برنامه‌های 3 از 5
بررسی برنامه‌های نامزدهای شهرداری تهران از دیروز در شورای شهر تهران آغاز شد
حامد فوقانی
انتخاب شهردار جدید تهران از روز گذشته وارد مرحله‌ای حساس شد. براساس برنامه‌ای که پیش از این توسط شورای شهر تهران در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته بود، دیروز 3 نامزد شهرداری تهران در صحن شورا سخنرانی کردند. آنها از برنامه‌هایی گفتند که قرار است با اتکا به آنها شهردار تهران شوند و پایتخت ایران را متحول کنند. در ادامه با برنامه‌هایی که حجت‌الله میرزایی، سیدمحمدعلی افشانی و سمیع‌الله حسینی‌مکارم ارائه کردند، آشنا می‌شوید.
اداره شهر با گفت‌وگوی تمدن‌ها
حجت‌الله میرزایی، نخستین کاندیدایی بود که صبح دیروز برنامه‌های خود را ارائه داد. او در مورد اصلی‌ترین برنامه‌هایش گفت: «تهران به‌دلیل ویژگی‌هایی که دارد در معرض خطرها و فرصت‌هایی است. تهران مرکز فرصت‌های ملی است و ۶۰درصد پژوهش‌ها و تحقیقات ملی در تهران انجام می‌شود. حال اینکه پایتخت کشور با چند مشکل، مسئله و موضوع کلیدی روبه‌روست و نخستین آن به عدم‌انسجام اجتماعی برمی‌گردد. چراکه در نظرسنجی‌ها ۶۰درصد مردم، بی‌تفاوتی نسبت به هم را عنوان کردند.» او سپس از وضعیت مالیه شهر انتقاد کرده و به سهم کم تهران از روش‌های مدرن تامین مالی اشاره کرد. به اعتقاد او اقتصاد تهران، اقتصادی کلنگی و بر مبنای ساخت‌وساز و نوسازی دائمی است. میرزایی گفت: «وضعیت مالیه تهران به‌شدت سنتی و غیرمتنوع است؛ درحالی‌که تهران برای افق۱۴۰۲ و حل مشکلات و توسعه نیاز به ۲۰۰هزار میلیارد تومان دارد.»
به گفته او تهران یکی از بزرگ‌ترین شهرهای آلوده دنیاست و بالاترین ریسک لغزش زمین در خاورمیانه را دارد. از طرفی دیگر در پایتخت ۳۰۰ساختمان شبیه پلاسکو دیده می‌شود و نزدیک٥٣ درصد بافت مسکونی آن ناپایدار است که 3میلیون نفر یا یک‌سوم تهرانی‌ها در این بافت ساکن هستند. میرزایی پس از این به ارائه دقیق‌تری از راهکارها و برنامه‌های خود پرداخت. آنچنان که گفت: «مسئله کردستان، سیستان و بلوچستان، ترکمن صحرا و... در تهران با انسجام قومی و ملیتی قابل حل بوده و حل شده است؛ به همین‌خاطر تهران نه یک تهدید، بلکه یک فرصت برای حل مشکلات کشور است. برنامه من بازشناسی اتفاقات 8ماه گذشته است که در شهرداری دیده‌ایم. در آنچه ارائه می‌دهم گروه بسیاری از اندیشمندان به‌خصوص جوانان به من کمک کرده‌اند. جز با بازسازی سازمان مالیه و اجتماعی اداره شهر تهران در 5سال آینده برای هیچ‌کس امکان پذیر نیست. به ۲۰۰هزار میلیارد تومان منابع، یعنی ١٥برابر بودجه سالانه شهرداری نیاز داریم. شهرداری می‌تواند مانند سازمان‌های بزرگ در بورس، خرید و فروش داشته باشد. شهرداری می‌تواند با ایجاد نظام اقتصادی درست و با تکیه بر گروه‌های خلاق و استارتاپی مشکلات اقتصادی شهر را بهبود بخشد.» او در ادامه گفت: «شهرداری به سازمانی بدل شده که مدیریت بلد نیست. هزاران مترمربع فضای فرهنگی داریم اما پاخور ندارد! درحالی‌که در تهران ٥هزار کافه داریم و هرشب ١٨٠تئاتر روی صحنه می‌رود اما هنر استفاده از فضاهای فرهنگی را نداریم. شهرداری جای دعوا با همه نیست و امروز شهر تهران به ائتلاف بزرگ چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا نیاز دارد؛ چراکه آینده تهران در مخاطره است.»
این کاندیدای شهرداری تهران گفت: «شعار ما گفت‌وگوی تمدن‌هاست اما حالا به یک گفت‌وگوی ملی نیاز داریم ولی باب گفت‌وگو بسته است. در روش‌های حل مسئله باید تجدیدنظر کنیم. ما روز تهران را دیدیم اما شب تهران که فرصتی بی‌نظیر است را نادیده گرفته‌ایم. فضاهای فرهنگی باید به فضاهای زیست اجتماعی بدل شود و باید مدل کسب و کار را عوض کنیم. ما می‌توانیم مسئله دستفروشان را با شب تهران حل کنیم.»
جامعه نشاط و شادی می‌خواهد
پس از آنکه ارائه برنامه نخستین کاندیدای شهرداری تهران در ساعت10:40 به پایان رسید، محسن هاشمی، 5 دقیقه زمان تنفس اعلام کرد. بعد از این مدت زمان استراحت، اعضا به صندلی‌های خود بازگشتند تا شنوای برنامه‌های نفر دوم یعنی سیدمحمدعلی افشانی باشند. او هم‌اکنون معاون عمرانی و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌هاست و در سابقه کاری‌اش استانداری فارس را هم می‌توان مشاهده کرد.
افشانی ابتدا توجه به چند مورد ازجمله تأثیراتی که تهران بر حریم می‌گذارد و بالعکس از حریم تأثیر می‌پذیرد را بااهمیت دانست. او گفت که صیانت از حریم شهر نیازمند برنامه‌ریزی دقیقی است. افشانی همچنین محله‌های شهر را به‌خاطر اهمیت زندگی فردی و اجتماعی قابل توجه دانست.
او همراه با پاورپوینت، پروپوزالی از برنامه‌های خود را در اختیار اعضای شورا گذاشت و گفت که شعارش «شهر زیست‌پذیر و شهروند مشارکت‌پذیر» است. بخش زیادی از صحبت‌های افشانی به لزوم نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی فرسوده اختصاص داشت.
او به رایزنی‌هایی که برای این منظور با دولت انجام داده اشاره کرد و گفت: «توسعه حمل‌ونقل ریل پایه باید در دستور کار جدی شهرداری باشد. ساخت ٦٣٠ واگن برای متروی تهران به‌زودی آغاز می‌شود. از طرف دیگر در کل کشور 19هزار اتوبوس فرسوده داریم که از این میزان 5 هزار دستگاه در پایتخت تردد دارند.
من به آقای روحانی درخصوص موضوع نوسازی کامیون پیشنهاد کردم که بودجه‌ای که قرار است از صرفه‌جویی سوخت حاصل شود، بهتر است اول به اتوبوس‌ها داده شود که مورد قبول واقع شد و پیشنهاد نوسازی کامیون‌ها به نوسازی اتوبوس تغییر کرد.» معاون وزیر کشور به اهمیت مدیریت پسماند و توسعه انسان‌محور اشاره کرد و گفت: «توسعه دوچرخه‌سواری را باید در دستور کار قرار داد و باید به پیاده‌روها توجه کرد.
در حوزه عمرانی مشکل ما این است که فقط ساختمان می‌سازیم و به شاخص‌های نظام توسعه پایدار توجه نمی‌کنیم. به‌علت توزیع اعتبارات محدود بین پروژه‌های زیاد، مدت ساخت طولانی است.» به‌گفته وی، کمبود شادی و نشاط در جامعه مشهود است. افشانی با بیان اینکه کمک‌های اعطایی دولت صفر است و نیاز داریم ارتباط بین دولت و شهرداری بیشتر شود، گفت: «یکی از مهم‌ترین برنامه‌های ما در شهرداری این خواهد بود که سیستم مدیریت کیفیت مستقر کنیم.»
او همچنین توجه به روددره‌های شمال شهر را برای تامین آب مورد نیاز، از برنامه‌های خود عنوان کرد و گفت که در حوزه مدیریت بحران تجربه‌هایی دارد که در استان فارس به اجرا رسانده است. او از برنامه‌ریزی برای حفاظت از اراضی مشجر شهر تهران و افزایش سرانه فضای سبز خبر داد و درباره مدیریت پسماند، گفت: «2کار عمده در این حوزه در حال انجام است که یکی از آنها خرید تضمینی برق و دیگری تخصیص اعتبار هزار میلیارد تومانی از محل مالیات است.»
افشانی مهم‌ترین مسئله برای شهرداری‌ها را سهم پایین منابع پایدار درآمدی دانست و گفت: «برای این موضوع مقرر شده تا سهم شهرداری‌ها از مالیات از 33درصد به 50درصد افزایش یابد که مورد تأیید کمیسیون‌ها نیز قرار گرفته است.» او دیگر راهکار را بازتعریف پروژه‌های شهرداری دانست و گفت که باید موضوع عدم‌استفاده از منابع بین‌المللی اصلاح شود.
شهر باطراوت و هوشمند، با امید و نوآوری
بعدازظهر روز گذشته و از ساعت14:30 نوبت به سومین نامزد شهرداری تهران رسید که برنامه‌های خود را در حضور اعضای شورای شهر اعلام کند. سمیع‌الله حسینی‌مکارم که با استعفای محمدعلی نجفی، به‌عنوان سرپرست شهرداری انتخاب شد، پلاکاردی در دست داشت که نشان‌دهنده شعارش برای اداره شهر بود؛ «طهران برای تهران» به‌عبارتی ط: طراوت، ه: هوشمندی، ر: رضایتمندی، الف: امید و نون: نوآوری برای شهر تهران. او در مورد مهم‌ترین برنامه‌های خود گفت: «باید تلاش کنیم، شهر را به‌صورت دانش‌بنیان و زیست‌پذیر بسازیم. برنامه‌ای را برای این منظور در 7محور طراحی کرده‌ایم. نگاه به شهر و نگاه به شهرداری تهران موضوعاتی است که در این برنامه مورد تعریف قرار گرفته است. شهر متشکل از 2عنصر مردم و شهر است که هر دو بر هم تأثیر می‌گذارند؛ بنابراین باید تلاش شود که شهری اسلامی، مدرن، تاریخی، مشارکت‌جو، ارتباط‌مدار و در کل شهری برای زندگی ساخته شود که نیازمند الزاماتی است.» حسینی‌مکارم در ادامه به سند تحویل و تحول اشاره کرد و گفت: «این سند بی‌نظیر بود و توانست تصویر درستی از شهر برای تصمیم‌گیری‌های آتی ارائه کند. دیگر نکته اینکه برنامه سوم توسعه شهر براساس ابلاغ شورای شهر در حال تدوین است. نکته دیگر هم به مطالبات مردم براساس نظرسنجی علمی برمی‌گردد که براساس آن اولویت‌ها مشخص شده است. از نظر مردم نخستین چالش حمل‌ونقل و ترافیک، دومین چالش آلودگی هوا، سومین چالش آسیب‌های اجتماعی، چهارمین چالش تاب‌آوری شهر در مقابل تهدیدات و در نهایت موضوع فساد و فسادستیزی بود که مبنای اولویت‌بندی ما قرار گرفت.» او بیان کرد که بخشی از مطالبات سایر نهادها پرداخت شده و یکی از پشتوانه‌های شورای شهر شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی و کاهش فساد است. این کاندیدای شهرداری تهران در ارائه برنامه‌هایش چند خبر هم داشت؛ چنانکه از ایجاد سامانه زباله‌سوز 3200تنی تا 2سال آینده خبر داد و گفت: «تبدیل 20هزار دستگاه موتورسیکلت کاربراتوری به برقی، امحای زباله‌های بیمارستانی و توسعه تولید برق از شیرابه‌ها و زباله‌های آرادکوه ازجمله برنامه‌هایی است که مورد پیگیری قرار می‌گیرد. در این دوره باغات شناسنامه‌دار شده و صیانت از باغات و تملک آنها از مسائل جدی شهر خواهد بود.» حسینی‌مکارم همچنین در مورد برنامه‌هایش برای نوسازی بافت فرسوده اینطور گفت که با دولت در حال تدوین آیین‌نامه‌ای برای این منظور هستند و از طرف دیگر باید با تدوین بسته‌های تشویقی به حل این مشکل کمک کنند. او تعامل با شورا، دولت و مجلس را از دیگر برنامه‌هایش عنوان کرد. به گفته او تصویب 10تبصره در بودجه امسال نشان از تعامل با شورا و احیای 50درصد از لایحه ارزش‌افزوده نشان از تعامل با سایر نهادها دارد. حرکت در راستای شفاف‌سازی، توسعه اقتصاد دانش‌بنیان با بودجه 30میلیارد تومانی در سال‌جاری، توسعه جاذبه‌های گردشگری حتی برای شیعیان، عدم اغماض در مقابل فساد، تبعیض و رانت و ارتشا و نظرخواهی از مردم در انجام پروژه‌های بزرگ مقیاس شهری ازجمله عناوینی بود که دیروز حسینی‌مکارم در قالب برنامه‌های خود اشاره کرد و راجع به آنها توضیح داد.
