ایجاد نشاط اجتماعی با تکمیل پازل فرهنگی

زینب زینال‌زاده- خبر‌نگار

شادی و نشاط بخشی از سرمایه‌های اجتماعی هستند که از یکسو سبب ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و از سوی دیگر موجب پویایی شهر می‌شوند. با توجه ‌به تغییر سبک زندگی در گذر زمان و کم‌توجهی به نیازهای فردی چون تفریح و شادی از یک سو و تأثیر برخی عوامل مانند اپیدمی کرونا، از سوی دیگر سبب شده امروز ایجاد و افزایش نشاط اجتماعی در جوامع به یک ضرورت تبدیل شود. براساس آمارهای سال 2021که توسط چندین مؤسسه بین‌المللی باتوجه‌ به شاخص‌های رفاه، آسودگی ذهنی، احساسات مردم، کیفیت زندگی، میزان لبخند، امید به زندگی و... منتشر شده است، از میان 149کشور هدف، ایران رتبه 118را دارد و بالاتر از کشورهای لبنان، هند، اوگاندا، تونس و اتیوپی، قرار گرفته است. ازاین‌رو ایجاد نشاط اجتماعی و افزایش حال خوب مردم به دغدغه مدیریت شهری تبدیل شده است و به‌گفته سخنگوی شورای شهر تهران داشتن حال خوب و بانشاط می‌تواند به رشد فردی و اجتماعی جامعه کمک کند. علیرضا نادعلی در گفت‌وگو با همشهری نتایج نشاط اجتماعی و حال خوب شهروندان را تشریح کرده است که در ادامه می‌خوانید.

آیا می‌پذیرد امروز جامعه بیش از هر چیز دیگر نیاز به نشاط اجتماعی و حال خوب دارد؟
قطعاً همینطور است و برای تحقق این مهم باید در حوزه‌های مختلف فرهنگی - اجتماعی و زیباسازی برنامه‌ریزی کرد و از ظرفیت‌های هنری و فرهنگی شهر و مشارکت مردم در اجرای تئاتر، موسیقی، هنرهای تجسمی و... بهره ‌برد.
به‌کرات از برنامه‌های متنوع در راستای ایجاد نشاط اجتماعی حرف زده می‌شود اما تا‌کنون اقدامی صورت نگرفته و ازاین‌رو به‌نظر می‌رسد مسئولان فقط شعار می‌دهند.
موضوعی را که عنوان کردید، می‌پذیرم اما وقتی مدام از یک طرح، برنامه و اقدام صحبت می‌شود نشان می‌دهد که موضوع اهمیت دارد. تکرار مسائل مربوط به نشاط اجتماعی بیانگر آن است که جامعه به این حال خوب و نهضت امیدآفرینی نیاز دارد. سازمان زیباسازی در روزهای اخیر با یک ابتکار جذاب تصاویر مادران شهدا را روی بیلبوردهای شهری اکران کرد و همین اقدام نشان می‌دهد کمی از فضای شعارزدگی فاصله گرفته‌ایم و قرار است برای خوب شدن حال شهر و شهروندان اقدامات خلاق‌تری انجام شود.
به‌نظر شما حال خوب می‌تواند زمینه‌ساز عبور از وضعیت آشفته کنونی شهر شود؟
قطعاً اینگونه است. اگر بخواهیم هم در مباحث روحی و روانی جامعه و هم حل مشکلات کالبدی شهر کاری انجام دهیم و برای عبور از وضعیت آشفته کنونی و رسیدن به وضعیت ایده‌آل یک‌قدم برداشته شود، حتماً نیاز به حال خوب و امیدوارکننده و فضای بانشاط داریم.
مشخصاً می‌توانید به برنامه‌های مدیریت شهری در مقوله ایجاد حال خوب اشاره کنید؟
در جلساتی که برگزار شده متولیان ایجاد نشاط اجتماعی (معاونت اجتماعی و فرهنگی و سازمان زیباسازی) به یک ادبیات مشترک رسیده‌اند و ازاین‌رو می‌توان امیدوار بود در روزهای پیش رو اتفاقات خوبی در شهر رخ خواهد داد. به‌طور مثال در بخش سلامت، حال خوب شهروندان محور اقدامات قرار گرفته است و مسئولان قصد دارند با ارائه خدمات، زمینه‌ساز حال خوب شهروندان شوند. همچنین در حوزه ورزش به‌ویژه ورزش بانوان که مورد تأکید شهردار تهران هم هست، برنامه‌ریزی‌های لازم انجام شده تا بانوان از حضور در فضاهای عمومی شهر مانند بوستان، حس شادی و نشاط را تجربه کنند. در حقیقت این اقدامات که توسط بخش‌های مختلف اجرا می‌شوند، تکه‌های پازل هستند که وقتی کنار هم قرار بگیرند و تکمیل شوند، حتماً باعث ایجاد نشاط اجتماعی در شهر می‌شود.
چرا خانواده را محور برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی قرار داده‌اید؟
 معتقد هستیم خانواده یعنی همه. گرچه امروز با مدرنیته دست‌به‌گریبان هستیم اما هنوز در جامعه ایرانی خانواده اهمیت دارد و مردم خود را جدا از این کانون نمی‌دانند. در واقع نگاهمان به خانواده نباید کوچک باشد و تلاش کردیم با یک نگاه وسیع‌تر به همه گروه‌های سنی و اقشار جامعه در کانون خانواده توجه شود. هر یک از اعضای خانواده حتی اگر به یک عنصر تنها در جامعه تبدیل شوند، بازهم نسبتی با خانواده دارند و ازاین‌رو قطعاً در برنامه‌های پیش‌بینی‌شده همگان سهم دارند.
آیا نشاط اجتماعی سبب کاهش آسیب اجتماعی می‌شود؟
حتماً اینطور است. در ایجاد شادی و نشاط باید به‌ظاهر و باطن شهر توجه شود و وقتی چهره جامعه از آسیب پاک شود حتماً اتفاقات خوبی رخ می‌دهد که منجر به حال خوب و نشاط شهروندان می‌شود. به‌طور مثال اگر معضل تکدیگری در جامعه حل شود حتماً نتیجه‌اش منجر به حال خوب شهروندان خواهد شد.

ایجاد زیست‌بوم شاد و تفریحی در محلات

محمدحسن جعفرزاده، سرپرست اداره کل فرهنگی شهرداری تهران: ایجاد نشاط اجتماعی نیاز به برنامه‌ریزی در حوزه‌های مختلف دارد. در بخش مناسبت‌ها تلاش می‌کنیم با استفاده از ظرفیت‌های موجود در محلات و مناطق، از یک سو برنامه‌های پیش‌بینی‌شده تقویت شوند و از سوی دیگر لحظات شاد و مفرحی برای شهروندان خلق کنیم. احیای سنت گذشتگان هم سبب حس نشاط می‌شود و ازاین‌رو قصد داریم با مشارکت اقوام مختلفی که در پایتخت ساکن هستند، آداب‌ و رسوم خاص مانند جشن گندم، جشن انار ، جشن برنج و... را احیا کنیم. بازی‌های بومی و محلی، مسابقات متنوع ورزشی و فکری هم در لیست برنامه‌های نشاط اجتماعی قرار دارد که در قالب طرح زیست‌بوم شادی و تفریح در محلات اجرا می‌شوند.

پایتخت رنگ می‌گیرد

مجید قادری آذر، معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران: در پایتخت همواره در آثار اکران شده از رنگ‌های تیره مانند قهوه‌ای و خاکستری استفاده می‌شد تا در برابر آلودگی هوا کمتر دچار تخریب شوند. مدیریت شهری در این دوره قصد دارد از هنر اسلامی - ایرانی و رنگ‌های شادی چون فیروزه‌ای که بیانگر فرهنگ ایرانی و اخرایی که نماد خورشید است استفاده کند تا زمینه‌ساز انتقال حس خوب به شهروندان شود. همچنین قرار است با مشارکت هنرمندان آثار فاخر و چشم‌نواز و البته متناسب باهویت ایرانی اسلامی خلق و در شهر اکران شوند. اقدام مهم دیگر این است که برای اولین‌بار طرح روشن شدن شب‌های تهران با استفاده از نور و المان‌های نوری در خیابان آزادی اجرایی می‌شود.