حیات وحش
دستورالعمل جدید شکار صادر می‌شود
زهرا رفیعی- خبرنگار
تا 2هفته دیگر دستورالعمل کلی شکار پرندگان صادر خواهد شد. در این فاصله استان‌هایی که با 2موضوع پرندگان مهاجر و گونه‌های آسیب‌رسان مواجه هستند در مورد مجوز شکار مستقل تصمیم خواهند گرفت، اما به‌گفته مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست، هیچ‌کدام از آنها بدون ارزیابی فنی زیست‌محیطی نخواهد بود.
رایزنی‌ها برای صدور مجوز شکار درحالی انجام می‌شود که چند هفته است در استان‌های شمالی دامگاه‌داران تورهای چند صد‌میلیون تومانی‌شان را برای شکار به روش‌های غیرقانونی مانند «کرست» باز می‌کنند و یگان حفاظت محیط‌زیست درصورت مشاهده آنها را جمع‌آوری می‌کند. این در شرایطی است که به‌طور مثال مدیرکل حفاظت محیط‌زیست مازندران فقط روش «دوما» را مجاز می‌داند.
چند سال است که پروانه بهره‌برداری از گونه‌ها به جز چهارپایان به استان‌ها تفویض شده است. به‌گفته شهاب‌الدین منتظمی، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌وحش سازمان حفاظت محیط‌زیست، اگر قرار باشد محدودیتی برای شکار صادر شود برای سراسر کشور است، ولی وقتی قرار باشد مجوزی صادر شود با تعامل با نظر کارشناسی استان‌ها تصمیم گرفته خواهد شد. امسال تاکنون مجوزی به‌صورت کلی برای شکار صادر نشده است. برخی مناطق حساسیت‌های خاص خود را دارند و ممکن است با وجود مجوز، محدودیت‌هایی لحاظ شود. از آنجایی که در 2سال گذشته هیچ پروانه شکار پرندهای صادر نشده است، در برخی مناطق برخی پرنده‌ها به‌گونه آسیب‌رسان تبدیل شده‌اند و بذر زمین‌های کشاورزی را از بین برده‌اند. برای شکار این گونه‌ها هم بدون کار فنی، مجوزی تاکنون صادر نشده است.
او می‌گوید: هم‌اکنون هر پرندهای که در بازار‌های شمال کشور به فروش می‌رسد، غیرقانونی و قاچاق است؛ یعنی هنوز مجوزی برای شکار به هیچ‌کس حتی جامعه محلی داده نشده است. برخی از استان‌ها ممکن است در هفته آینده به‌صورت کارشناسی برای برخی کانون‌ها و بعضی از گونه‌ها مجوز بدهند که آن هم بسیار محدود است.
استان گلستان و مازندران در چند روز آینده برای صدور مجوز شکار پرنده به جمع‌بندی نهایی خواهد رسید. با وجود اینکه در 2سال گذشته هیچ مجوز شکاری از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست برای شکار به‌عنوان متولی حیات‌وحش صادر نشده است، شکار غیرمجاز حتی با روش مجازی مانند دوما برقرار است.
حسینعلی ابراهیمی‌کارنامی، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست مازندران در گفت‌وگو با همشهری تأکید کرد که «ما تخلف را برنمی‌تابیم و به جز روش دوما هیچ روشی را مورد تأیید قرار نداده‌ایم.»
او می‌گوید: درخواست صدور مجوز شکار پرنده به سازمان داده شده است، ولی هنوز مجوزی صادر نشده است. همه تلاش ما این است که صید بیش از مقداری که در روش دوما می‌توان شکار کرد، صورت نگیرد. این روش دشوار مورد استقبال شکارچیان نیست؛ چراکه آنها در هر روز تعداد محدودی پرنده به تورشان می‌افتد. به‌گفته ابراهیمی‌کارنامی، در 200دامگاهی که با روش دوما پرنده صید می‌شود در بهترین حالت روزانه 3تا 5بال می‌توان صید کرد و این جمعیت کمی از پرندگان موجود در شهرستان‌های فریدونکنار و محمودآباد است. روش دوما بسیار سخت است و غربالگری خوبی در مورد گونه و اندازه جثه پرنده انجام می‌دهد.
به اعتقاد برخی از کارشناسان از آنجایی که نظارت درستی بر صید و روش‌های آن صورت نمی‌گیرد، صدور مجوز شکار راه را برای شکار بیشتر و شکستن قبح صید باز می‌کند. سیدشهاب‌الدین اما با این نظر مخالف است و می‌گوید: اگر پروانه بدهیم افراد قانونمند و کسانی که به ضوابط کشور احترام قائلند، دنبال آن خواهند آمد. کسی هم که متخلف است برایش هیچ فرقی نخواهد کرد و باز هم دنبال پروانه نخواهد آمد. شاید بخش کوچکی چنین نباشند و دنبال مجوز باشند. در کل کشور اگر قرار باشد مجوزی صادر شود، استان‌ها اولویتی در قالب بحث معیشت به جامعه محلی اختصاص خواهند داد. با کمک همین جامعه محلی است که می‌توان حفاظت و جمعیت حیات‌وحش را مدیریت شده بهره‌برداری کرد.
حسینعلی ابراهیمی‌کارنامی، موفقیت در کاهش صید غیرمجاز را در تعداد مجوز سالانه محدود نمی‌داند و معتقد است که کاهش تقاضاست که بازار فریدونکنار را محدود می‌کند. او می‌گوید: با همراهی مقامات استانی برخورد قانونی ما با شکارچیان جدی‌تر شده است. تا سال‌های پیش، نیروهای ما جرأت نمی‌کردند به دامگاه‌ها نزدیک شوند، ولی امسال محیط‌زیست می‌تواند به آنجا ورود پیدا کند؛ هر چند ممکن است بعد از جمع کردن تورهای کرست، آن را دوباره علم کنند. تا سال قبل نمی‌توانستیم وارد بازار عرضه فریدونکنار شویم، ولی امسال توانسته‌ایم ورودی بازار را کنترل و مدیریت کنیم و نگذاریم کسانی که از استان‌های همجوار صید می‌کنند در این بازار پرنده عرضه کنند؛ بنابراین هرچه مکان عرضه محدود شود، میزان تخلف در شکار پرندگان کمتر می‌شود، ولی مؤثرترین روش، عدم‌تقاضای مردم است.
