسانه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در این زمینه دارند و اگر به کوتاهی هایشان ادامه بدهند همین میزان از موسیقی فولکی که برایمان باقی مانده نیز از بین خواهد رفت. 


آمار بالای برگزاری کنسرت در لرستان

طبق فرج علیپور خواننده و نوازنده کمانچه: بیشترین کنسرت‌ها در لرستان برگزار می‌شود و فکر نمی‌کنم در هیچ کجای کشورمان به اندازه لرستان شاهد برگزاری کنسرت و موسیقی باشیم. این اتفاق هم به دلیل حضور و حمایت‌های حجت الاسلام «حمیدرضا حنان» مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد استان لرستان است. دکتر حنان برای فرهنگ و موسیقی لرستان زحمات بسیاری کشیده‌اند که این زحمات از دید هنرمندان لرستان پوشیده نیست و حتی به دلیل این حمایت‌های فرهنگی شان نیز به هر حال تحت فشارهایی قرار گرفته‌اند اما همچنان حامی فرهنگ و موسیقی لرستان هستند. من فکر می‌کنم در این چند سالی که ایشان به عنوان مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد لرستان مشغول خدمت هستند حتی یک برنامه هم لغو نشده است.