پایگاه عقاب؛ کمپ مشترک سیا و طالبان

  در آخرین روزهای خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان، صدای انفجاری در کابل پیچید که ناقوس مرگ حضور آمریکا در افغانستان بود؛ نیروهای اطلاعاتی آمریکا، ساختمان‌های حساس پایگاه مخوف و سری خود در اطراف کابل را با خاک یکسان کردند تا هیچ ردی ازخود به‌جا نگذارند و هیچ اطلاعاتی به‌دست طالبان نیفتد.
بلافاصله بعد از خروج کامل آمریکا، نیویورک‌تایمز در گزارشی تحقیقی به این کمپ که دهه‌ها فعالیت اطلاعاتی آمریکای در این کشور در آن انجام می‌شد پرداخت و چگونگی تخلیه آن را شرح داد. این کمپ، برای 2دهه، ‌شکنجه‌گاه بازداشت‌شدگان بود و دولت هم به این مسئله اعتراف کرده است.
طالبان به خوبی از وجود این پایگاه اطلاع داشت و در یکی از نخستین کارهایش بعد از فتح کابل، سراغ آن رفت اما با تلی از خاکستر و ماشین‌های سوخته و ساختمان‌های ویران مواجه شد. آنها 2روز پیش این کمپ را به روی خبرنگاران خارجی باز کردند تا آنها هم نتایج عملیات تخریب سیا را ببینند.
به گزارش گاردین، این کمپ برای 20سال قلب فعالیت‌های مخفی و ضدانسانی آمریکا در طرح «جنگ با ترور» بوده و بدترین موارد نقض حقوق بشر در این مجموعه صورت گرفته است.
این کمپ که در شمال‌غرب فرودگاه بین‌المللی کابل قرار دارد، در ابتدای حضور آمریکا به‌خاطر شکنجه و قتل بازداشتی‌هایش در زندان مخوف آن با نام «گود نمک» بدنام شد. مردانی که در آنجا نگهداری می‌شدند، این بازداشتگاه را زندان سیاه می‌خواندند چون سلول‌هایش هیچ نوری نداشت و تنها گاهی با نور چراغ نگهبانان روشن می‌شد.
ملا حسنین، ‌یکی از فرماندهان طالبان در نیروهای ویژه واحد313 که خبرنگاران خارجی را به این کمپ برده به آنها گفته است: «ما می‌خواهیم نشان بدهیم که آنها چطور چیزهایی را که می‌شد با آنها کشورمان را بسازیم اتلاف کردند.»
بخشی از این کمپ، در واقع ساختمان یک کارخانه قدیمی آجر بوده است؛ سیا برای نخستین فعالیت‌هایش در آن مستقر شد. این مجموعه اما بعدا با احداث ساختمان‌های دیگری توسعه داده شد. طالبان هم همچون سیا، می‌خواهد از این کمپ استفاده کند و از بخشی از آن برای تمرینات نیروهای ویژه‌اش بهره بگیرد.
اولین‌بار نیویورک‌تایمز با تحلیل تصاویر ماهواره‌ای با جزئیات به طرح تخلیه سیا از این کمپ پرداخت.

تخلیه خاموش
به گزارش نیویورک‌تایمز، این کمپ هفته‌ها مرکز تخلیه خاموش و پنهانی آمریکایی‌ها بوده است و وقتی که کار تخلیه تمام شد، ‌حساس‌ترین بخش‌های آن با انفجار کنترل‌شده، ‌از بین رفتند. این کمپ چنان در طرح تخلیه حیاتی بود که همزمان با انفجار بخش‌هایی از آن، پروازهای مخفی هلی‌کوپترها به آن همچنان ادامه داشت.
در کنار زندان مخوف این کمپ، که نخستین بازداشتگاه آمریکایی‌ها در افغانستان به‌شمار می‌رود، بخش دیگری از آن با نام پایگاه عقاب شناخته می‌شد که محل آموزش نیروهای ضدترور افغان بوده است. مدارک و تجهیزات این بخش هم در انفجار کنترل‌شده از بین رفته است.
این کمپ بین حومه صنعتی کابل و رشته‌کوه‌های اطراف این شهر قرار و حدود 5کیلومتر با فرودگاه فاصله دارد. وسعت آن حدود 3کیلومترمربع است. مردم محلی از آن اطلاع چندانی نداشتند و فقط از طریق تصاویر ماهواره‌ای می‌شد آن را بررسی کرد.
سیا احتمالا تخریب زندان سیاه را در بهار، یعنی زمانی که جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد نیروهای نظامی کشورش تا سپتامبر افغانستان را ترک می‌کنند، شروع کرده است. ساخت‌وساز در این زندان، در سال‌های 2002 و 2004 شروع شده بود. این دوران، دقیقا زمانی است که براساس گزارش دولتی آمریکا «تکنیک‌های بازجویی تقویت‌شده» توسط سیا در پیش گرفته شده است. ترجمه این عبارت رسمی، شکنجه‌های غیرانسانی و مرگبار است که توسط سیا مورد استفاده قرار می‌گرفت.
تخریب بیشتر در کمپ، در روز 27 آگوست انجام شده است؛ یعنی زمانی که پنتاگون رسما اعلام کرد تجهیزات نیروهای آمریکایی با هدف دور ماندن از دسترس طالبان، در انفجارهای کنترل‌شده از بین رفته‌اند.

تخلیه پیش از نابودی
با توجه به انبوه مدارک، هارددرایوها و مهمات انبار شده در این کمپ، کار تخلیه آن هفته‌ها طول کشید و عملا تا روزهای آخر تخلیه نیروهای نظامی آمریکایی ادامه پیدا کرد. در هفته‌های آخر، براساس تحلیل تصاویر ماهواره‌ای توسط نیویورک‌تایمز، سیا حتی خودروهای مختلفی را هم که با آنها عملیات مخفی خود را انجام می‌داد در این پایگاه جمع کرده و سوزانده است. گاردین در گزارشی که دیروز منتشر کرده، حضور تعداد زیادی خودروی غیرنظامی سوخته شده، ازجمله ون و سواری را در این کمپ تأیید کرده است.
ارتباط هوایی بین این کمپ و فرودگاه هم کاملا فعال بوده و سیا توسط هلی‌کوپترهای روسی کانال ارتباطی هوایی ایجاد کرده بود و صدها نفر در آخرین مراحل تخلیه از این پایگاه مستقیما به فرودگاه برده شدند. سیا به این دلیل از هلی‌کوپترهای ساخت روسیه در این پروازها استفاده کرده بود که پرواز این پرنده‌ها در آسمان کابل عادی بوده و توجه زیادی به‌خود جلب نمی‌کرده است.

در اختیار طالبان
تخلیه و تخریب ساختمان‌های حساس این کمپ، روز 28آگوست، یعنی 3روز قبل از خروج آخرین نیروی آمریکایی از افغانستان کامل شد. ویدئوهایی که در فضای مجازی وجود دارد نشان می‌دهد که نیروها طالبان روز سی‌ام آگوست، وارد این پایگاه شده‌اند.
با وجود اینکه آنها ساختمان‌هایی ویران و تعداد زیادی تجهیزات و خودروی سوخته در دست داشتند، به خوبی می‌دانستند که قدم در چه جایی گذاشته‌اند.

ابزار مشترک
به نوشته گاردین، این کمپ بعد از افتادن به‌دست طالبان، عملا سرنوشت مشابهی پیدا کرده است. در دوران حضور آمریکایی‌ها، افراطی‌ترین رفتارها در این کمپ انجام می‌شد و بی‌رحم‌ترین نیروهای آمریکایی در آن، به نیروهای ضدترور افغان آموزش می‌دادند.
حالا این کمپ، خانه آدم‌های مشابهی شده است که روزگاری هدف آمریکایی‌ها بودند و نامشان رعشه بر اندام غیرنظامیان و نیروهای دولتی افغانستان می‌انداخت. بخشی از نیروهای ویژه طالبان که در این کمپ مستقر شده‌اند، جوخه عملیات انتحاری است که اخیرا در رژه پیروزی طالبان در کابل هم شرکت کرد. در بازدید روزنامه‌نگاران از این کمپ، خودروهایی که نشان این جوخه روی آنها حک شده بود خبرنگاران را همراهی می‌کردند.
یک مقام طالبان درباره اسکورت خبرنگاران توسط این نیروها به آنها گفته است: «ما یک گردان بزرگ از این نیروها داریم و مسئولیت امنیت مکان‌های مهم به آنها سپرده شده است. این گردان توسعه داده خواهد شد و سازمان آن بزرگ‌تر خواهد شد. هر جا که نیاز باشد، آنها اعزام می‌شوند. آنها همیشه آماده‌اند که خودشان را برای کشورمان و مردم آن قربانی کنند.»
این بازدید، آن‌طور که ملا حسنین به خبرنگاران گفته، آخرین‌باری بوده که درهای این کمپ به روی خبرنگاران باز شده است و احتمالا فعالیت‌ها پیشین در آن، توسط افراد متفاوتی و به روش‌های دیگری از سر گرفته خواهد‌شد.