اثر شوک نرخ گاز بر بورس

رئیس سازمان بورس دیروز تایید کرد که مهم‌ترین موضوعی که در 50 روز گذشته در بازار سهام چالش ایجاد کرده، افزایش نرخ گاز بوده است. مجید عشقی اما در افشاگری عجیبی، بدون پرداختن به جزئیات ماجرا اعلام کرد؛ دلیل افزایش نرخ گاز در بودجه، اقتصادی نبوده بلکه رویکرد سیاسی داشته است. به گفته او، اگر نرخ گاز، دوباره اصلاح نمی‌شد به طور حتم می‌توانست مزیت‌های بسیاری از صنایع را از بین ببرد. 
به گزارش همشهری، از یک ماه پیش که دولت لایحه بودجه 1401 را به مجلس ارائه داده، روند نزول‌های بورس هم آغاز شده؛ به طوری که ظرف کمتر از 35 روز بازار سهام بیش از 800 هزار میلیارد تومان از ارزش خود را از دست داد. دلیل اصلی این موضوع، افزایش نرخ گاز تحویلی به صنایع، در قالب سوخت و خوراک بود. این نرخ بسیار گران و در محدوده30 تا 33 سنت، یعنی فراتر از قیمت های جهانی، تعیین شده بود. این افزایش نرخ، به قدری زیاد بود که طبق تحلیل اکثر کارشناسان، خطوط تولید را در صنایع فولاد، پتروشیمی، پالایشگاه ها و بسیاری از صنایع دیگر را زمینگیر می کرد. این موضوع اثر عمیقی بر بورس برجای گذاشته و به افت سنگین شاخص منجر شده است. در نهایت ستاد اقتصادی دولت، پس از برگزاری 3 جلسه تصمیم گرفته تا سقف نرخ خوراک را به 5 هزار تومان و سوخت را به 2 هزار تومان اصلاح کند. در ابتدا برآورد رسانه‌ها این بود که سازمان برنامه از طریق افزایش نرخ گاز، روی کسب 94 هزار میلیارد تومان درآمد جدید، برنامه ریزی کرده است اما افشاگری روز گذشته رئیس سازمان بورس در جمع فعالان اتاق ایران، مبنی بر سیاسی بودن این اقدام، باب ابهامات تازه‌ای را در تحلیل ماجرا باز کرد. رئیس سازمان بورس دیروز در جریان نشست هم‌اندیشی با اعضای اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی، برای نخستین بار اعتراف کرد؛ افزایش نرخ گاز  اثر منفی عمیقی بر بورس برجای گذاشته است. او با تاکید بر غیر اقتصادی بودن تصمیم اولیه برای افزایش قیمت گاز گفت: خود وزارت نفت هم قبول دارد که نرخ پیشنهادی اولیه، قابل توجیه نیست؛ بنابراین باید به سمت اصلاح فرمول قیمت گذاری گاز حرکت کنیم.
رئیس سازمان بورس افزود: خوراک 30 سِنتی، برای هیچ صنعتی در هیچ جای دنیا قابل قبول نیست. در ایران نیز نرخ گاز همیشه کمتر از 14 سنت بوده است. افزایش نرخ گاز بر مبنای اتفاقی که در منطقه‌ای دیگر از دنیا رخ داده اشتباه است، زیرا نیازی نیست اتفاقی که در جای دیگری از دنیا رخ داده، روی اقتصاد ایران اثر‌گذار باشد و بازار سرمایه ما هزینه آن را پرداخت کند. او افزود: در قانون الحاق، 2 شرط برای تعیین نرخ گاز وجود دارد؛ نخست: رقابت‌پذیری و دوم: مزیت سرمایه‌گذاری در داخل کشور اعلام شده که طی جلساتی با مسئولان مربوطه عنوان شد که با نرخ گاز ۳۰ یا ۳۳ سنتی نمی توان شاهد رقابت یا سرمایه‌گذاری در این صنعت بود. او با بیان اینکه تاثیر افزایش نرخ گاز بر بازار سهام قطعی است، تاکید کرد: افزایش نرخ گاز، اثرات زیادی روی سودآوری شرکت‌ها خواهد داشت. در این مرحله فقط سقف‌گذاری‌ها در موضوع گاز خوراک و سوخت صنایع متعادل‌تر شده است؛ بنابراین از تمام مسئولان درخواست می‌کنم فرمول قیمت‌گذاری را تغییر دهند؛ زیرا از سال‌۹۵ تاکنون تغییری در آن ایجاد نشده است.