افزایش احتمال آتش‌سوزی جنگل‌ها در سال1401

سیدمحمد فخار- روزنامه‌نگار

منابع طبیعی کشور هر سال بر اثر آتش‌سوزی‌های عمدی و غیرعمدی خسارت‌های فراوان می‌بیند و روند نابودی جنگل‌ها در این مسیر، سرعت بیشتری دارد. طبق اعلام رسمی سازمان جنگل‌ها، هر سال به‌طور متوسط 18هزار هکتار جنگل و مرتع ایران درگیر حریق می‌شود. در عین حال در سال‌جاری با نظارت‌ها و مدیریت به عمل آمده، این رقم کاهش چشمگیری داشته است.
به گزارش همشهری، امسال آتش‌سوزی تنها به حدود 10هزار هکتار جنگل و مرتع سرایت کرد که این عدد 46درصد کمتر از میزان سال99 است. مسعود منصور، معاون وزیر جهادکشاورزی و رئیس سازمان منابع طبیعی کشور در این‌باره به همشهری می‌گوید: یکی از دلایل پهنه‌بندی و بلوک‌بندی در مدیریت جنگل‌های کشور همین مسئله حریق بود. وقتی حریق اتفاق می‌افتد، نخستین نیروهایی که باید خود را به حریق برسانند، نیروهای حفاظت هستند. همچنین در بحث تامین تجهیزات اطفای حریق نیز کمیت و کیفیت افزایش یافته و با سرعت توزیع می‌شوند. قرار است به‌زودی نمایشگاهی در این زمینه برگزار کنیم تا همه شرکت‌های دانش‌بنیان برای ارائه ایده‌هایی که درباره اطفای حریق دارند در آن شرکت کنند و به  کمک ما بیایند.
به‌گفته منصور، وقتی آتش در مناطق صعب العبور کشور رخ می‌دهد باید با اعزام بالگرد و هواپیما آتش را خاموش کنیم که پروسه زمانبر است و هماهنگی‌ متعدد می‌خواهد. شاید ایده‌های علمی بهتری برای این کار باشد. برای نمونه دمنده‌ای که ما استفاده می‌کنیم خارجی است و اگر با فناوری داخل بتوان آن را ساخت، کمک بسیاری به روند تجهیز یگان حفاظت برای اطفای حریق می شود.

کاهش وسعت و تعداد حریق‌های جنگلی
حریق‌های امسال نسبت به سال گذشته کاهش مؤثری داشت و سرهنگ رضا اکبری، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کشور در گفت‌وگو با همشهری از کاهش ۴۶درصدی حریق در جنگل‌ها و مراتع به لحاظ سطح و کاهش ۴۹درصدی به لحاظ تعداد در مقایسه با سال گذشته خبر داده است. این میزان کاهش به‌خاطر تشدید اقدامات حفاظتی، مشارکت مردم و به‌کارگیری از فناوری‌های نوین و به روز، مانند استفاده از بیسیم، نصب دوربین در مناطق بحرانی و مبادی جنگلی و استفاده از پهپاد است.
سرهنگ اکبری همچنین درباره پیش‌بینی افزایش احتمالی حریق در جنگل‌ها و مراتع در سال آینده گفت: این احتمال می‌رود که با افزایش بارندگی و فراوانی پوشش گیاهی شاهد افزایش حریق در سال آینده باشیم، از این‌رو باید پیش‌بینی‌های لازم با تهیه و تجهیز امکانات و تجهیز حوضچه‌های آب و دیگر امکانات لازم در مناطق بحرانی از وقوع آتش‌سوزی پیشگیری شود.

هشدار برای‌ سال آینده
مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت منابع طبیعی سازمان منابع طبیعی کشور درباره خطر افزایش آتش‌سوزی جنگل‌ها در سال1401 می‌گوید: میزان بالای بارش برف و باران در زمستان سال‌جاری موجب شده که احتمال افزایش آتش‌سوزی برای عرصه‌های طبیعی در تابستان آینده بیشتر شود. البته با مدیریت می‌توان از وقوع آنها پیشگیری کرد. براساس گزارش سازمان جنگل‌ها و به‌گفته امیر مسعود جلالی، بارندگی‌های امسال غالبا به‌صورت برف بود و در تابستان فصل آینده مشکلات بیشتری به لحاظ حریق در جنگل‌ها اتفاق می‌افتد. به‌گفته او، پیش‌بینی حریق و پیش‌آگاهی برای احتراق و آتش‌سوزی به‌طور مستمرانجام می‌شود. در حوزه زاگرس به‌دلیل بارندگی‌های امسال که غالبا به‌صورت برف بوده است در تابستان فصل آینده مشکلات بیشتری ایجاد خواهد کرد. چون وقتی پوشش گیاهی افزایش می‌یابد، میزان آتش‌سوزی هم زیاد می‌شود. چرا که یک ضلع آتش‌سوزی مواد سوختنی است که در عرصه منابع طبیعی، پوشش گیاهی مواد سوختنی محسوب می‌شود. مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت منابع طبیعی سازمان منابع طبیعی کشور می‌گوید: وقتی میزان بارندگی‌ها زیاد باشد پوشش علوفه‌ای در فصل بهار افزایش زیادی خواهد یافت و وقتی که علوفه‌ها خشک می‌شوند تبدیل به یک ماده سوختنی بسیار خطرناک در طبیعت می‌شوند. برای پیشگیری از این مسئله اقدامات فنی همچون چرای زودهنگام و مدیریت علوفه‌ها برای کاهش پوشش گیاهی و اقدامات بهداشتی در عرصه جنگلی باید انجام دهیم. جلالی درباره آماده‌سازی تجهیزات مورد نیاز برای رصد و پیشگیری از حریق ابراز امیدواری کرده که تا سال آینده تمام ادارات ما مجهز به مرکز مانیتورینگ شوند و هوشمندسازی بحث حریق در دست پیگیری است تا بتوانیم از امکانات و تجهیزات برای کشف و رصد و پیش‌بینی حریق‌ها استفاده کنیم. جلالی تأکید کرد که با اجرای این بسته مدیریتی بتوان در سال آینده وضعیت خوبی در مدیریت آتش‌سوزی جنگل‌ها داشت. همچنین در حوزه تامین تجهیزات امسال خرید بیسیم و شبکه رادیوی دیجیتال پیگیری و قرارداد آن منعقد شده است و خرید موتورسیکلت برای گشت مأموران و تجهیزات انفرادی و گروهی در حال پیگیری و در دست مناقصه است که تا آخرسال‌جاری به نتیجه خواهد رسید.