اینترنت
رقابتی نبودن بازار و نبود مشوق‌های لازم برای سرمایه‌گذار جذابیتی برای توسعه اینترنت ثابت ایجاد نمی‌کند
امنیت سرمایه‌گذاری برای توسعه اینترنت ثابت
عمادالدین قاسمی‌پناه- خبر‌نگار
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در نشست خبری روز شنبه گذشته از پروژه بزرگ توسعه پهن‌باند ثابت(fix broadband) یا همان اینترنت ثابت از طریق فیبر نوری در کشور خبر داد. عیسی زارع‌پور در این نشست وعده داد که تا پایان دولت سیزدهم 20میلیون پورت پرسرعت به در خانه‌های مردم در سراسر کشور خواهد رسید. او با اشاره به نهضت گازرسانی به اقصی نقاط کشور که حدودا 20تا 25سال پیش رخ داد، پروژه توسعه شبکه اینترنت ثابت را شبیه همین نهضت دانست. از همین‌رو، لازمه تحقق این پروژه بزرگ را پای کار آمدن همه دستگاه‌ها به‌ویژه شهرداری‌ها دانست. درواقع نام بردن از شهرداری‌ها، نشانگر نقش ویژه این نهادهای عمومی در توسعه اینترنت ثابت و در رأس آن فیبر نوری است. از سوی دیگر، توجه به این نکته ضروری است که در کشورهای دیگر، اینترنت ثابت به‌عنوان شبکه اصلی اینترنت مورد استفاده قرار می‌گیرد، چراکه از ثبات و کیفیت کافی برخوردار است. همچنین فرکانس‌های شبکه‌های اینترنت موبایل اکنون در حال پر شدن است و اگر اینترنت ثابت توسعه نیابد، شاید تا چند سال دیگر، شاهد افت شدید در کیفیت این نوع اینترنت باشیم.
چرا اینترنت ثابت؟
آرش کریم‌بیگی، مدیرعامل شاتل موبایل به‌عنوان یکی از بازیگران اکوسیستم ارتباطی کشور بر توسعه پهنای باند ثابت تأکید می‌کند. او این توسعه را به‌معنای دسترسی‌پذیری، ثبات، تعرفه‌گذاری و مقرون به صرفه‌بودن و هم از نظر توسعه تکنولوژی می‌داند.
کریم‌بیگی بر این باور است که «کلید توسعه دسترسی‌پذیری مردم و کلید پر کردن شکاف دیجیتال، توسعه پهنای باند ثابت(fix broadband) و در راس آن فیبر نوری است». این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه هیچ جای دنیا، اینترنت موبایل به‌عنوان پهنای باند اصلی و زیرساخت اصلی ارتباطی کشور مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، می‌گوید: «به‌عنوان مثال، در کشورهایی مانند سوریه و افغانستان که زیرساخت ارتباطی ثابت نداشتند، اینترنت موبایل فقط به‌طور موقت نقش ایفا می‌کرد.»
کریم‌بیگی تأکید می‌کند که استفاده از اینترنت موبایل نه می‌تواند ادامه‌دار باشد و نه می‌تواند برای کاربران، اپراتورها و حاکمیت توجیه اقتصادی داشته باشد. او دلیل این موضوع را اینگونه توضیح می‌دهد: «پهنای باند ثابت و در راس آن فیبر نوری یک زیرساخت با ثبات و بدون محدودیت است. درحالی‌که پهنای باند موبایل محدودیت مشخصی به نام فرکانس دارد که هرچقدر مصرف مشترکان دیتای آن افزایش یابد، مدام با کاهش کیفیت و کمبود منابع فرکانسی مواجه می‌شود.»
به‌گفته او «توازن این بازار و این اکوسیستم هم وقتی اتفاق می‌افتد که پهنای باند ثابتِ با ثبات از طریق فیبر نوری به در خانه‌ها رسیده باشد و ترافیک قابل توجهی که اکنون شبکه‌های موبایلی در ایران تحمل می‌کنند، به پهنای باند ثابت منتقل شود».
لزوم انگیزه برای سرمایه‌گذاری
مدیرعامل شاتل موبایل در پاسخ به این پرسش که آیا ظرف 5/3سال، تحقق پروژه 20میلیون پورت امکان‌پذیر است، 2نکته مهم را مورد توجه قرار می‌دهد. کریم‌بیگی در این مورد می‌گوید: «بزرگ‌ترین مشکلی که امنیت سرمایه‌گذاری در این حوزه را به خطر انداخته، قبل از هر چیز افزایش نیافتن تعرفه‌هاست، چراکه سرمایه‌گذار انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری مجدد و توسعه شبکه ندارد.» به‌گفته او «تا زمانی که تعرفه‌های خدمات تلفن ثابت و اینترنت ثابت بازبینی نشود و به‌ویژه «آزادسازی» در بازار رقابتی اتفاق نیفتد و به‌عبارت دیگر در حوزه رقابت، تعرفه‌گذاری را بازار تعیین نکند، عملا سرمایه‌گذار امنیت و انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری مضاعف در خود نمی‌بیند». کریم‌بیگی همچنین بر این باور است که «اگر این موضوع را در کنار مسائلی چون طرح صیانت و فضای مبهم فیلترینگ قرار دهیم، باز هم به همان نسبت، فضای سرمایه‌گذاری بیشتر به مخاطره می‌افتد». در عین حال او تأکید می‌کند که «اگر امنیت و جذابیت سرمایه‌گذاری وجود داشته باشد، امکان تحقق فراگیری اینترنت ثابت در کل کشور وجود دارد». کریم‌بیگی در نهایت، دومین نکته را مربوط به شهرداری‌ها می‌داند. او می‌گوید: «شهرداری‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین مانع انجام عملیات فنی، مهندسی فیبر کشیدن، باید در قالب یک قانون و قاعده، «نظام‌مند» و البته «همکار» شوند.»
