خطر سیلاب با 29رودخانه ساماندهی نشده گیلان
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای گیلان به تازگی اعلام کرده است که این استان دارای ۵۴رودخانه اصلی با حوضه آبریز مستقل است که هر سال با شروع فصل بارش، سیلاب‌های متعددی در برخی از این رودخانه‌ها رخ می‌دهد؛ سیلاب‌هایی که پیش از این مدیرکل مدیریت بحران گیلان تأکید کرده بود با توجه به کمبود اعتبار خطرناک هستند.
کمبود اعتبار ساماندهی
به گزارش همشهری، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای گیلان با بیان اینکه رودخانه‌های گیلان هر سال متحمل خسارت‌های ناشی از سیلاب هستند، می‌گوید: آب منطقه‌ای گیلان با جذب اعتبار استانی، ملی و استفاده از ظرفیت‌های موجود در قانون بودجه به ساماندهی رودخانه‌ها برای تخلیه سیلاب اقدام کرده است. محمد‌جواد خانی‌پور با بیان اینکه لایروبی و سردهنه‌سازی انهار درجه یک و دو در استان به طول بیش از ۵۰۰ کیلومتر انجام و برای آن بیش از ۵۵میلیارد ریال هزینه شده است، می‌افزاید: لایروبی ۲۱کیلومتر از رودخانه‌های منتهی به تالاب انزلی به‌منظور کاهش خطر سیلاب با اعتبار ۲۰میلیارد ریال و مطالعه و اجرای ۱۷پروژه مهندسی رودخانه با ارزش ریالی ۱۸۰میلیارد ریال در حال انجام است.
همچنین سردهنه‌های اصلی به‌ویژه در مناطق سنتی آبخور به تعداد ۳۷۰عدد با هزینه ۵۵۰میلیارد ریال ساخته شده است. بنابر اعلام مسئولان، از ۵۴رودخانه گیلان ۲۵رودخانه ساماندهی شده که این ساماندهی هم به‌صورت کامل نبوده و در بازه‌های زمانی مشخص و فقط به‌صورت نقطه‌ای ساماندهی شده است. سال گذشته ۱۳میلیارد تومان برای ساماندهی رودخانه‌های گیلان ابلاغ شد اما فقط ۶.۵میلیارد تومان تخصیص یافت.
تغییر هشدار از نارنجی به قرمز
مدیرکل مدیریت بحران گیلان هم این موضوع را موجب نگرانی اعلام کرده و به همشهری گفته بود که رودخانه‌های گیلان گنجایش کافی برای بارندگی را ندارند و به‌دلیل ساخت‌وسازهای بی‌رویه در حریم رودخانه‌ها وضعیت در هر بارش بحرانی‌تر می‌شود و هشدار نارنجی را به هشدار قرمز تبدیل می‌کند و آب از مسیر خود خارج می‌شود. امیر مرادی تأکید کرده بود که هنوز اعتبار سال۹۷ مدیریت بحران اختصاص پیدا نکرده است و حداقل ۱۰پروژه نیمه‌تمام در حوزه مدیریت بحران وجود دارد که اغلب شامل پل‌هاست. به‌گفته او، در سال‌های اخیر هم بدون توجه به هشدارها، ساخت‌وسازهای بسیاری در حریم رودخانه‌ها انجام شده است و دستگاه‌های ذی‌ربط اعلام می‌کنند بودجه‌ای برای رفع این مشکل ندارند و باز هم چشم‌انتظار اعتبار مدیریت بحران هستند. بستر رودخانه‌های گیلان که حدود ۵۰۰ کیلومتر است از اواخر سال گذشته تاکنون توسط آب منطقه‌ای گیلان لایروبی شده اما سیل اخیر منجر به پر شدن و رسوب‌گذاری مجدد کف برخی از رودخانه‌ها شده و فرصت لایروبی مجدد ایجاد نشده است.
شهرهای سیل‌خیر گیلان
رفعت شهماری‌اردجانی، استاد زمین‌شناسی دانشگاه آزاد آستارا و عضو کمیته مخاطرات و پدافند کشور اما علاوه بر بودجه، به نکات دیگری هم اشاره می‌کند. او می‌گوید: در سال‌های اخیر، رشد جمعیت و تغییر کاربری در کنار بی‌توجهی و بی‌تفاوتی مسئولان استانی و حتی کشوری و نبود برنامه‌های جامع و راهبردی مرتبط با حفظ و صیانت از منابع طبیعی موجب وقوع پیامدهایی خسارت‌بار ناشی از تغییرات جوی شده است.
او معتقد است در غرب گیلان شهرهای آستارا، تالش، رضوانشهر و ماسال به‌علت کوتاهی طول آبراهه‌ها و همچنین در شرق گیلان شهرهای آستانه اشرفیه، کوچصفهان، رودسر، لاهیجان و لنگرود ازجمله مهم‌ترین مناطق سیل‌خیز گیلان هستند. این استاد دانشگاه تأکید می‌کند قبل از وقوع سیلاب کارهای احیای پوشش جنگلی و آبخیزداری، حفاظت از عرصه‌های طبیعی، لایروبی رودخانه‌ها و باز کردن سردهنه‌ها به‌ویژه در غرب گیلان باید انجام شود. اقداماتی که شهماری‌اردجانی بر آنها تأکید می‌کند، به‌گفته مسئولان گیلانی اعتباری برای اجرا ندارند.
