نگارگری، جواهرسازی و خیابانهای دیگر
حمیدرضا محمدی - روزنامهنگار
این 3 ،4 روز اخیر در اصفهان بودم. شهری که نخستین روز آذر مسمی یافته است، به روز ملی پاسداشتش در سپهر تاریخ و فرهنگ ایران. همان روزی که رکنالدوله دیلمی، برج و باروی این شهر را در سده چهارم بنا نهاد و نمادش شد مرد کماندارِ سوار بر اسب، همان نشان برج قوس (ماه آذر) که نگارهای است بر سردر بازار قیصریه. شهری که در این سالهای گذشته، عنایت مردم و مدیرانش، به پاسداری و پاسبانی میراث گذشتگانشان بیش از پیش شده است و بارقهای است از امیدواری به فرهنگمداری و فرهنگمحوری. خیابانهایی مانند چهارباغ عباسی و محلههایی چون جلفا، که روزگاری سوارهرو بودند و آسفالت، حالا پیادهرو شدهاند و سنگفرش. ابنیهای که تا همین چندی قبل، رو به فراموشی گذاشته بودند و با هر باد و باران و برفی در آستانه نابودی، حالا به گالری، موزه، کافه، رستوران و اقامتگاه - موسوم به بومگردی- تبدیل شدهاند و شمارشان مدام هم فزونی مییابد. این یعنی هم سرمایهداران و سرمایهگذاران بخش خصوصی دستوپا جنباندهاند و دل سوزاندهاند و هم دولتیها تسهیلگری کردهاند و حالا همهشان پاتوقی شدهاند برای اصفهانیها، حتی مهمانان ایرانی و خارجی. جز آنچه رفت، به نام معابر این شهر هم نگاه خاصی شده است که بهسبب عقبه فرهنگی و هنری اصفهان، در یک ابتکار، برخی گذرها، نام مشاغل و حرفی را بر خود گرفتهاند؛ پیشههایی که بهویژه در روزگار حکمرانی دودمان صفویان، دوران اوج عزتشان بود؛ خیابانهای آینهکاری، جواهرسازی، فیروزهکوبی، صحافی، معرق، نقاشی، نگارگری و مینیاتور از همین دست اسامی در اصفهان هستند و البته نامهای تاریخی و قدیمی ازجمله میرداماد، میرفندرسکی، ابنسینا، شیخ صدوق، محتشم کاشانی، صائب، شیخ کلینی، حکیم شفایی، سروش اصفهانی، کمالالدین اسماعیل، رکنالدوله، علی بن سهل، شیخ بهایی، خواجه عمید، سیدعلیخان، خواجه پطروس، جمالالدین عبدالرزاق، علیقلیآقا و بسیاری دیگر، بر بعضی دیگر از کوچههای این کهنشهر نام گرفتهاند و پرواضح است هریک سببی داشته است و نسبتی با اصفهان. جالب است بدانید خیابانی هم به نام شهر «فرایبورگ» آلمان لحاظ شده است، آن هم بهدلیل پیوند خواهرخواندگی این دو شهر. این همه یعنی توجه به اصفهان، مشمول ظرایف و دقایقی است و لازم است نگاهی مبسوط به آن شود، تا به دقت و صحت، دیروزش به امروزش پیوند خورد. آن هم شهری که با میدان «نقشجهان»اش، جهانیبودنش، افزونتر، در منظر و مرئی قرار گرفته است.