شهرستان جدید قم بودجه ندارد

روح‌الله کریمی-خبرنگار

اردیبهشت‌ماه سال‌جاری خبر تصویب تأسیس 2شهرستان «جعفرآباد» و «کهک» دراستان قم بارقه امیدی در دل ساکنان این بخش‌ها ایجاد کرد که نظاره‌گر تحولات زیربنایی و اساسی باشند؛ اقدامی که با پیگیری استانداری قم به ثمر نشست و سابقه طولانی در مطالبه‌های مسئولان و نمایندگان استان درمجلس‌شورای‌اسلامی از دولت‌ها دارد.  شهرستان جعفرآباد با حدود هزارو 100کیلومترمربع وسعت، 58روستای دارای سکنه و 2شهر دارد و براساس آخرین سرشماری‌، جمعیت این شهرستان 25هزارنفر است و 206نقطه تقسیمات کشوری شامل مزرعه، آبادی، روستا و... برای این شهرستان ثبت شده‌است. اکنون که بیش‌از 5ماه از تأسیس شهرستان جعفرآباد می‌گذرد، اهالی این شهرستان در تماس با خبرنگارهمشهری، خواستار پیگیری استقرار دستگاه‌های اجرایی و شتاب‌دهی به روند توسعه و خدمات‌رسانی به ساکنان این شهرستان شده‌اند.  یکی از شهروندان ساکن در جعفرآباد دراین باره می‌گوید: این شهرستان نه بیمارستان دارد، نه یک مرکز درمانی یا درمانگاه شبانه‌روزی. جوانان ما ورزشگاه هم ندارند. وی که نمی‌خواهد نامی از او برده شود، می‌افزاید: انتظار داریم مراکز آموزش‌عالی با تنوع رشته‌های تحصیلی، آموزشگاه‌های فرهنگی و هنری و هرآنچه که مردم این شهرستان را از مراجعه به مرکز استان بی‌نیاز می‌کند، در جعفرآباد پیش بینی شود تا ارتقای بخش به شهرستان را به معنای واقعی مشاهده کنیم.

بودجه نداریم
اگرچه فرصت جذب اعتبار برای شهرستان تازه‌تأسیس جعفرآباد در لایحه بودجه سال‌جاری از دست رفت، اما مسئولان استان تلاش می‌کنند با دست خالی، زیرساخت‌های موردنیاز برای خدمت‌رسانی مطلوب‌تر به ساکنان این شهرستان را آماده کنند. در لایحه بودجه امسال برای شهرستان‌هایی که از سال1398 به بعد تأسیس شده‌اند، 200میلیارد تومان برای هر شهرستان پیش‌بینی شده که جعفرآباد جزو این شهرستان‌ها نیست. این موضوع که استاندار قم به مدیران‌کل استان تأکید کرده پیگیر استقرار اداره‌های خود در شهرستان‌های تازه‌تأسیس باشند، به‌دلیل استفاده از ظرفیت لایحه بودجه سال‌آینده است. فرماندار جعفرآباد دراین باره به خبرنگارهمشهری می‌گوید: براساس قانون برای اینکه اعتبارات سال آینده را جذب کنیم، باید کمیته برنامه‌ریزی شهرستان را تشکیل دهیم. راه‌اندازی این کمیته مستلزم استقرار دستگاه‌های اجرایی استان در جعفرآباد است. اگر نمایندگی اداره‌ها دراین شهرستان مستقر نشود، در لایحه بودجه سال آینده با مشکلات جدی مواجه می‌شویم. «ذبیح‌الله عبداللهی» می‌افزاید: براساس مصوبه هیأت وزیران، همه اداره‌ها و فرمانداری‌های شهرستان‌های تازه‌تأسیس باید در یک مجتمع فعالیت کنند. برای این کار، یک قطعه زمین 2هکتاری در مرکز شهرستان جعفرآباد مشخص شده‌است و درحال رایزنی برای ساخت اداره‌های موردنیاز هستیم. وی عنوان می‌کند: تاکنون 9مدیرکل و روسای سازمان‌های استان ابلاغ‌های لازم برای روسای اداره‌های شهرستان جعفرآباد را صادر کرده‌اند که دادگستری، جهادکشاورزی، آب و فاضلاب، شرکت برق، بنیاد مسکن، ثبت اسناد و املاک، بهزیستی و کمیته امداد امام‌خمینی(ره) ازجمله اداره‌هایی محسوب می‌شوند که درحال تقویت چارت سازمانی و استقرار نیروهای خود هستند. بقیه اداره‌ها نیز درحال رایزنی با وزارتخانه‌ها برای استقرار نمایندگی در جعفرآباد هستند.

افزایش اختیارات اداره‌ها
فرماندار جعفرآباد افزایش اختیارات اداره‌ها را یکی از مسائل مهم این شهرستان می‌داند و می‌گوید: با توجه به بررسی‌های انجام شده، نمایندگی 18 اداره در جعفرآباد وجود دارد که اختیار کافی برای رسیدگی به مسائل مردم را ندارند و در حد پاسخ به سئوالات فعالیت می‌کنند. براین اساس درحال رایزنی با مسئولان استان هستیم که این نمایندگی‌ها ازنظر اختیارات، نیروی انسانی و ساختمان ارتقا پیدا کنند. وی می‌افزاید: پس از ارتقای بخش جعفرآباد به شهرستان، مردم انتظار دارند روند توسعه شهرستان سرعت پیدا کند. برای تحقق این موضوع، اداره‌ها باید اختیارات کافی داشته باشند و براساس نیازها و اولویت‌های توسعه شهرستان، به مشکلات مردم رسیدگی کنند.

اولویت توسعه پایدار
شهرستان جعفرآباد از 2بخش مرکزی و «قاهان» تشکیل شده که ظرفیت‌های این دو بخش متفاوت است. فرماندار جعفرآباد دراین باره نیز می‌گوید که توسعه پایدار، اولویت نخست مدیریت این شهرستان است. به‌گفته عبداللهی، بخش مرکزی جعفرآباد قطب کشاورزی و دامپروری استان است و حدود 6هزار بهره‌بردار در 22هزار هکتار زمین زراعی و باغی این منطقه فعالیت می‌کنند.
وی با بیان اینکه برای رسیدن به توسعه پایدار در بخش مرکزی، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی را مورد توجه قرار می‌دهیم، اظهار می‌کند: درحال‌حاضر بخشی از تولیدات کشت گلخانه‌ای دراین بخش به روسیه صادر می‌شود و در تلاش هستیم برای افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی، کشت گلخانه‌ای را توسعه دهیم. عبداللهی می‌افزاید: بخش قاهان که یک منطقه کوهستانی است، حدود 23روستا دارد و باغ‌های محصولات ارگانیک ازجمله گردو، توت و بادام دراین بخش زبانزد است. در تلاش هستیم ضمن حفظ باغ‌های این منطقه، طرح‌های بوم‌گردی و گردشگری را تقویت کنیم.

برنامه‌ریزی برای رونق گردشگری
به‌گفته فرماندار جعفرآباد، تاکنون استفاده مطلوبی از ظرفیت بقاع متبرکه در بخش قاهان نشده‌است و مردم قم و شهرستان جعفرآباد شناخت کافی دراین زمینه ندارند، درحالی‌که این مکان‌ها می‌توانند به قطب‌های گردشگری فرهنگی و مذهبی تبدیل شوند.  عبداللهی اظهار می‌کند: البته تعدادی از اهالی بخش قاهان که به شهرهای دیگر مهاجرت کرده‌اند، درخواست زمین برای ویلاسازی دارند، اما برای جلوگیری از معضل افت فشار آب و مسائل دیگر، در تلاش هستیم بعضی از خانه‌های روستایی به شکل اقامتگاه‌های بوم‌گردی تعریف شود و به‌صورت موقت در اختیار گردشگران قرار گیرد. وی با اشاره به وجود یک ناحیه صنعتی در جعفرآباد تصریح می‌کند: ظرفیت این ناحیه صنعتی تکمیل شده و زمین کافی برای ایجاد صنایع وجود ندارد. بنابراین در تلاش هستیم 2ناحیه صنعتی جدید در قاهان و جعفریه ایجاد کنیم.

برای مسکن جوانان زمین نداریم
حدود 5/4دانگ از اراضی جعفرآباد، موقوفه و متعلق به آستان مقدس حضرت معصومه(س) است. ازسوی دیگر الحاق اراضی کشاورزی به بافت مسکونی با محدودیت‌هایی مواجه است. به‌گفته فرماندار جعفرآباد، انتظارات انباشته‌ شده‌ای در زمینه تأمین زمین موردنیاز برای ساخت مسکن جوانان در بخش مرکزی وجود دارد که برای تحقق این موضوع، درحال پیگیری و رایزنی با تولیت آستان مقدس حضرت معصومه(س) و رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی هستیم.  وی عنوان می‌کند: البته در بخش قاهان به‌دلیل وجود اراضی ملی مشکل چندانی برای تأمین زمین نداریم. عبداللهی می‌افزاید: در مرکز شهرستان جعفرآباد که «جعفریه» است، خدماتی که مانع از مراجعه مردم به مرکز استان شود، وجود ندارد. البته رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی قم قول داده درمانگاه جعفریه از اول آبان‌ماه سال‌جاری به‌صورت شبانه‌روزی فعالیت کند، اما دراین شهرستان بیمارستان نداریم. اگر امکانات موردنیاز مردم دراین شهرستان تأمین نشود، نمی‌توانیم مانع از مهاجرت آنان به شهرهای دیگر شویم.

بحران فرونشست زمین
قبل از سال1372 که سد «الغدیر» ساوه ساخته شد، 30 تا 50میلیون مترمکعب آب از طریق رودخانه «قره‌چای» وارد بخش جعفرآباد و سپس به سمت دشت مسیله سرازیر می‌شد. این درحالی‌است که قطع حقابه‌ها و برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی درسال‌های اخیر، سبب افت سفره‌های زیرزمینی و فرونشست زمین دراین منطقه شده‌است. فرماندار جعفرآباد دراین باره می‌گوید: تراز آبی سفره‌های زیرزمینی سالانه 5/1 تا 2متر پایین‌تر می‌رود و براساس مطالعات انجام شده، سطح آب‌های زیرزمینی حدود 44متر پایین رفته است و اگر جلوی این بحران گرفته نشود، فرونشست زمین، بناها و حیات مردم را به‌خطر می‌اندازد. عبداللهی می‌افزاید: اگر طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز برای بخش قاهان درنظر گرفته و حقابه کشاورزان از سد ساوه محقق شود، می‌توانیم امیدوار باشیم وضعیت تعادل آبی در منطقه ایجاد شود. وی درعین حال از گرایش کشاورزان این شهرستان به تغییر الگوی کشت و آبیاری تحت فشار خبر می‌دهد و می‌گوید: تاکنون آبیاری تحت فشار در 6هزارهکتار از اراضی کشاورزی به اجرا درآمده‌است و درسال‌جاری حدود هزار هکتار دیگر از اراضی به این طرح افزوده می‌شود. عبداللهی درباره انتخاب نام جدید برای این شهرستان هم اضافه می‌کند: نام جعفرآباد برای این شهرستان مناسب نیست و درخواست داده‌ایم که نام این شهرستان به جعفریه تغییر کند.