سال میلادی تازه می‌شود

درست مثل روزهای آخر اسفند که آماده استقبال از نوروز می‌شویم و با برگزاری آداب و رسوم مختلف، خودمان را آماده ورود به سال تازه می‌کنیم، سال نوی میلادی هم که نزدیک می‌شود، عده زیادی در همه جای دنیا با برگزاری آداب و رسوم مخصوص خودشان، به استقبال سال نو می‌روند. بسیاری از نمادهای سال نوی میلادی مثل درخت کریسمس و بابانوئل برای ما آشنا هستند. اما نمی‌دانیم این نمادها از کجا آمده‌اند؟ حالا که هموطنان مسیحی بسیاری این روزها به استقبال سال نوی میلادی می‌روند، بد نیست آداب و رسوم برگزاری جشن‌های کریسمس را مرور کنیم. البته باید توجه داشت  که میان سال نوی میلادی و روز میلاد مسیح و... تفاوت‌های زمانی وجود دارد.

جشن و دورهمی
سال نو برای همه مردم با اعتقادات دینی مختلف، بهانه‌ای برای دور هم جمع شدن و وقت گذراندن با دوست و آشنا و فامیل است. در صبح اول ژانویه اعضای خانواده و دوستان گردهم جمع می‌شوند و به خانه همدیگر برای بازدید و تبریک سال نو می‌روند. در شب کریسمس همه خویشاوندان در کنار هم جمع می‌شوند و این شب را با هم می‌گذرانند، بعد از آن هم تا چند روز دید و بازدیدها ادامه دارد. همچنین در تالارهای مختلف که از طرف وزارت ارشاد مجوز گرفتند در این شب مراسم و جشن‌هایی برگزار می‌شود. هرچند در 2 سال گذشته کرونا و فاصله اجتماعی، دورهمی‌ها را تعطیل کرد، اما به هر حال مهمانی گرفتن جزو مهم‌ترین آداب و رسوم سال نوی میلادی است.

خوراکی‌های مخصوص عید
عید سال نوی میلادی خوراکی‌های مخصوص خود را دارد. ازجمله خوراکی‌های مشهور ارمنیان ایرانی درشب سال نو، چلوبرنج همراه با ماهی سفید یا سایرماهی‌ها و کوکوی سبزی است. این خوراک مشابه خوراکی که ایرانی‌ها در نوروز  درست می‌کنند. ازجمله شیرینی‌هایی که ارمنیان ایرانی در جشن سال نوی میلادی مصرف می‌کنند می‌توان  از شیرینی‌ای به‌نام گاتارا نام برد، که آن را همراه با ترکیب‌های مختلف تهیه می‌کنند. شیرینی محبوب دیگر نزد ارمنیان ایرانی شیرینی به نام پیروک، نوعی شیرینی مشابه پای سیب است که در آن از مارمالاد استفاده شده و روی آن تکه‌های نازک خمیر شیرینی به شکل مشبک قرار داده می‌شود. در شب کریسمس خانواده‌ها در کنار هم جمع شده و غذا بخش مهمی از این مهمانی‌ها را تشکیل می‌دهد. بسیاری از مردم دنیا در این شب، بر سر میزهای خود بوقلمون و پودینگ مخصوص کریسمس را قرار می‌دهند. البته بوقلمون در زمان‌های قدیم به‌عنوان وعده اصلی در شب کریسمس مورد استفاده قرار نمی‌گرفت. قبل از آنکه این غذا در حدود 500سال پیش به مردم معرفی شود، بسیاری در این شب از گوشت بز و یا قو برای خوراک خود استفاده می‌کردند.

درخت رنگارنگ کریسمس
چندین قرن متمادی است که مسیحیان در ایام کریسمس، درختان کاج را تزئین کرده و در محل کار، خیابان و خانه‌های خود نگهداری می‌کنند. بسیاری معتقدند که این درخت همیشه سبز، می‌تواند روح‌های شیطانی و جادوگران را دور نگه‌دارد. بنیانگذار رسم تزئین درخت کاج در روز کریسمس را باید در کشور آلمان جست‌وجو کنیم. در قرن 16میلادی، مارتین لوتر که کارشناس الهیأت در مذهب پروتستان بوده است، برای نخستین بار از شمع‌های روشن برای تزئین درخت کاج در روز کریسمس استفاده کرد. اما به‌دلیل نزدیک بودن لوتر به مذهب پروتستان، بسیاری از مردم از ادامه این روش او سر باز زدند. تا اینکه در نهایت در سال 1815میلادی این سنت در تمام کشور آلمان و در اوایل قرن بیستم میلادی در تمام جهان پذیرفته شد.

بابانوئل و هدیه‌هایش
سنت هدیه دادن در شب کریسمس به زمان میلاد مسیح(ع) بازمی‌گردد. در آن زمان نیز 3دانشمند و پادشاه به مسیح نوزاد هدایایی شامل طلا، نوعی صمغ با ارزش و درخت کندر سرخ هدیه دادند. امروزه این سنت کریسمسی، این زمان از سال را به یکی از دوران پرسود و پرفروش کسب‌وکارهای مختلف تبدیل کرده است. یکی دیگر از افسانه‌ها و رسوم قدیمی در کریسمس و شب سال نو، هدیه آوردن بابانوئل برای کودکان است. کودکان در شب سال نو همیشه منتظر هستند تا مردی قرمزپوش با ریش‌های سفید بلند به نام بابانوئل که با خود هدایای فراوانی برای کودکان همراه دارد، به خانه آنها آمده و به آنها هدیه بدهد. بابانوئل که یادآور شخصی دوستدار کودکان است و همواره در میان مسیحیان ازجایگاه خاصی برخوردار بوده و در شب‌های عید، می‌توانید افراد زیادی را در جای جای شهر ببینید که لباس بابانوئل به تن کرده و به این شکل، به تبریک و شادباش سال نو می‌پردازند.

رفتن به کلیسا
یکی دیگر از آداب و رسومی که مسیحیان در شروع سال نو انجام می‌دهند، رفتن به کلیساست. کلیسای وانک در محله جلفا، از مهم‌ترین مراکز تجمع مسیحیان داخل ایران در زمان کریسمس به‌شمار می‌رود. در دیگر کلیساهای این منطقه نیز مراسم مخصوص کریسمس برگزار می‌شود که با شرکت ساکنان این منطقه همراه است. اگر به آشنایی با آداب و رسوم مسیحیان علاقه دارید می‌توانید برای لذت بردن از جشن‌های‌شان در این روزها، به این خیابان‌ها سری بزنید و با بابانوئل عکس یادگاری بگیرید. علاوه بر مناطق مخصوص ارامنه، در بسیاری از فروشگاه‌ها و مراکز تجاری و تفریحی دیگر نیز، برای احترام به مسیحیان کشورمان، درخت‌های کریسمس و تزئین‌های مخصوص این مراسم را در روزهای نزدیک به کریسمس برپا می‌کنند.

حلقه گل
آویختن حلقه‌هایی از شاخه‌های درخت کاج نیز سنتی است که تاریخچه آن به رم باستان برمی‌گردد. در آن زمان مردم در آغاز سال جدید به یکدیگر شاخه‌هایی از درختان همیشه سبز هدیه می‌دادند تا برای هم سلامتی و شادی پایدار آرزو کنند. با گذشت زمان این شاخه‌ها، تزئینات دایره‌ای به‌خود گرفتند و به مسیح و کریسمس نزدیک‌تر شدند. شکل دایره‌ای این گل‌ها نمادی از شکنجه و زجری است که مسیح متحمل شده است. اگر این حلقه‌ها از شاخه‌های درخت راج درست شده باشد، آنگاه عده‌ای این حلقه‌های گل را به تاجی که مسیح مجبور شد روی صلیب بر سر کند، مرتبط می‌دانند. البته امروزه این حلقه‌های گل بیشتر جنبه تزئینی دارند. بسیاری از مردم، در ایام کریسمس این حلقه‌های گل را بر درب‌های ورودی خانه‌های خود نصب می‌کنند تا علاوه بر زیبایی از مهمانان خود به گرمی استقبال کنند.

محله‌هایی برای جشن کریسمس در ایران
سال‌هاست مسلمانان و مسیحیان در ایران، هموطنانی هم‌بسته هستند که در آرامش و دوستی کنار هم زندگی می‌کنند. در تهران محله‌های مجیدیه، میرزای شیرازی و سنایی بیشترین هموطنان مسیحی را در خود جای داده‌اند. محله جلفای اصفهان نیز، سالیان طولانی محل زندگی ارامنه بوده است. ارمنیان اصفهان در زمان پادشاهی صفویان به ایران مهاجرت کردند و کلیساهایی در منطقه جلفا ساختند. کلیساهای منطقه جلفا در اصفهان از پررونق‌ترین مکان‌ها در ایران در زمان برگزاری جشن کریسمس هستند. در زمان برگزاری جشن‌های کریسمس، خیابان‌های این مناطق تزئین می‌شوند و ظاهری بسیار زیبا می‌گیرند. قدم زدن در خیابان جلفا در شب کریسمس می‌تواند برای گردشگران با خاطرات زیبایی همراه باشد.