خالده ضیا؛ روزهای سخت ‌ نخست‌وزیر سابق

ستاره بخت خالده ضیا، زنی که روزگاری نماد قدرت زنان در دنیا بود، غروب کرده است و اگر ادعاهای تیم پزشکی‌اش همچون تمامی شئون زندگی او انگیزه سیاسی نداشته باشد، روزهای عمرش هم در آستانه به شماره افتادن است.
به گزارش الجزیره، تیم پزشکی نخست‌وزیر سابق بنگلادش گفته که اگر دولت اجازه ندهد او برای مداوا به خارج از کشور برود، احتمالا جانش را از دست خواهد داد. وضعیت سلامتی رهبر 76حزب ملی بنگلادش، در سال‌های اخیر بر زندگی سیاسی پرماجرای او سایه انداخته و حالا به‌گفته تیم معالج او، در آستانه خاموش کردن همیشگی صدای ضیاست. دشمن دیرینه شیخ حسینه، نخست‌وزیر فعلی بنگلادش، به سیروز کبدی مبتلا شده و دکترش گفته است که طی دو هفته گذشته، خونریزی‌های شدید داخلی را تجربه کرده است.
او همین چند‌ماه پیش به‌خاطر کرونا به بیمارستان منتقل شده و بعد از وخامت حالش، دوباره در بخش مراقبت‌های ویژه نگهداری می‌شود. فخرالدین محمد صدیقی، دکتر ارشد تیم پزشکی او گفته است: «ما امکانات و فناوری لازم برای کنترل شرایط را نداریم که جلوی خونریزی را بگیریم.»
او گفته است: 50درصد شانس وجود دارد که ضیا در هفته آینده دوباره دچار خونریزی شود. احتمال خونریزی او در 6 هفته آینده هم 70درصد است. او گفته است تنها کشورهای پیشرفته‌ای مانند آلمان، انگلیس و آمریکا فناوری کنترل بیماری ضیا را دارند.
با این حال رهبر حزب مخالف دولت، به حکم دادگاه از ترک کشور منع شده است. او در سال 2018به‌خاطر اتهامات فساد و ارتشا، ابتدا به 5سال زندان محکوم شد که این محکومیت، بعدا 5سال دیگر هم افزایش یافت. ضیا و البته طرفداران بسیار زیادش در بنگلادش، معتقدند این محکومیت‌ها انگیزه سیاسی دارند و خود او هرگونه سوءاستفاده از قدرت ‌ را رد کرده است.

از خانه‌داری تا نخست‌وزیری
زندگی سیاسی خالده ضیا، همیشه با اتهام‌های سنگین و مخالفت‌های سنگین دشمنان سیاسی او همراه بوده است. که پیش از استقلال بنگلادش در هند متولد شده، در نوجوانی با ضیا الرحمن یکی از رهبران استقلال بنگلادش که آن زمان بخشی از پاکستان بود ازدواج کرد. در حین مبارزات همسرش، خالده هم بازداشت و حبس خانگی را تجربه کرد اما همچنان از سیاست دور بود. حتی انتخاب همسر او به‌عنوان رئیس‌جمهور در سال 1977هم خالده را وارد سیاست نکرد تا اینکه ضیا الرحمن در سال 1981ترور شد و خالده به سمت سیاست کشیده شد. او در سال 1984رئیس حزب ملی بنگلادش شد و در این سال‌ها، بارها در دیکتاتوری حسین محمد ارشاد بازداشت و زندانی شد. منتقدان خالده ضیا، او را خانه‌داری بدون تجربه در سیاست می‌خواندند که شانسی برای موفقیت ندارد. با این حال او سرانجام حزبش را در سال 1991به پیروزی رساند و به اولین نخست‌وزیر زن کشورش و دومین نخست‌وزیر زن جهان اسلام تبدیل شد. سپردن رهبری یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای مسلمان به یک زن، بازتاب زیادی داشت و ضیا را به ستاره زنان دنیا تبدیل کرد. بلندپروازی‌های او برای بهبود اقتصاد بنگلادش از طریق خصوصی‌سازی و تشویق بخش خصوصی، توجه ویژه به آموزش و پرورش و توسعه فرصت‌های برابر برای زنان، دولت او را به مدلی مطلوب در میان کشورهای زیادی تبدیل کرد. با این حال یک توفان تاریخی در نخستین دولت او، آسیبی ویرانگر به بلندپروازی‌های او زد؛ این توفان اقیانوسی در سال 1991میلادی، 130هزار نفر را کشت و 2میلیارد دلار خسارت به جای گذاشت. او در سال 1996در انتخابات، مجددا به پیروزی رسید اما بایکوت سنگین انتخابات، اجازه تشکیل دولت را به او نداد. خالده این بار در سال 2001 تشکیل دولت داد و این بار وعده مبارزه با فساد و تروریسم در بنگلادش را داد. با این حال، این دوره از دولت او، چنان غرق در فساد و اتهامات مربوطه بود که سرانجام خالده هم قربانی آنها شد. او در سال 2006از سِمت خود کناره گرفت و تا برگزاری انتخابات، به صورت موقت، عهده دار امور کشور شد.
در سال 2007، در بنگلادش وضعیت فوق‌العاده اعلام شد و دولت مورد حمایت ارتش، قدرت گرفت. این دولت‌، تحقیقات درباره فساد را شروع کرد و در تابستان همان سال، خالده به اتهام فساد، بازداشت شد. در سال 2014 او و چند نفر دیگر به اتهام اختلاس از منابع مالی یک انجمن خیریه به ارزش 250هزار دلار دادگاهی شدند. او در سال 2018به 5سال زندان محکوم و امیدهایش برای شرکت در انتخابات نقش بر آب شد. حکم اولیه او، در پی درخواست کمیسیون ضدفساد بنگلادش، دو برابر شد.
او گفته است که این اتهام‌ها کاملا سیاسی است و «حتی یک پنی» هم از کمک‌های خارجی به یتیم‌خانه‌ای که به اسم همسرش ساخته شده برنداشته است. طارق رحمان، پسر او هم که در تبعید در لندن زندگی می‌کند، در سال 2018به‌صورت غیابی در رابطه حمله با نارنجک به تظاهرات سیاسی هواداران حسینه به حبس ابد محکوم شده است. طارق و برادرش در یک توافق سیاسی به تبعید خود‌خواسته به لندن رفته بودند تا مادرشان بتواند به فعالیت سیاسی در کشورش ادامه دهد. در غیاب ضیا و حزب او که انتخابات را تحریم کرده بود، شیخ حسینه پیروز شد. ضیا و حسینه که دشمنان قدیمی هستند، در دو دهه گذشته قدرت را بین خود تقسیم کرده‌اند. حسینه حدود 3 هفته پیش درخواست‌های حزب و خانواده ضیا برای صدور اجازه سفر او به خارج را رد کرد؛ «من هرکاری که توانسته‌ام برای خالده ضیا کرده‌ام. حالا قانون درباره مرحله بعد اقدامات تصمیم می‌گیرد.» یک وزیر دولت پیشنهاد کرده است که حزب ملی بنگلادش، برای مداوای خالده ضیا از خارج دکتر به بنگلادش ببرد. ضیا بهار سال گذشته به‌خاطر شرایط بیماری‌اش از زندانی که خودش تنها زندانی‌اش بود آزاد شد. او از نارسایی قلبی، آرتروز و دیابت هم رنج می‌برد و دکتر معالجش گفته است که مشخصا در دوران حبس، به وضعیت سلامتی او به خوبی رسیدگی نشده است.  هواداران او پیشنهاد کرده‌اند که در حمایت از اعزام او به خارج کشور برای درمان، تظاهرات سراسری در بنگلادش برگزار کنند. حدود 8 روز پیش، درگیری هواداران او با پلیس در یک تجمع در ناتوره در شمال، منجر به مجروح شدن 22نفر شد.