ارز
سیگنال ارزی برای توافق هسته‌ای
همزمان با نزدیک شدن به توافق در وین، تازه‌ترین خبرها از آزادسازی منابع ارزی ایران در کره‌جنوبی و عراق حکایت دارد
همزمان با پایان دور هشتم مذاکرات هسته‌ای در وین که نشان می‌دهد طرفین به توافق نزدیک شده‌اند، تازه‌ترین خبرها حاکی است منابع بلوکه شده ایران در عراق در حال آزادسازی است. قرار است به‌زودی مقامات ایران و کره‌جنوبی نیز بر سرآزاد‌سازی 7میلیارد دلار از منابع ایران وارد مذاکره شوند. به‌نظر می‌رسد سیگنال‌های اولیه برای انجام توافق هسته‌ای از سمت بازار ارز صادر شده است.
به گزارش همشهری، همزمان با آغاز دور تازه تحریمها از اردیبهشت97 بسیاری از منابع ارزی ایران به‌دلیل قطع روابط تجاری با کشورهای دیگر مسدود شد. برآورد دقیق برخی نهادهای امنیتی حاکی است پس از اعمال تحریمها علیه ایران دست‌کم100میلیارد دلار از منابع ارزی ایران در سایر کشورها، از اروپا تا آسیا مسدود شده است. حالا اما با جدی‌تر شدن احتمال توافق هسته‌ای در وین تازه‌ترین خبرها حاکی است به‌زودی دست‌کم بخشی از این منابع ارزی آزاد خواهد شد. گویا قرار است گام نخست در مسیر آزادسازی منابع ارزی در کره‌جنوبی و عراق برداشته شود. برخی خبرها حاکی است بعد از این 2کشور، منابع ارزی ایران در ژاپن نیز آزاد خواهد شد.
گمانه‌زنی درباره آزادسازی منابع ارزی در حالی تقویت شده است که دور هشتم مذاکرات کمیسیون مشترک برجام تا زمان اعلام تصمیم پایتخت‌ها، متوقف شده و قرار است طرفین بعد از بازگشت از کشورهای خود تصمیم نهایی‌شان را اعلام کنند برهمین اساس دیپلمات‌های انگلیس، فرانسه وآلمان نیز جمعه شب با صدور بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند: در ژانویه فشرده‌ترین دور مذاکرات هسته‌ای تا به امروز برگزار شد، همه می‌دانند که درحال رسیدن به مرحله نهایی هستیم که به تصمیم‌گیری سیاسی نیاز دارد. بنابراین، مذاکره‌کنندگان برای مشورت به پایتخت‌ها بازمی‌گردند.
آزادسازی منابع ارزی از کره‌جنوبی
شانزدهم دی‌ماه در بحبوحه مذاکرات در وین، چوی جانگ کان، معاون وزیر خارجه کره‌جنوبی به اتریش سفر و با علی باقری، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران گفت‌وگو کرد. یک هفته بعد از این دیدار در وین وزارت امور خارجه کره‌جنوبی، در 22دی ماه اعلام کرد، آمریکا به دولت این کشور اجازه داده تا غرامت معوقه به ایران براساس دستور مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری (ISDS) در سال2018را پرداخت کند.
بنابر اعلام این وزارتخانه، اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانه داری آمریکا، اوفِک، در6ژانویه مجوز ویژه‌ای صادر کرده تا به دولت کره اجازه دهد، به سرمایه‌گذار ایرانی بر سر مالکیت ناموفق دوو الکترونیک در سال2010 غرامت بپردازد. حالا با گذشت 20روز از انتشار این خبرها، روز گذشته خبرگزاری یونهاپ کره‌جنوبی گزارش داد: مقام‌‌های سئول و تهران در حال برنامه‌ریزی برای برگزاری نشست کاری در ماه آینده میلادی، برای گفت‌وگو در مورد داراییهای مسدود شده ایران در بانک‌های کره‌جنوبی هستند.
خبرگزاری یونهاپ نوشته است: کره‌جنوبی و ایران قصد دارند ماه آینده در سئول رایزنی‌‌هایی در سطح کاری برگزار کنند تا راه‌های حل اختلافات چند ساله را بر سر داراییهای مسدود شده تهران در این کشور تحت تحریم‌های آمریکا بررسی کنند. انتظار می‌رود در این کارگروه‌ها بیشتر در مورد جزئیات روش پرداخت داراییهای ایران درصورت لغو تحریم‌های آمریکا صحبت شود. 2کشور ممکن است در مورد احتمال از سرگیری واردات نفت از ایران پس از لغو تحریمها نیز گفت‌وگوهایی انجام دهند. بدهی کره‌جنوبی به ایران در ازای خرید میعانات گازی در 2بانک این کشور، مجموعاً 7میلیارد دلار است که از شهریورماه ۱۳۹۷ به بهانه تحریم‌های آمریکا پرداخت نشده است.کره‌جنوبی در سال2017 معادل 7.8میلیارد دلار نفت از ایران خریداری کرده بود اما از سال2019، پس‌از اعمال تحریم آمریکا، خرید نفت از ایران را متوقف کرد.
آزادسازی ارز‌ها در عراق
همزمان با افزایش گمانه زنی‌ها در مورد آزادسازی منابع ارزی ایران در کره‌جنوبی تازه‌ترین خبرها حاکی است قرار است به‌زودی بخش مهمی از منابع ارزی ایران در عراق نیز آزاد شود و گشایش‌های ارزی تازه‌ای اتفاق بیفتد، دیروز در همین رابطه وزارت صنعت با ارسال نامه‌ای به همه انجمن‌های صنایع غذایی، دارویی وبهداشتی با اشاره به ظرفیت‌های ایجاد شده برای استفاده از منابع ارزی ایران دربانک تجارت عراق(tbi) از آنها خواست که اقلام پیشنهادی وارداتی خود را با قید فوریت اعلام کنند. پیش از این سازمان توسعه تجارت نیز نامه‌ای مشابه به معاونان وزارتخانه‌های جهادکشاورزی و صنعت ارسال کرده بود که از آزادسازی منابع ارزی ایران در عراق حکایت داشت. با این حال سیدحمید حسینی، عضو هیأت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق درباره نامه وزارت صنعت گفت قبلا هم بانک تی بی‌آی پذیرفته بود که ایران بتواند از محل این پول برای خرید دارو، واکسن، تجهیزات پزشکی، مواد غذایی وکالاهای اساسی اقدام کند اما در تحولی که اخیرا روی داده، قراراست محدودیت‌های موجود برای خرید این دسته کالاها برداشته شود، عراق گفته هرکالای غیرتحریمی می‌تواند از این محل عرضه شود.
حسینی تأکید کرد: آمریکایی‌ها قول داده‌اند درصورت موفق بودن مذاکرات، بخشی از منابع ایران درعراق وکره‌جنوبی و همچنین ژاپن آزاد شود. اگر این اتفاق بیفتد دیگر نیازی نیست که ما حتما مواد غذایی وارد کنیم ولی الان اتفاق جدیدی در روابط بانکی ایران و عراق نیفتاده و خبری مبنی بر اینکه آمریکایی‌ها مجوز آزادسازی منابع ایران را دادند، در گزارش‌ها نیست. آمریکایی‌ها قبلا اعلام کرده بودند ایران می‌تواند کالاهای غیرتحریمی را از این محل خریداری کند و در این مورد به عراق معافیت داده‌اند به‌عبارت دیگر آمریکایی‌ها به عراق مجوز داده‌اند که از این محل خریداری انجام شود.
اقدامات بانک مرکزی
به موازت رایزنی‌های دیپلماتیک، بانک مرکزی نیز در چند ماه گذشته سلسله اقدامات حقوقی را برای آزادسازی منابع ارزی ایران آغاز کرد به‌نظر می‌رسد این موضوع در آزادسازی منابع ارزی ایران نقش داشته است. آنطور که دیروز شبکه تلویزیونی کی‌بی‌اس کره‌جنوبی اعلام کرد، بانک مرکزی ایران نامه‌ای برای مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری (ISDS) ارسال کرده و درخواست کرده تا کره‌جنوبی داراییهای بلوکه شده ایران در بانک‌های کره‌جنوبی را بازگرداند.
به‌گفته یک مقام وزارت خارجه در سئول، دولت کره‌جنوبی، سپتامبر گذشته این نامه را دریافت کرده و در تلاش است تا اختلال بر سر داراییهای مسدود شده ایران، تحت تحریم‌های آمریکا، را حل کند.
درصورتی که 2کشور در 6ماه آینده، پس از قبول این نامه هیچ راه‌حلی از طریق مذاکرات پیدا نکنند، ایران احتمالا به مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری (ISDS) شکایت خواهد کرد.
