رونق استفاده از وسایل دست‌دوم

سؤالی که برای پاسخ به آن، سراغ «امان‌الله قرایی‌مقدم» جامعه‌شناس می‌رویم این است؛ آیا می‌توان روی آوردن اقشار متوسط جامعه به استفاده از لباس دست‌دوم را به دیگر ابعاد زندگی مردم تعمیم داد؟ آیا این سبک از زندگی که جبر اجتماعی و اقتصادی به مردم تحمیل می‌کند تبعاتی هم در پی خواهد داشت؟ سؤال را با پیش‌زمینه مشخصی مطرح می‌کنیم؛ روی توجه ما به سمت قشری از جامعه است که استفاده از این لباس‌ها را نه به‌صورت خودخواسته، بلکه به اجبار انتخاب می‌کند. قرایی‌مقدم می‌گوید:«استفاده از لباس‌ها و در کل وسایل و کالاهای دست دوم در ذات خود اتفاق بدی نیست. در این فرایند ما در واقع از وسایلی استفاده می‌کنیم که همچنان قابل‌احیا هستند و از تبدیل آنها به کالای بی‌استفاده و دورریختنی جلوگیری می‌کنیم. البته در مورد استفاده از لباس‌های دست‌دوم باید مراقب بیماری‌های پوستی احتمالی و آلودگی این لباس‌ها هم بود. با این حال افرادی با این نگاه و به‌صورت کاملا خودخواسته ممکن است به استفاده از لباس‌های دست‌دوم روی بیاورند».
مسئله وقتی حاد می‌شود که قشری از جامعه که تا امروز تمایلی به استفاده از این لباس‌ها نداشته، به‌دلیل مشکل اقتصادی و گرانی مجبور به استفاده از این لباس‌ها می‌شود. قرایی‌مقدم می‌گوید:«اقبال عمومی از لباس‌های دست‌دوم برای اقشار متوسط در 2سال گذشته را می‌توان به دیگر ابعاد زندگی این افراد هم تعمیم داد. همانطور که می‌دانیم در این سال‌ها استفاده از لوازم خانگی و دیگر کالاهای دست‌دوم هم بیشتر شده است. این موضوع نشانه مهمی برای تغییر وضعیت زندگی مردم و ایجاد تغییرات مهم در لایه‌های مختلف اقشار متوسط است؛ یعنی طبقه متوسط بالا، به طبقه متوسط پایین سقوط کرده و طبقه متوسط پایین به طبقه پایین‌تر».
حالا دیگر صرفا صحبت از خریدن یا نخریدن لباس‌های دست‌دوم نیست؛ پایین آمدن قدرت خرید مردم در جامعه و سقوط طبقه‌های اجتماعی به لایه‌های پایین‌تر، تبعات زیادی به همراه خواهد داشت. قرایی از افزایش افسردگی و نارضایتی از خود در جامعه خبر می‌دهد؛«جهان امروز، جهان مادی‌گرایی و حسی است؛ یعنی مردم بر آنچه می‌بینند، حکم می‌کنند و افراد با ظاهرشان قضاوت می‌شوند. طبیعی است که در چنین شرایطی همه مردم می‌خواهند برای پذیرفته شدن و دیده شدن و مهم‌تر از آن «طرد نشدن» هویت ظاهری خود را حفظ کنند اما مشکلات اقتصادی به این افراد اجازه نمی‌دهد به اندازه سابق به لباس و ظاهر خود برسند. برای همین ترجیح می‌دهند برای ماندن در این طبقه به سمت استفاده از لباس‌های دست‌دوم و هر کالای دیگری بروند؛ درحالی‌که پیش از این چنین کاری انتخاب آنها نبود. در چنین شرایطی است که فرد دچار نارضایتی از خود، افسردگی و مشکلات روحی و روانی دیگر می‌شود.»