آغاز رؤیای جیمز وب

ساسان شادمان منفرد- خبر‌نگار

 سرانجام پس از تأخیرهای بسیار، تلسکوپ فضایی جیمز وب، زمین را ترک و ماموریت بزرگ و مهم خود را آغاز کرد. به گزارش روزنامه گاردین، این تلسکوپ پس از سفری تقریبا یک ماهه به مقصد می‌رسد و پس از آن کار استقرار انجام می‌شود. همه این مراحل که به پایان برسد، آنگاه می‌توانیم اطلاعات جدیدتر را به‌دست بیاوریم؛ اطلاعاتی که ممکن است دید ما را نسبت به کیهان تغییر بدهد. شاید نتایج آن چیزی نباشد که انتظارش را داشته باشیم.

کشف بیگانگان
ناسا تلسکوپ را به نقطه دوم لاگرانژ (L2) می‌فرستد. این مکان ویژه‌ای است که در آن تلسکوپ می‌تواند در یک خط با زمین بماند، درحالی‌که به دور خورشید در فاصله 5/1میلیون کیلومتری از خانه می‌چرخد. از سوی دیگر، هابل درست بالای سیاره ما در فاصله 325کیلومتری قرار دارد. به لطف این نقطه برتری باورنکردنی، JWST به ما این امکان را می‌دهد که کیهان را به روش‌های جدید و هیجان‌انگیز ببینیم و مطالعه کنیم. JWST به محققان این امکان را می‌دهد که منشأ جهان را مطالعه کنند و با هر شانسی، سیاره‌هایی را در کهکشان ما پیدا کنند که قادر به پشتیبانی از حیات هستند. و این بدان معناست که ما می‌توانیم در سال‌های آینده، بیگانگان را با آن کشف کنیم. اما واقعا این به چه معناست؟ ما هیچ راهی برای دانستن نوع بیگانگانی که ممکن است کشف کنیم، نداریم. شاید آنها آمیب‌مانند باشند. یا شاید ما یک سیاره نوپا پیدا کنیم که در آن گیاهان و جانوران شکوفا می‌شوند، اما هوش هنوز تکامل نیافته است و بله، حتی می‌تواند به این معنی باشد که ما حیات هوشمندانه‌ای پیدا می‌کنیم. تنها چیزی که می‌توانیم با اطمینان بدانیم این است که هر زندگی‌ای که می‌توانیم پیدا کنیم باید بسیار بسیار ترسناک باشد. تقریباً هر تمدنی که روی زمین ساکن است یا با تمدن‌های دیگر جنگیده یا تحت سلطه یک یا چند تمدن بوده است. حتی امروزه، 8میلیارد نفر در زمین هستند که تحت یک سیاست نابودی متقابل تضمین شده در سراسر سیاره زندگی می‌کنند.

دنیای ما، دنیای آنها
ناسا یک نهاد دولتی آمریکایی است، کشوری که هم‌اکنون بیشترین جنگ‌های تاریخ خود را سپری می‌کند. از نظر عینی، تقریباً همه‌‌چیز در مورد وضعیت جهان ما نشان می‌دهد که خشونت در جایی که انسان‌ها هستند، اجتناب‌ناپذیر است. اگر با یک گونه باهوش ملاقات کنیم، احتمالاً به جنگ آنها خواهیم رفت. در این بین، پیش‌آگهی برای هر نوع زندگی غیرهوشمندی که با آن مواجه می‌شویم بدتر است. هم‌اکنون بیش از 41هزار گونه روی زمین در معرض خطر انقراض قرار دارند. برای محافظت از موجودات بیگانه‌ای که با آنها روبه‌رو می‌شویم در برابر نابودی بی‌وقفه خود، باید نسبت به دنیای‌ آنها با احترام بیشتری نسبت به دنیای خودمان رفتار کنیم. با این حال، هیچ تضمینی وجود ندارد که زندگی در آنجا وجود داشته باشد. حتی اگر وجود داشته باشد، هنوز ده‌ها، قرن‌ها یا هزاره‌ها طول می‌کشد تا بتوانیم به اندازه‌ کافی دور برویم یا فناوری مناسب را برای یافتن آن توسعه دهیم. اما اگر وجود دارد و آنها به اندازه کافی قدرتمند نیستند که ما را از انجام کارهایی که همیشه انجام می‌دهیم بازدارند، امیدواریم تا زمانی که یاد نگیریم چگونه برای همه ازجمله خودمان، همسایگان بهتری باشیم، آنها را پیدا نکنیم.

زیاد خوشحال نشویم
در میان ذوق‌زدگی بسیار، دست‌کم یک محقق بر این باور است که تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) می‌تواند منادی اخبار بد باشد. «میچیو کاکو» فیزیک‌دان مشهور جهان، یکی از دانشمندانی که مسئول نظریه ریسمان است گفت که او فکر نمی‌کند، انسان‌ها باید با بیگانگانی که پیدا می‌کنیم، تماس بگیرند. نظریه ریسمان، یک چهارچوب تئوریک فراهم می‌آورد که در آن ذرات نقطه‌ای فیزیک ذرات با اشیاء یک‌بعدی به نام ریسمان‌ها جایگزین شده‌اند. او هفته پیش در یک مصاحبه گفت: «به‌زودی ما تلسکوپ وب را در مدار داشته و هزاران سیاره برای تماشا خواهیم داشت و به همین دلیل است که فکر می‌کنم احتمال تماس ما با یک تمدن بیگانه بسیار زیاد است. برخی از همکاران من هستند که معتقدند ما باید با آنها تماس بگیریم. من فکر می‌کنم این یک ایده وحشتناک است. همه ما می‌دانیم که صدها سال پیش مونتزوما وقتی کورتس را در مکزیک ملاقات کرد، چه اتفاقی افتاد.»

طرح واقعیت براساس افسانه‌
جالب است که کاکو، موضوع مونتزوما و کورتس را در همان نخستین تماس با بیگانگان مطرح می‌کند. همانطور که افسانه می‌گوید، مونتزومای دوم به‌طور تصادفی کل امپراتوری آزتک را به‌دلیل سوء تفاهم زبانی به کورتس؛ یک فاتح اسپانیایی واگذار کرد. به‌نظر می‌رسد هشدار کاکو این است که اگر ما بیگانگان را پیدا کنیم و با آنها تماس بگیریم، زمینی‌ها می‌توانند آزتک‌ها و بیگانگان اسپانیایی باشند. شاید وقتی آنها را کشف ‌کنیم پیامی مانند «ما با آرامش می‌آییم» ارسال می‌کنیم و بیگانگان آن را به‌معنای «بیا بر ما حکومت کن» تفسیر می‌کنند. وقتی صحبت از این می‌شود که درصورت کشف حیات بیگانه چه اتفاقی می‌افتد، می‌توانیم در حدسیات بی‌پایان شرکت کنیم. در عوض، بیایید چند لحظه وقت بگذاریم تا برخی از حقایق کلیدی در مورد JWST را بیان کنیم.


3نکته مهم درباره جیمز وب
   این تلسکوپ 100برابر قدرتمندتر از هابل است و از فناوری اسکن مادون قرمز برای دیدن چیزهای دورتر و با جزئیات بیشتر استفاده می‌کند.
   وب، هزاران جهان بالقوه قابل سکونت را برای یافتن نشانه‌های حیات اسکن می‌کند، کاری که هابل برای انجام آن طراحی نشده بود.
   اگر همه‌‌چیز طبق برنامه پیش برود، وب به مقصد می‌رسد، حسگرهای خود را کالیبره می‌کند و تا‌ماه مه2022کاملا عملیاتی می‌شود.