اولین نیروگاه زمین‌گرمایی کشور در ایستگاه آخر

پوپک قاسمی-خبرنگار

 نیروگاه «زمین‌گرمایی» (ژئوترمال) مشگین‌شهر از پروژه‌های بزرگ و چندین ساله دراستان اردبیل است که طرح مطالعات آن از سال1374 و عملیات اکتشاف آن از سال1378 آغاز شده، اما تاکنون به بهره‌برداری نرسیده‌است. برنامه‌ریزی برای نصب و راه‌اندازی این نیروگاه که 7چاه در عمق‌های مختلف در دامنه سبلان دارد، ازسوی «سازمان انرژی‌های نو ایران» انجام و اعتبار آن خارج از حوزه شهرستان و استان تأمین می شود.
سال‌ها پیش «یوسف آرمودلی» رئیس وقت سازمان انرژی‌های نو ایران، ظرفیت نیروگاه زمین‌گرمایی مشگین‌شهر را 250مگاوات اعلام و آن را نخستین نیروگاه ژئوترمال کشور عنوان کرده بود؛ پروژه‌ای که قرار بود طی آن نخستین برق تولیدی از حرارت داخل زمین در کشور، از عمق سبلان وارد مدار مصرف شود.
این درحالی بود که «مجید خدابخش»، استاندار وقت اردبیل، از این پروژه به‌عنوان یکی از 4مگاپروژه استان یاد کرده و معتقد بود با بهره‌برداری از این مجموعه بزرگ، شاهد رشد و شکوفایی اقتصاد استان و به‌ویژه توسعه شهرستان مشگین‌شهر خواهیم بود. سال‌گذشته نیز «اکبر بهنامجو» استاندار اردبیل، وعده تکمیل این نیروگاه در پایان سال1399 را داده بود که البته محقق نشد.
این وعده‌ها در حالی مطرح و روزبه‌روز تحقق آن کم‌رنگ‌تر شد که ازسوی دیگر برخی کارشناسان بر تناقض آماری در توان تولیدی نیروگاه زمین‌گرمایی مشگین‌شهر تأکید دارند و معتقدند براساس وسعت منطقه، نخستین نیروگاه زمین‌گرمایی کشور می‌تواند درحدود 140مگاوات برق تولید کند.
 
اولویت تکمیل نیروگاه
نماینده مشگین‌شهر در مجلس شورای اسلامی دراین باره به خبرنگارهمشهری می‌گوید: نیروگاه زمین‌گرمایی این شهرستان که به‌عنوان نخستین نیروگاه ژئوترمال خاورمیانه در ارتفاع 3هزارمتری کوهستان سبلان ساخته می‌شود، یک ظرفیت بی‌نظیر برای این شهرستان به‌حساب می‌آید و تکمیل آن باید در اولویت قرار گیرد.
«محمود عباس‌زاده» راه‌اندازی این نیروگاه را زیرساخت و ظرفیت مناسبی برای توسعه صنعتی شهرستان مشگین‌شهر و استان اردبیل عنوان می‌کند و می‌افزاید: ساخت کارخانه‌های مادر و بزرگی مانند کامیون‌سازی و ذوب‌آهن دراین شهرستان، نیازمند ایجاد زیرساخت‌های موردنیاز، ازجمله در زمینه تأمین برق است که توسعه نیروگاه زمین‌گرمایی مشگین‌شهر این امکان را فراهم می‌کند.
به‌گفته وی، بهره‌برداری از این نیروگاه، مشگین‌شهر را به قطب تولید برق در کشور تبدیل می‌کند و مزایای زیادی برای این شهرستان به‌همراه دارد.

هدف اصلی؛ تولید برق
عباس‌زاده هدف اصلی از راه‌اندازی این نیروگاه را تولید برق می‌داند و اظهار می‌کند: این پروژه علاوه بر اینکه یک تکنولوژی برای کشور در بحث تولید انرژی محسوب می‌شود، کاربری‌های دیگری نیز می‌تواند داشته باشد. رونق گردشگری و کشاورزی از دیگر اهداف راه‌اندازی نیروگاه زمین‌گرمایی مشگین‌شهر است که از طریق بخار تولیدی، می‌توان برای توسعه گلخانه‌ها و مراکز آب‌درمانی دراین منطقه نیز اقدام کرد.
وی تأکید می‌کند: با توجه به خروجی آب ۴۰ لیتر در ثانیه از این نیروگاه، می‌توان مجموعه‌های گردشگری، تفریحی و آب‌درمانی در این منطقه ایجاد کرد و به اقتصاد گردشگری استان رونق دوچندانی داد.
این نماینده مجلس بر ضرورت تکمیل نیروگاه تأکید می‌کند و ادامه می‌دهد: موضوع‌های مربوط به قراردادها و منابع مالی باید در اسرع وقت حل و فصل و حمایت‌های لازم برای تسریع در بهره‌برداری از این نیروگاه انجام شود.

طولانی شدن روند اجرای پرورژه
عباس‌زاده طولانی شدن روند اجرای این پرورژه را قابل قبول نمی‌داند و می‌گوید: این نیروگاه نماد پیشرفت و تکنولوژی در کشور است و امیدواریم به‌عنوان یکی از «اولین‌های کشور»، این طرح درسال‌جاری به بهره‌برداری برسد.
وی معتقد است تاثیر این پروژه فراتر از بحث اقتصادی و تولید برق است و در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تأثیری به‌مراتب بالاتر از بحث فنی و اقتصادی دارد.
نماینده مشگین‌شهر در مجلس شورای اسلامی اضافه می‌کند: براساس مطالعات دفتر انرژی زمین‌گرمایی سازمان انرژی‌های نو ایران(سانا)، منطقه مشگین‌شهر بهترین نقطه برای استفاده از ظرفیت انرژی زمین‌گرمایی در کشور است و اکتشاف‌های انجام شده دراین حوزه بسیار امیدبخش بوده‌است.

آغاز آخرین مرحله
این‌درحالی‌است که مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان اردبیل از آغاز عملیات اجرایی آخرین مرحله از خط انتقال جریان برق نیروگاه زمین‌گرمایی مشگین‌شهر به داخل شهر خبر می‌دهد.
«حسین قدیمی» با بیان اینکه برای این عملیات ۱۰۰میلیارد ریال اعتبار اختصاص یافته است، می‌افزاید: سال‌گذشته خط انتقال نیروگاه تا مشگین‌شهر به‌طول ۲۹کیلومتر و به‌صورت خطوط هوایی ساخته شد.
وی اظهار می‌کند: دراین مرحله نیز خط انتقال داخل شهری به‌صورت زمینی ساخته و برق حاصل از حرارت داخل زمین، به پست ۶۳کیلوولت «نصیرآباد» منتقل می‌شود.
این مسئول ادامه می دهد: با راه‌اندازی نیروگاه زمین‌گرمایی مشگین‌شهر، در مرحله نخست روزانه 5مگاوات انرژی برق به شبکه برق‌رسانی تزریق خواهد شد.
قدیمی اضافه می‌کند: با بهره‌برداری از این نیروگاه، ایران رسما به‌عنوان نهمین کشور دارنده  فناوری زمین‌گرمایی به‌عضویت  باشگاه جهانی کشورهای دارنده «ژئوترمال» می‌پیوندد.