مرگ آقای جدول

دیوانه‌کننده است، اینکه به همکارت، به کسی که فکر می‌کند آتش در خرمن همه عالم زده، بگویی جمع کن بساطت را و بعد برای اینکه طرف را حسابی له کرده باشی، اضافه کنی: «برو عناصر را مثل حروف الفبا مرتب کن. شاید اینجوری کشفت فایده بیشتری داشته باشد.» آدمی که این حرف را زده بود را نمی‌شناسیم. تاریخ او را از یاد برده است. اما آنکه له شده بود و واقعا آتش در خرمن شیمی زده بود، دمیتری مندلیف است. مندلیف از نخستین افرادی است که به مرتب سازی عناصر پرداخت. الان حدود 117عنصر شناخته شده که برخی از آنها ناپایدارند. اما زمان استاد، فقط 63تا از این عنصرها شناخته شده بود. مندلیف هم این 63عنصر را مرتب کرد و گفت: «هنوز خیلی عنصر مانده که کشف نشده.» سال 1869بود که مندلیف جدولش را ارائه داد، کشفی که دنیا 30-20 سالی طول کشید تا بفهمد به چه دردی می‌خورد. سال 1894بعد از کشف چند عنصری که مندلیف پیش‌بینی وجود آنها را کرده بود، دنیا تازه متوجه وجود او شد. باز هم این از کمدی‌های روزگار است که آکادمی‌های کشورهای مختلف او را تحویل گرفتند جز کشور خودش روسیه. مندلیف از اولش هم خیلی خوش‌شانس نبود. او جایی در سیبری متولد شد. به‌عنوان سیزدهمین بچه خانواده‌ای با 17بچه قد و نیم قد. درس خواند، مثل همه. اما در سیزده سالگی پدرش را از دست داد و کارخانه شیشه‌سازی‌ مادرش هم بر اثر آتش‌سوزی تخریب شد.
در 15سالگی به همراه خانواده‌اش به سن پترزبورگ کوچ کرد. آنجا هم برای او سل به همراه داشت و بدبختی. 35سالگی شد استاد شیمی. خیلی معمولی و بدون هیچ ماجرایی. تازه 10سال بعد یاد معرکه‌گیری افتاد و به‌دنبال کشف عناصر رفت. در 60سالگی رئیس اداره اوزان شد. نخستین پالایشگاه نفت در روسیه را هم به راه انداخت. سال 1907، 5روز بیشتر نمانده بود تا شمع‌های 73سالگی‌اش را هم فوت کند که آنفلوآنزا مهلت نداد و بر اثر بیماری درگذشت.آنچه امروز به عنوان  جدول تناوبی می شناسیم فاصله چندانی با جدول مندلیف  ندارد و برای همین بسیاری آنها را مترادف هم می نامند.