رفت و برگشت‌ اولین نخست‌وزیر زن سوئد

ماگدالنا اندرسون که هفته گذشته 7ساعت پس از انتخابش به‌عنوان اولین نخست‌وزیر زن سوئد استعفا کرده بود، در نشست دیروز پارلمان بار دیگر برای تصدی این پست انتخاب شد.
به گزارش یورونیوز، از 349نماینده مجلس سوئد، 173نفر به نخست‌وزیری او رأی منفی دادند، 101نفر به نفع او رأی دادند و بقیه نیز ممتنع بودند.
براساس قانون اساسی سوئد، اگر اکثریت ۳۴۹نماینده، یعنی ۱۷۵نفر، مخالف یک فرد برای پست نخست‌وزیری نباشند، او می‌تواند دولت تشکیل دهد.
چهارشنبه هفته گذشته ائتلافی که پس از هفته‌ها مذاکره تشکیل شده بود تا خانم اندرسون با حمایت آن در راس دولت قرار گیرد، ناگهان از هم پاشید و عمر نخست‌وزیری او بیش از چندساعت طول نکشید. این‌بار اما اندرسون با تکیه به آرای نمایندگان حزب خودش، یعنی حزب سوسیال‌دمکرات، یک دولت اقلیت تشکیل داده و وارد ائتلاف با هیچ حزب دیگری نشده است.

ماجرای استعفا چه بود؟
ماگدالنا اندرسون پس از مذاکرات فشرده با احزاب سیاسی سوئد موفق شد نظر آنها  را جلب کند و طبق قانون اساسی آرای لازم برای رسیدن به کرسی نخست‌وزیری را به‌دست بیاورد. ائتلاف لحظه آخری او با همراهی حزب چپ ممکن شد. چپ‌ها خواستار افزایش حقوق و دستمزد بودند و این خواسته را شرط حضور در ائتلاف خانم اندرسون اعلام کردند. اندرسون با این شرط موافقت کرد و روز بعد در جلسه مجلس، با کسب آرای چپ‌ها، نخست‌وزیر شد.
ائتلاف اندرسون با چپ‌ها اما باعث شد تا در جلسه بعدازظهر مجلس، حزب لیبرال به بودجه او رأی منفی دهد؛ هرچند لیبرال‌ها در جلسه صبح مانع نخست‌وزیری او نشده بودند. با رد بودجه پیشنهادی حزب سوسیال‌دمکرات در نشست بعدازظهر، بودجه پیشنهادی احزاب راست به رأی گذاشته شد؛ بودجه‌ای که در آن نظرات حزب راست افراطی دمکرات‌‌های سوئد هم لحاظ شده بود. این بودجه رأی آورد. همین باعث شد تا حزب سبزها اعلام کند از ائتلاف برای تشکیل دولت خارج شده و حاضر نیست در دولتی حضور پیدا کند که بودجه‌اش را راست‌های افراطی نوشته باشند. خارج‌شدن سبزها به فروپاشی ائتلاف خانم اندرسون و سقوط دولت منجر شد.
او در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرد که ادامه کار برای دولت، درحالی‌که یکی از احزاب حاضر در ائتلاف انصراف داده ممکن نیست. اشاره او به سنتی دیرینه در فضای سیاسی سوئد است که طبق آن اگر یک حزب از ائتلاف دولت‌‌ساز خارج شود، دیگر احزاب حاضر در ائتلاف، پایان کار دولت را اعلام می‌کنند و بار دیگر‌ برای تشکیل کابینه و انتخاب نخست‌‌‌وزیر در مجلس رأی‌گیری می‌شود.
به این ترتیب ماگدالنا اندرسون و دیگر‌ سران حزب سوسیال‌دمکرات ترجیح دادند یک دولت اقلیت تشکیل دهند و خود را درگیر حواشی ائتلاف‌های شکننده در سوئد نکنند. فعلا که اندرسون موفق شده کرسی نخست‌وزیری را به‌دست بیاورد، به‌نظر می‌رسد شرایط آرام باشد اما در ادامه کار شاید او برای تصویب برنامه‌های خود در مجلس با مشکلات بسیاری روبه‌رو شود؛ چراکه حزب سوسیال‌دمکرات فقط 100کرسی‌ مجلس را در اختیار دارد. این حزب در آخرین انتخابات موفق شد نزدیک به ۲۵درصد آرا را از آن خود کند و اکنون شرایط چندان مناسبی ندارد.
ماگدالنا اندرسون جانشین استفان لوفون، هم‌حزبی‌اش می‌شود. استفان لوفون پس از 7سال فعالیت در مقام نخست‌وزیری، تابستان امسال به‌دنبال بحرانی سیاسی اعلام کرد که از مقامش کناره‌‌گیری خواهد کرد.
او تنها نخست‌وزیر تاریخ سوئد است که با رأی عدم‌اعتماد پارلمان روبه‌رو شد. وی با این حال موفق شد ضمن تشکیل دولت ائتلافی جدید از برگزاری انتخابات زودهنگام جلوگیری کند. بسیاری معتقدند حضور اندرسون در قدرت می‌تواند نگاه جامعه به حزب سوسیال‌دمکرات را تغییر دهد. بنابراین این حضور هم آزمونی برای حزب است و هم آزمونی تاریخی برای زنان.

اندرسون؛ الگوی زنان سوئد
ساختار سیاسی در سوئد مانند بخش دیگری از کشورهای اروپایی، حکومت پادشاهی مشروطه با نظام پارلمانی و دمکراسی نیابتی است که نخست‌وزیر بالاترین مقام اجرایی کشور محسوب می‌شود. 100سال از زمان اعطای حق رأی به زنان در سوئد می‌‌گذرد اما این نخستین‌بار است که یک زن توانسته به عالی‌ترین سطح اجرایی در این کشور برسد. ماگدالنا اندرسون 54ساله برای زنان سوئدی به یک الگو تبدیل شده است. پس از انتخابش به‌عنوان نخست‌‌وزیر، نمایندگان مجلس چندین دقیقه او را ایستاده تشویق کردند.
سوئد در عرصه برابری جنسیتی پیشتاز است اما قبل از انتخاب خانم اندرسون، تنها کشور اروپای شمالی بود که هرگز تجربه حضور یک زن در پست نخست‌وزیری را نداشت. این سمت از زمان شکل‌گیری در سال۱۸۷۶ تاکنون در اختیار ۳۳مرد بوده است.
ماگدالنا اندرسون که قهرمان سابق شنای نوجوانان از شهر دانشگاهی اوپسالاست، فعالیت سیاسی خود را در سال۱۹۹۶ به‌عنوان مشاور سیاسی نخست‌وزیر وقت، گوران پرسون آغاز کرد. او فارغ‌التحصیل دکترای اقتصاد از دانشکده اقتصاد استکهلم است. اندرسون در 7سال گذشته به‌عنوان وزیر دارایی مشغول به‌کار بوده است.