ابهام در وضعیت زمین‌های وقفی قزوین

فرشته رضایی-خبرنگار

کارشناسان معتقدند نبض توسعه اقتصادی دراستان قزوین کند می‌زند؛ موضوعی که برخی مسئولان قزوین معتقدند یکی از دلایل آن، حجم قابل‌توجه زمین‌های وقفی دراین استان است. برخی بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود یک‌پنجم از مساحت استان قزوین را زمین‌های وقفی تشکیل می‌دهند و با توجه به این موضوع بسیاری از افراد در حوزه‌های صنعتی، کشاورزی، مسکن‌سازی، توسعه زیرساخت‌های شهری و... موفق به سرمایه‌گذاری مطمئن نمی‌شوند.
با توجه به این موضوع، مسئولان استان به‌دلیل بروز مشکلات اساسی برای مردم و فعالان اقتصادی به‌ویژه در ۴شهر این استان ازجمله «زیاران»، «بیدستان»، «شهر صنعتی الوند» و «شهرصنعتی البرز»، خواهان مساعدت و توجه متولیان وقف و نیز نهادهای مسئول ازجمله قوه‌قضائیه هستند تا با چاره‌اندیشی برای این موضوع، بتوان از زمین‌های وقفی درمسیر توسعه روزافزون اقتصاد استان بهره مناسبی برد.

چالشی برای جذب سرمایه‌گذاری
براین اساس نماینده قزوین، آبیک و البرز درمجلس‌شورای‌اسلامی چند روز قبل و درجریان دیدار رئیس قوه قضائیه با صنعتگران این استان گفت که « بخش زیادی از زمین‌های قزوین موقوفه است و مردم در اصل مالکیت مشکل دارند.»
   «لطف‌الله سیاهکلی» همچنین با اشاره به وقفی بودن بخش زیادی از شهر زیاران، تأکید می‌کند که برای برون‌رفت مشکلات به‌وجود آمده دراین زمینه، باید تدابیر راهگشایی ازسوی مسئولان مربوط ازجمله در قوه‌قضائیه اتخاذ شود.
حجم زیاد زمین‌های وقفی دراستان، زمینه‌ساز بروز مشکلاتی در حوزه ساخت‌وسازهای مسکونی و شهری یا سرمایه‌گذاری‌های صنعتی شده‌است. برهمین اساس هم بود که چندی قبل «اصغر آهنی‌ها» عضو اتاق بازرگانی استان قزوین، یکی از مهم‌ترین موضوع‌های نیازمند رسیدگی در شهر صنعتی البرز را اوقافی بودن زمین‌های آن دانسته و با اشاره به مشکلات سرمایه‌گذاری دراین منطقه، تأکید کرده بود که موضوع اوقافی بودن زمین‌های شهر صنعتی البرز باید زودتر مورد بررسی قرار گیرد. 
با این‌حال برخی از مسئولان ارشد استان، ازجمله استاندار قزوین نیز وجود برخی مشکلات در زمینه موقوفه بودن بخشی از اراضی استان را تأیید می‌کنند. پیش‌از این «هدایت الله جمالی‌پور» استاندار قزوین، درباره موقوفه بودن زمین‌های شهر صنعتی البرز گفت بود که «هیچ مدرکی مبنی بر موقوفه بودن زمین‌های شهر صنعتی البرز در سازمان ثبت اسناد و املاک وجود ندارد.» وی همچنین تأکید کرده بود که «اگر در دادگاه موضوع سند وقفی زمین‌های شهر صنعتی قطعی شد، باید با اجازه مقام‌معظم‌رهبری زمین دیگری در اختیار اوقاف قرار گیرد. در رابطه با موضوع زمین‌های شهر صنعتی البرز تابع نظر دادگاه هستیم.»

در انتظار بررسی ویژه
معاون عمرانی استاندار قزوین درباره وجود زمین‌های موقوفه دراستان قزوین به خبرنگارهمشهری می‌گوید: وجود حجم قابل‌توجهی از زمین‌های وقفی برخی مشکلات را در حوزه ساخت‌وسازها و جذب سرمایه‌گذاری‌های صنعتی و... به‌وجود آورده‌است. این موضوع در «زیاران»، «بیدستان»، «شهر صنعتی الوند» و «شهرصنعتی البرز» به‌صورت محسوسی به‌چشم می‌خورد و نیازمند بررسی ویژه‌است. 
«علی فرخزاد» می‌افزاید: به‌عنوان مثال در شهر صنعتی البرز، مشکل اساسی در زمینه جذب سرمایه‌گذاری‌های بخش‌خصوصی در بخش صنعت، وجود مشکل مالکیت در بخشی از زمین‌های این منطقه است.  در بخش کشاورزی نیز برخی مالکان برای دریافت تسهیلات با مشکل مواجه می‌شوند.
وی ادامه می‌دهد: در زیاران نیز در حوزه ساخت‌وساز و صدور پروانه ساخت معضلاتی وجود دارد که با اتخاذ راهکارهای مناسب، می‌توان این مشکلات را کاهش داد. اگر موضوع زمین‌های وقفی مورد بررسی موشکافانه قرار گیرد و راه‌حل مناسب ارائه شود،‌ در بیدستان نیز معضل انشعاب‌های برق، آب و گاز شهروندان رفع خواهد شد. اینها ازجمله مشکلاتی است که درصورت رفع آنها، می‌توان شاهد رونق اقتصادی روزافزون درمنطقه بود.

مساحت زمین‌های وقفی استان
معاون عمرانی استاندار قزوین درباره محدوده و مساحت زمین‌های وقفی استان قزوین نیز می‌گوید: درمجموع ۲۰درصد از اراضی تحت مالکیت مردم استان، موقوفه است که حجم زیادی را شامل می‌شود. در بخش زیاران ۱۲هزارهکتار موقوفه وجود دارد. در الوند ۸۵۰هزارهکتار زمین موقوفه ثبت شده‌است. در بیدستان هم حدود ۷۵۰هکتار زمین وقفی داریم و موقوفه‌های مدرسه‌عالی شهید مطهری در شهرستان البرز نیز درحدود ۴۵۰هکتار است.
فرخزاد ادامه می‌دهد: موضوع تعیین‌تکلیف زمین‌های وقفی را در سفر اخیر رئیس قوه‌قضائیه به استان نیز مطرح کردیم و پیشنهاد دادیم یک هیأتی مرکب از نمایندگان استان، موقوفات و همچنین قوه‌قضائیه و دولت تشکیل شود تا بتوانیم مشکل مردم را رفع کنیم. این موضوع جزو مصوبات بود تا اقدام‌های لازم دراین زمینه انجام شود. وی بیان می‌کند: اینها درحالی‌است که در داخل شهر قزوین مشکل حادی دراین زمینه وجود ندارد، اما دراین ۴منطقه باید مشکلات موجود را بررسی و برای رفع آنها چاره‌اندیشی کرد.
فرخزاد درباره همکاری اداره‌کل اوقاف و امورخیریه قزوین با دولت برای رفع مشکلات مردم استان دراین زمینه هم اظهار می‌کند: مسئولان این اداره‌کل همکاری خوبی با دولت داشته‌اند. در شهر بیدستان شاهد همراهی مناسب مسئولان اداره‌کل اوقاف برای کاهش مشکلات موجود در زمینه تبدیل به احسن شدن اراضی موقوفه خزانه در منازل مسکونی شهر الوند که حدود ۳۵هکتار است، بودیم؛ موضوعی که اگر محقق نمی‌شد با مشکلات زیادی مواجه می‌شدیم.

موقوفات نباید خدشه‌دار شود
اینها درحالی‌است که مدیرکل اوقاف و امورخیریه استان قزوین نیز با بیان اینکه مشکلی با فعالیت و اسکان مردم در زمین‌های اوقافی البرز نداریم، می‌گوید: دراین زمینه با مردم همراهی می‌کنیم، اما معنای همراهی این نیست که تا زمانی که عدم وقف بودن زمینی در البرز ثابت نشده، حق و حقوق موقوفه پرداخت نشود.
 حجت الاسلام و المسلمین«سیدمصطفی مجیدی» اظهار می‌کند: هیچ شکی درباره وقفی بودن بخشی از زمین‌های شهر صنعتی البرز وجود ندارد. با این حال، تابع رأی دادگاه و دستگاه قضایی دراین زمینه هستیم.
وی با ابراز گلایه از برخی مسئولان استان، اضافه می‌کند: اگر به‌دنبال این موضوع هستیم که بگوییم شهر صنعتی البرز موقوفه نیست، نباید سنت وقف و موقوفه را یک مشکل در استان معرفی کنیم. توقع هم داریم تا روزی که مستندات پابرجاست و اراضی یادشده موقوفه است، وقفیت آن دچار خدشه نشود.