بازی مرکب پول

جمال رهنمایی - روانشناس  

جست‌وجوی انسان برای یافتن خوشبختی تا کجا قرار است ادامه داشته باشد؟ موانع اصلی دستیابی به خوشبختی کدامند و آیا خوشبختی کسب یک موقعیت و قرار گرفتن در آن است یا داشتن یک احساس نسبت به موقعیتی که در آن قرار داریم؟ پاسخ به این سؤالات به اندازه‌ای متنوع و متفاوت هستند که هر داستانی با پرداختن به بخشی از این ماجرا می‌تواند جذاب و دیدنی باشد.
سریال 9قسمتی «بازی مرکب» که به‌تازگی روانه بازار مدیا شده در میانه پاسخ‌های متفاوت به این سؤالات به‌دنبال جای خود می‌گشت که از قضا به سرعت با اقبال مواجه شد و در صدر توجه ببینندگان نشست. هر کدام از بازیگران بازی مرکب که قرار است در جریان سریال با زندگی آنها آشنا شویم، به شیوه خودشان برای کسب لذت و خوشبختی در زندگی تلاش کرده‌اند و در موقعیت‌های متفاوتی قرار دارند. سؤالی که در لایه‌های زیرین داستان سریال جریان دارد این است که لذت کودکانه بردن یک بازی دوستانه بیشتر است یا بازی بزرگ و پرهزینه پیرمرد متمولی که بازی بزرگ و خونین را ترتیب داده بود؟ ثروتمندانی که از پشت آیینه یکطرفه رقابت تا سرحد مرگ انسان‌ها را به تماشا می‌نشستند خوشبخت‌تر بودند یا بازیگرانی که در گردابی از مشکلات ریز و درشت زندگی گرفتار شده بودند و کسب جایزه 46میلیاردی بازی آبی بر آتش مشکلات آنها می‌ریخت و آنها را در وضعیت برنده قرار می‌داد؟ جنگیدن برای زنده ماندن یا همان تنازع بقا تم اصلی نسخه‌های مرگبار بازی‌های کودکانه است. در این نسخه بی‌رحمانه بازی موقعیت برد – برد وجود ندارد و انتخاب میان مرگ و زندگی است. زنده ماندن اصلی‌ترین هدف این بازی است این انگیزه قابل فهم‌ترین، غریزی‌ترین و اولیه‌ترین انگیزه انسان است، زندگی برای زندگی و دیگر هیچ. انگشت گذاشتن روی غریزه صیانت نفس انسان که مبارزه‌ای دائم برای فرار از مرگی است که بی‌تردید با آن روبه‌رو خواهد شد، یکی از جذابیت‌های اصلی سریال بازی مرکب است.
زیگموند فروید سرتاسر حیات انسان را جدالی مداوم میان غریزه زندگی (اروس) و غریزه مرگ (تاناتوس) می‌دانست. بر همین اساس او ریشه آسیب‌های روانی را نیز در تغییر شکل، انحراف یا عدم‌تعادل میان این دو غریزه جست‌وجو می‌کرد.افسردگی عدم‌تعادل میان میل به زندگی و تنفر از زندگی، تغییر شکل غرایز به سمت ناهمگونی با شکل رایج و پذیرفته شده و وسواس‌ها در نتیجه گناه آلودگی و سرکوب این غرایز و تغییر شکل دادن آنها و بروز افراطی در رفتارهای دیگر است. این دو انرژی به‌گونه‌ای درهم تنیده و مرکب عمل می‌کنند که در همه رفتارهای سالم و ناسالم انسان نشانه‌های تأثیر غریزه مرگ و زندگی به چشم می‌خورد. می‌توان برای این فرایند یک صورت فیزیکی دایره‌وار یا چرخه‌ای تصور کرد که مرگ و زندگی را نه در روبه‌روی یکدیگر بلکه در کنار هم قرار دارند.