2021؛ سال احیای اقتصاد جهان

 سمیرا مصطفی‌نژاد- روزنامه‌نگار

اقتصاد جهان در سال2021 روندی رو به بهبود داشت، اما با سرعتی کند و ضعیف. صندوق جهانی پول با بررسی داده‌های کلان اقتصادی درباره تورم، بازارها، سرمایه‌گذاری و مصرف، چنین تصویری از پایان سال2021 داشت، اما تا پیش از کشف سویه اومیکرون. شناسایی سویه اومیکرون در شرایطی که نرخ واکسیناسیون جهانی به سطحی قابل‌قبول رسیده، امید به عادی شدن روند زندگی در جهان و احیای اقتصاد را ناامید کرده است. ‌اگرچه هنوز برآورد دقیقی از عقبگرد اقتصاد جهان وجود ندارد، اما تهدید اومیکرون باعث شد احیای کامل اقتصاد جهانی با تأخیر مواجه شود. با این همه پیش‌بینی‌هایی که کمی پیش از ظهور اومیکرون منتشر شده‌اند، بااحتیاط آینده اقتصاد جهان را رو به بهبود توصیف کرده‌اند. براساس گزارش آذرماه صندوق جهانی پول، کرونا چرخه تامین کالا در جهان را با مشکل جدی روبه‌رو کرد و اختلالی طولانی‌تر از حد انتظار را در این چرخه ایجاد کرد؛ اختلالی که ارمغانش برای بسیاری از کشورهای جهان افزایش قیمت کالاهای مصرفی کلیدی و افزایش تورم بوده است. این وضعیت فشار مالی بر خانوارهای فقیرتر را افزایش داده و خطر آشوب اجتماعی را بالا برده است.
براساس گزارش صندوق جهانی پول در سال2021 چشم‌انداز اقتصادی جهان با تهدیدهای بیشتری مواجه و مبادلات سیاسی پیچیده‌تر از قبل بوده است. براساس پیش‌بینی‌های این صندوق رشد اقتصادی جهان در این سال 5.9درصد بوده است. اما این پیش‌بینی در زمان پیش از کشف سویه اومیکرون انجام گرفته و بازگشت محدودیت‌های کرونایی می‌تواند بر میزان رشد اقتصاد جهانی تأثیر منفی داشته باشد. علاوه بر این، شدت مختل شدن روند رشد برای همه کشورهای جهان یکسان نیست. کشورهای کم‌درآمد و درحال توسعه در سال2021 آسیب‌های شدیدتری از همه‌گیری کرونا دیده‌اند و با وجود اومیکرون، احتمال شدت گرفتن این آسیب وجود دارد. اقتصادهای پیشرفته هم از این آسیب‌های احتمالی در امان نیستند. اختلالات ایجاد شده در بخش‌های صنعتی در سال‌جاری باعث شده تا احیای بازار کار در بیشتر کشورهای جهان از روند احیای بخش تولید فاصله زیادی گرفته و عقب بماند.
صندوق جهانی پول تا پیش از ظهور اومیکرون معتقد بود بازیابی و احیای اقتصاد جهان در کوتاه‌مدت همچنان ادامه‌دار خواهد بود. به‌گفته این صندوق در نیمه اول سال2021 رشد تولید ناخالص ملی بالاتر از حد انتظار بوده است که نشان از تداوم سازگاری اقتصاد با استانداردها و محدودیت‌های مرتبط با همه‌گیری دارد. با این همه، این روند در نیمه دوم سال2021 به‌واسطه افزایش ابتلا، اختلال در زنجیره تامین کالا و کاهش سرمایه‌گذاری کندتر شد. در مجموع، داده‌های موجود از وضعیت اقتصاد جهانی نشان از تداوم روند بهبود اقتصاد دارند؛ روندی که سویه اومیکرون می‌تواند به‌واسطه ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های جدید، منجر به توقف یا حتی وارونه شدن آن شود. در حقیقت هرچه میزان گسترش اومیکرون در جهان افزایش پیدا می‌کند، جهت‌گیری پیش‌بینی‌ها نسبت به یک‌ماه پیش بدبینانه‌تر می‌شوند. سازمان ملل متحد در گزارش چشم‌انداز تجارت جهانی آذر‌ماه خود، ارزش تجارت جهانی سال2021 را 23درصد بالاتر از سال2020 پیش‌بینی کرده بود که به‌گفته کارشناسان اقتصادی، انتظار می‌رود این رقم به‌واسطه اجرای محدودیت‌های جدید کاهش پیدا کند.